{
28-07-2006
Μνήμες Θόδωρος Κηριλιδης
Αφήγηση Θόδωρος Εφραιμιδης
Ο Θοδωρος Εφραιμιδης αναφερε ότι πανω στα βουνα, γυρω από το Μαργαρη, στην διαρκεια της κατοχης, υπηρχαν γυρω στους δεκα χιλιαδες κατσαπλιαδες. Ενας από τους καπετανεους ηταν και ο Καπεταν-Λευτερης, που πριν από τον πολεμο ηταν υπαλληλος του παππου του Θοδωρου Κηριλιδη, μετεπειτα Εφραιμιδη, φυλαγε τα ζωα του αλλα ηταν και κατσικοκλεφτης. Με τον πολεμο για διαφορους λογους βγηκε στο βουνο οπου δημιουργησε ομαδα κατσαπλιαδων. Κατά την διαρκεια του πολεμου ερχοτανε συχνα-πυκνα στο Μαργαρη τα βραδυα κρυφα για φιλοξενια στο σπιτι του Θοδωρου Κηριλιδη, ετρωγε επινε και εφευγε, αλλα ηταν αχαιρευτος. Με τον καιρο αυτό εγινε μια συνηθεια και παραπερα μια απαιτηση προς την μερια του Θοδωρου Κηριλιδη, που δεν μπορουσε να ανταπεξελθη στις απαιτησεις του καπταν-Λευτερη σε τροφιμα και ποτα σ’ αυτές τις δυσκολες εποχες. Οποτε ένα βραδυ ο καπεταν-Λευτερης, στην συνηθυσμενη του επισκεψη βρηκε την πορτα κλειστη, και παρεμεινε κλειστη παρ’ολες τις επικλησεις του για να του ανοιξουν. Την άλλη φορα που ηρθε ο καπεταν-Λευτερης, ειχε και μερικα από τα παληκαρια του και εκαψε το σπιτι.
Ο καπεταν-Λευτερης αρχικα ηταν με τους δεξιους και συνεργαζοταν με τον άλλο αρχηγο στα βουνα της Δραμας, τον Αντων-Τσαους, το βαπτιστικο του Αντων-Τσαους της Παφρας, που πριν βγει στα βουνα σκοτωσε την γυναικα του. Ο Αντων-Τσαους ειχε και πλατες, υποστηριζονταν πιθανον από τον Εγγλεζο συνδεσμο. Ο καπεταν-Λευτερης δεν ειχε την αναλογη βοηθεια και για αυτό τσαντιζεται και γινεται αριστερος.
Η υποστηριξη του Αντων-Τσαους της Δραμας αποτους εγγλεζους, θα πρεπει μαλλον να ηταν συνεπεια των δεσμων του Αντων-Τσαους της Δραμας με τον Αντων-Τσαους της Παφρας, καθοσον από την εποχη που ο Θοδωρος Κηριλιδης ηταν πανω στα βουνα της Παφρας, οδηγωντας μια ομαδα κατσαπλιαδων και οικογενειων καταδιωκομενων από τους Τουρκους, ο Αντων-Τσαους υποστηριζονταν από τους αγγλους, που του υποσχονταν ότι όταν οι εγγλεζοι θα επικρατουσαν των τουρκων, ο αντων-Τσαους θα επαιρνε αξιωμα. Θα επαιρνε ένα κομματι της Παφρας και θα το διοικουσε αυτος. Ο κουμπαρος του ο Καλινικος τον σκοτωσε, μετα από συνενοηση με τους Τουρκους. Οι Τουρκοι σκοτωνουν και τον κουμπαρο.
Οι Τουρκοι, τριακοσια ατομα που κρυβονταν στην εκλησια στο Σελεμελικ, τους εκαψαν μαζι με την εκκλησια. Εδώ σημειωνω ότι ο Θοδωρος Εφραιμιδης ανεφερε ότι « … το καθαριζαν, το λεηλατουσαν ..», για πραξεις του Θοδωρου Κηριλιδη εκεινη την εποχη στην Μικρα Ασια, και μαλλον θα ηταν ο τροπος που εξασφαλιζε τροφες για την ομαδα του.
Ο Ομηρος, ο Καλινικος και η Κυριακη Κηριλιδη, μετεπειτα Εφραιμιδη, είναι αδερφια. Ο Λαζαρος, ο πατερας του είναι ο Καλλινικος, ειχε παιδια την Αλεξανδρα, τον Παντελη, τον Χρηστο και την Σαρικα.
}
28-07-2006
Μνήμες Λευτερ’Νταης Τσιρογλου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Λευτερ’Νταης Τσιρογλου, γειτονας του Παρασκευα στην Χρυσουπολη παντρεφτηκε την Σαββατου. Εκαναν ένα γιο τον Ιορδανη και μια κορη την Ευθαλια. Ο Ιορδανης παντρεφτηκε την Πρασκευουλα και εκαναν την Ευαγγελια, που ο Κυριακος ελεγε ότι κολοκυθια την ταιζανε, υπονοοντας ότι δεν διατρεφονταν με θρεπτικη τροφη και για αυτό σαν κοριτσακι ηταν πασουκο, ατροφικο και τον Σαββα Τσιρογλου που είναι στην Γερμανια.
Η κορη τους Ευθαλια, ηταν η πρωτη αγαπη του Κυριακου, οντας γειτονες. Αλλα η Ευθαλια δεν τον ηθελε, εκανε τριριμονιες, τον απεφευγε, απογοητευσε τον Κυριακο. Η Ευθαλια θεωρουσε τον Κυριακο σαν σιγουρο, εδεσε τον γαιδαρο της. Όταν αργοτερα ο Κυριακος συναντησε την Ευθυμια, ξεχασε την Ευθαλια. Η Ευθαλια, κακια γυναικα διαβαλει την Ευθυμια, προσπαθει να επανορθωσει, αλλα ο Κυριακος ειχε φυγει πια από την επιροη της. Η γλωσσα της ροδανι, ηταν κουτσομπολα. Αργοτερα οντας μεγαλυτερη στην ηλικια επαθε μητρικα και επεσε κοντα στην εκκλησια, δεν μπορουσε να μιλησει.
Εχω σημειωσει την παρακατω φραση του Κυριακου σε αυτην την ενοτητα, «Θα ξεσκουριασουν καμποσες πουτσες», που ρωτωντας τον ξανα δεν ξεκαθαρισε αν ειχε υποψιν του καποιο συγκεκριμμενο ατομο. Ανεφερε ότι ετυχαινε καμμια γυναικα να δημιουργουσε ευκολα προσκαιρους δεσμους χωρις να πολυσκεπτεται τις συνεπειες, όπως μια που θυμοτανε, όταν ηταν νεος που εκανε και παιδια και ενας γιος της εγινε και παππας.
28-07-2006
Μνήμες Δεσποινα Κυριακιδου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Η Δεσπω Κυριακιδου εγινε αποδεκτης ενός προξενειου από τον γειτονα της Γιωργο Ζουρνατζη για τον Πασχαλη Μαριολα που ηταν εργενης και ζουσε στην Γερμανια, στην Στουτγκαρδη. Η Δεσπω πηγε από την Χρυσουπολη στην Στουτγκαρδη για να συναντηση τον Πασχαλη, αλλα όπως λεει και η ιδια, «Οταν τον ειδα ηθελα να φυγω αλλα δεν εβρισκα τον Ζουρνατζη να του ζητηση να γυριση πισω». Η Δεσπω αισθανοταν απομονωμενη, μονη σε μια χωρα ξενη και με ένα αντρα που της ειχε κανει ασχημη εντυπωση στην αρχη. Τρεις μηνες κρατησε αυτή η κατασταση και τελικα αναγκαστηκε να τον παντρεφτει. Ο Πασχαλης ηταν καλος ανθρωπος, όπως ελεγε και ο Κυριακος και καταφερε να κερδισει την Δεσπω. Εκαναν την Πασχαλιω και τον Παρι.
Ο Γιωργος Ζουρνατζης και η γυναικα του Αννουλα ηταν γειτονες του Παρασκευα Κυριακιδη στην Χρυσουπολη. Η Ευθυμια Κυριακιδου δεν εχει καλα λογια να πει για την Αννουλα. Σ’ αυτο συνετεινε και η συμπεριφορα της Αννουλας, καθοσον, όπως θυμαται όταν εμενε στου Παρασκευα, φρεσκια νυφη, όταν ζεσταινε νερο για να πλυνει ρουχα, ερχοτανε η Αννουλα από απεναντι με τα δικα της ρουχα για να πλυνει με το νερο που ζεστανε στη θρακα η Ευθυμια. Η Ευθυμια δεν μπορουσε να κανει την δουλεια της και η Αννουλα, η δεν καταλαβαινε την αναστατωση που προξενουσε, η καταλαβαινε και δεν την εννοιαζε περιφρονοντας την Ευθυμια.
Οποτε μια μερα η Ευθυμια ζεστανε νερο και επλυνε τα ρουχα προσεχοντας να μην την παρει ειδηση η Αννουλα από απεναντι. Όταν πλεον τελοιωσε και απλωσε τα ρουχα για να στεγνωσουν, η Αννουλα την πηρε ειδηση και εξεμανη και ανερυθριαστα αφησε την οργη της να ξεθυμανη λεγοντας, «Αφορισμεν‘σα Λαζου, επλυνες και δεν με φωναξες», σαν να ηταν υποχρεωση της Ευθυμιας να ζεστανει νερο για να πλυνει η ιδια τα ρουχα της.
{
28-07-2006
Μνήμες Παρασκευα και Αναστασιας Κυριακιδου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Παρασκευας και η Αναστασια Κυριακιδου εκαναν τον Κυριακο το 1926, το 1928 ένα παιδι αβαπτιστο που πεθανε όταν η Αναστασια, οντας σε λοχεια κουρασμενη καθως ηταν, χωρις να το καταλαβη εγειρε προς το παιδι της και το πλακωσε. Το 1931 εκαναν την Μαρικα, το 1934 την Κιτσα, το 1935 την Δεσποινα, το 1937 η 1938 τον Τρυφωνα και το 1940 την Κουλα.
}
{
29-07-2006
Μνήμες Κωστα Γιαγλη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ο Γιωργος Γιαγλης ηταν οπλαρχηγος, δωδεκα χρονια πολεμουσε να διωξει τους Βουλγαρους. Ο Κωστας Γιαγλης ηταν με τον πατερα του, πολεμουσε και αυτος. Τον Γιωργο Γιαγλη τον ειχαν βαλει φυλακη. Περιμενοντας ότι θα εμενε πολλα χρονια στην φυλακη η μπορει και να τον σκοτωναν, ο Γιωργος Γιαγλης ειπε στην γυναικα του, «Παντρεψου, θα σου δωσω διαζυγιο». Η γυναικα του παντρεφτηκε και ο Κωστας Γιαγλης εχει αδελφια και από την μανα του. Ο Γιωργος Γιαγλης βγηκε γρηγορα από την φυλακη και παντρευτηκε και αυτος. Εκανε και με τον δευτερο γαμο του παιδια.
Ο Γιωργος Γιαγλης εδωσε εξηντα στρεμματα γης στον γιο του Κωστα, που εν τω μεταξει πηγε και εμεινε στην Χρυσουπολη Καβαλας οπου παντρευτηκε την Ολγα Τυριακιδου. Ο Κωστας Γιαγλης δεν εδωσε σημασια και ποτε δεν διεκδικησε την κληρονομια που του αφησε ο πατερας του Γιωργος. Τα κληρονομησε ο ανηψιος του ο Γιαννης Γιαγλης. Ο Κωστας Γιαγλης πηγε στην Χρυσουπολη όταν ο Γιωργος Γιαγλης μπηκε στην φυλακη. Δουλευε στα καπνομαγαζα στο Τσιφλικ εξω από την Χρυσουπολη. Εκει γνωρισε την Ολγα Τυριακιδου και παντρευτηκαν.
Αυτό ηταν το τεταρτο στεφανι της Ολγας, της μετεπειτα Γιαγλαβας, τα αλλα τρια στην πατριδα, την Σαμψουντα του Ποντου, και την αφησαν να παντρευτει για τεταρτη φορα, καθοσον η εκκλησια επιτρεπει μονο τρεις γαμους, γιατι ηταν το πρωτο στεφανι του Κωστα Γιαγλη. Κατι παρομοιο συνεβη και με την Σταυρουλα Αμαραντιδου, καθοσον ο γαμος της με τον Ηλια Λυτρα ηταν το τεταρτο στεφανι της. Τα δυο πρωτα στεφανια ηταν στην πατριδα, το τριτο με τον Ματθαιο Τυριακιδη και το τεταρτο με τον Ηλια Λυτρα ηταν εφικτο γιατι ηταν το πρωτο στεφανι για τον Ηλια.
Ο Κωστας Γιαγλης απομακρυνθηκε από τον πατερα του Γιωργο, όταν ο τελευταιος, καθοσον πηγε στην φυλακη, αφησε την μανα του να ξαναπαντρευτει και ξαναπαντρευτηκε και αυτος βγαινοντας από την φυλακη. Αισθανοταν ότι δεν υπηρχε πια χωρος για αυτόν και ποτε στην υπολοιπη ζωη του δεν αποζητησε την μανα του η τον πατερα του η τα αδερφια του.
Η μονη επαφη του Κωστα Γιαγλη, «Ο μπαμπακα μ’», όπως ακομα τον θυμαται η Ευθυμια, με την οικογενεια του ηταν όταν ηρθε ο ανηψιος του ο Γιαννης Γιαγλης στην Χρυσουπολη και τον βρηκε. Καθησαν μαζι και τα συζητησαν. Η αφιξη του Γιαννη Γιαγλη στην Χρυσουπολη εγινε με τον ερχομο του στρατου στην Χρυσουπολη για να διωξουν τους ανταρτες που καψανε την πολη μετα το ’40. Ο Γιαννης Γιαγλης, αργοτερα εμενε στην Καβαλα και μετα πηγε στην Θεσαλονικη. Ειχε ομορφη γυναικα.
Ο Κωστας Γιαγλης μαθαινε νεα από την οικογενεια του, από τον κουμπαρο του, βαφτισε τον γιο του, τον Ανεστη Κονσολα και την γυναικα του την Αργυρω, που ηταν από εκεινα τα μερη, την Αρναια Χαλκιδικης. Ειχαν δυο παιδια τον Δημητρη, ο μεγαλος και τον Κωστα, ο μικρος, και εμεναν στην Καβαλα. Ερχοταν να βοηθηση το Γιαγλη και επερναν κοτοπουλα και αλλα πραγματα με το καρρο στο πρακτορειο και από εκει στην Καβαλα.
Ο Ανεστης Κονσολας, όταν μαθαινε κατι το εστελνε στον Κωστα Γιαγλη, όπως αποκομματα από εφημεριδες της περιοχης και φωτογραφιες. Τα κορνιζωνε κιολας. Εστειλε και μια φωτογραφια του Γιωργου και του Κωστα Γιαγλη με καμμια τριανταρια παλληκαρια. Την φωτογραφια αυτή αργοτερα του την ζητησαν για να κανουν αγαλμα του Γιωργου Γιαγλη στην Νιγριτα. Την εστειλε την φωτογραφια, μετα χαθηκε. Ο Κωστας Γιαγλης ηταν ντυμμενος τσολιας με το οπλο διπλα του. Ο Γιωργος Γιαγλης ορθιος με το ποδι πανω σε ένα λοφακι, κρατοντας το ντουφεκι του διπλα καμαρωτος αλλα από την φωτογραφια πηρανε μονο το μπουστο του.
Επι Βουλγαριας, το 1940, οι Βουλγαροι ψαχνανε τον Γιωργο Γιαγλη, για αυτό οι δικοι του, τον εστειλαν στο Αγιο Ορος. Εκει καποιοι καλογεροι κοπανησαν γυαλι και τον τυφλωσαν. Ηθελαν να τον ληστεψουν. Μαλλον εκει πεθανε. Τον Κωστα Γιαγλη τον ειδοποιησαν ότι ο πατερας του δεν ηταν καλα, αλλα αυτος δεν πηγε.
}
{
29-07-2006
Μνήμες Σταυρουλα Αμαραντιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
«Η μανα μου η Σταυρουλα εκανε τρια δικαστηρια για να με παρη πισω», ειπε η Ευθυμια, επειδη ο Γιαγλης και η Γιαγλαβα δεν την υιοθετουσαν και την ειχανε σαν χαμαλα. Αποδειξη αυτου ηταν, ότι οταν ηταν δεκα εννια χρονων, πριν να παντρευτει τον Κυριακο, εβαλαν την Ευθυμια να υπογραψει ένα χαρτι, ότι δεν ειχε δικαιωμα στα περιουσιακα τους. Τα δικαστηρια δικαιωσαν την Σταυρουλα αλλα η Γιαγλαβα δεν την αφηνε. Αλλα και η Ευθυμια εκλαιγε γοερα και δεν ηθελε να φυγη να παει στην Σταυρουλα. Δεν γνωρισε την μανα της, ηξερε μονο την Γιαγλαβα.
Πηγαινε στο Κοτζα Ορμαν, το δασος διπλα στο Νεστο, και κατεβαζε ξυλα που ο Γιαγλης τα ‘φερνε με το καρρο όταν ηταν δωδεκα χρονων, πραγμα επικυνδινο για ένα μικρο κοριτσι. Όταν τα παιδια επαιζαν εξω, η Ευθυμια εκανε δουλειες. Μεχρι να τελοιωσει τις δουλειες, τα παιδια φευγανε. Εκλαιγε η Ευθυμια.
«Βρηκα τον πατερα σου και τον πηρα για να γλυτωσω». Ειχαν βρει καποιον γαμπρο από την Ξανθη, έναν σαρανταπενταρη, και η Γιαγλαβα ελεγε στην νεαρη Ευθυμια, «Θελεις, δεν θελεις θα τον παρεις». Ειχαν ερθει από την Ξανθη, να την δουνε και για αρραβωνιασματα. Ηταν ψηλος, θεωρατος. Η Ευθυμια αισθανοτανε ότι χανοτανε διπλα του, την φοβιζε. Εφυγε μια νυχτα και πηγε στην μανα της, στο σπιτι του Ηλια Λυτρα. Την κρυψανε στο σπιτι της γειτονισας της Μυροφορας. Η Γιαγλαβα την εψαχνε. Δεν την εβρισκε και ο Ξανθιωτης γαμπρος εφυγε. Τα προξενεια χαλασαν.
Πριν από αυτό το περιστατικο, η Ευθυμια ειχε για πρωτη φορα γνωρισει τον Κυριακο όταν εμεναν σε ένα σπιτι στα περιθωρια του χωριου, στους προποδες της πλαγιας, οπου ηταν το τσιφλικ με τα καπνα. Ειχαν μια γουρουνα, που ειχε κανει δεκα γουρουνακια. Ο Κυριακος ερχοτανε και επαιζε με τα γουρουνακια καθως πηγαινε στην δουλεια. Η Γιαγλαβα, που τον εβλεπε που ερχοταν συχνα-πυκνα, ελεγε στην Ευθυμια, «Να τον τυλιξεις αυτόν, θα ζησεις καλα». Η Ευθυμια εκανε ονειρα, ότι ειχε μελλον. Θα εκαναν πανω το σπιτι και κατω το μαγαζι. Μετα από χρονια ζωης με τον Κυριακο, τωρα αναπωλει και λεει, «Τα αποκτησα τωρα αλλα λιγο αργα».
Ο Κυριακος και η Ευθυμια αρχισαν να γνωριζονται καλυτερα και πριν να παντρευτουν, οι αλλοι εβλεπαν και ηθελαν να δουν τι κανουν. Αλλα μετα η Γιαγλαβα δεν ηθελε τον Κυριακο. Ενας φιλος του Κυριακου, ο Γιωργος, βρηκε τον Κυριακο και τον παροτρυνε να μιληση στην Γιαγλαβα. Ο Κυριακος μιλησε στην Γιαγλαβα, τον δεχτηκαν και μετα ολο εκει πηγαινε. Ο Κυριακος εδινε λεφτα στην Ευθυμια για να παντρευτουν. Θα τα εδιναν στον Παρασκευα και όταν εγιναν, εκει γυρω στις χιλιες δραχμες, αγορασε ένα δαχτυλιδι και εγινε ο γαμος.
Εμεναν στου Παρασκευα, στριμωχτα σε ένα σπιτι με τεσσερα δωματια για πανω από οχτω ανθρωπους. Μετα γεννηθηκε ο Σαββας. Στο χρονο πανω, δεν τα πηγαιναν καλα, και πηγαν να μεινουν στο μαντρι της Θαναηλινας. Μετα πηγαν στης Αγγελας τον κοινοχρηστο χωρο και εκει εχτισαν σπιτι. Οι αλλοι φωναζανε γιατι πηγαν και εχτισαν σπιτι εκει περα, αλλα δεν μπορουσαν να κανουν τιποτα, και με την γειτονισα της πια Αγγελα εγιναν φιλες, ακομη μεχρι τωρα σαραντα-πενηντα χρονια. Εκει γεννηθηκε και ο άλλος γιος τους ο Ματθαιος.
Εχτισαν σπιτι αλλα δεν υπηρχανε δουλειες, το καμινι δεν δουλευε, ο Κυριακος δεν εβγαζε λεφτα. Ο Βασιλης, ο συγχωριανος τους, που ητανε στην Αθηνα, ειπε στον Κυριακο, «Ελα, είναι καλα εδώ». Πηγανε στην Αθηνα αλλα τα πραγματα δεν ηταν ετσι ευκολα. Ο Κυριακος επιασε δουλεια στην Ιζολα με σαραντα πεντε δραχμες μεροκαματο και επληρωνε ενοικιο διακοσιες τριαντα πεντε δραχμες το μηνα. Τα λεφτα δεν εφταναν, την περναγανε με λιγο φαι, βδομαδα με βδομαδα. Αργοτερα, με την βοηθεια του Μιχαλη Κανελου πηγε στην ΒΙΣ με ενενηντα δραχμες μεροκαματο, τα πραγματα εγιναν καπως καλυτερα.
}
{
29-07-2006
Μνήμες Αναργυρου Βαφειαδη
Αφήγηση Παντελης Ακακιαδης
Ο Παντελης Ακακιαδης, που παντρευτηκε την Γεωργια, εγγονη του Αναργυρου Βαφειαδη από τον γιο του Ζαχαρια, από την πρωτη του γυναικα, αναφερε ότι ο Αναργυρος ηταν τσιγγουνης. Ειχε όμως και δραστηριο μυαλο. Στην Καρβαλη, στην Μικρα Ασια, μαζευε και εμπορευονταν τα κουκουτσια απο βερυκοκα και τσοφλια από αμυγδαλα που επεφταν κατω από τα δεντρα. Για την συλλογη τους χρησιμοποιουσε τα παιδια, που επ’ αμοιβης περισυνελεγαν κουκουτσια και τσοφλια. Τα κουκουτσια ηταν χρησιμα στην βυρσοδεψια (μιπαν, είναι η λεξη που χρησιμοποιησε ο Παντελης αναφερομενος στην ουσια που ηταν χρησιμη στην βυρσοδεψια). Πιθανον να εξαγαγανε τανινες από τα κουκουτσια και τα αμυγδαλοτσουφλα που χρησιμοποιουνται στην βυρσοδεψια. Δεν αναφερει ο Παντελης, αν ο Αναργυρος ο ιδιος επεξεργαζονταν τα κουκουτσια για να εξαγη τις τανινες η τα μεταπουλουσε ως πρωτη υλη σε αλλους ενδιαφερομενους.
Ο γιος του Αναργυρου, Ζαχαριας, παντρευτηκε την Αναστασια και ειχαν ένα γιο, τον Αργυρη, καθως επισης την Αννουλα και την Γεωργια. Ο Αργυρης εκανε ένα γιο τον Ζαχαρια. Ο Παντελης αναφερε και τον Θαναση και τον Προδρομο, πιθανον σαν γιους του Αναργυρου. Ο Προδρομος ηταν κοντος. Ο Κυριακος Κυριακιδης αναφερε ότι ηταν αδελφια και μενανε στην Ελευσινα. Επισης ότι ο Θανασης μπορει να ηταν θειος της Τασουλας, ξαδερφης του, που εμενε στην Ελευσινα. Ο Προδρομος μπορει να ητανε ο πατερας της Τασουλας.
Ο Γιωργος Βαφειαδης ηταν γιος του Αναργυρου Βαφειαδη, εμενε στην Νεα Καρβαλη και επαιρνε γαλατα, αυγα, τυρια από το χωριο, κοιταζε αν βαζανε νερο στο γαλα, και με το καρο και το καμτσικι, πηγαινε και τα πουλουσε στην Καβαλα. Ο Βασιλης, άλλος γιος του Αναργυρου εμενε στην Καβαλα. Αναφερε παλι, για ένα γιο του Αναργυρου, στην Αθηνα, Κωστας η Προδρομος που ειχε κορη την Τασουλα.
Όταν ο Αναργυρος ανεβηκε πανω στην Νεα Καρβαλη, από την Ελευσινα, εμεναν σε αντισκοινα στην Λευκη στα περιχωρα της Νεας Καρβαλης. Επισης και στο χωρο της εκκλησιας του αγιου Γρηγορη ειχαν αντισκοινα. Τα αντισκοινα ειχαν διπλες πορτες για τα κουνουπια. Εκει χτισαν σπιτια επικοισμου, τωρα λιγα μεινανε καθως τα πιο πολλα τα μετατρεψαν για να εξυπηρετησουν άλλες χρησεις.
Ο Παντελης αναφερε και τον Γιαννη, γιο του Ζαχαρια, που πεθανε όταν ηταν στρατιωτης, καθως επισης για καποιον που όπως αναφερε «… τον κατεβαζει στον Πειραια … του αγοραζει κουστουμι, γραβατες … τον κανει γαμπρο …», και το ονομα Γιαννουλα.
}
{
31-07-2006
Μνήμες Γιωργου Γιαγλη
Αφήγηση Μαρκος, κατοικος Νιγριτας
Ενας κατοικος της Νιγριτας, το ονομα του Μαρκος, ανεφερε ότι ο Γιωργος Γιαγλης, εμενε στην Ιερισο, δεν ειχε παιδια, αλλα καποιον που τον υιοθετησε, χωρις να ξερει αν αυτος ηταν ο Γιαννης Γιαγλης.
Αναφερε επισης ότι στην Νιγριτα βγαζανε καπνο, και τοτε κοσμος ερχοταν από την χαλκιδικη στην Νιγριτα. Τωρα η Χαλκιδικη εχει αναπτυξη και η Νιγριτα υπαναπτυξη.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Ολγα Γιαγλη η Τυριακιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Η Γιαγλαβα, Ολγα Γιαγλη ειχε δεκα αδερφια. Ένα από τα αδερφια της ηταν και ο πατερας του Ματθαιος Τυριακιδη, πατερα της Ευθυμιας Κυριακιδου. Ενας άλλος αδερφος της ηταν ο Κοσμας Τυριακιδης και η γυναικα του, το ονομα της ηταν μαλλον Παρθενα, και ειχαν κανει τον Ζαχαρεα και την Συμελα. Η γυναικα του αδελφου της Κοσμα Τυριακιδη, ηταν ατεπσιζενα, λεξη ποντιακη που σημαίνει προστυχη, βρωμιαρα. Η Ολγα Γιαγλη, θυμοταν, όταν ηταν δωδεκα με δεκατρια χρονων, ερχοταν ο ψιλικατζης και τον εβαζε μεσα στο σπιτι της. Εδινε μια λιρα στην Ολγα, για να μην πει τιποτα.
Από τα δεκα αδερφια μονο αυτή σωθηκε και ηρθε στην Ελλαδα. Ηταν η πιο μικρη. Από όλα τα αδερφια της, μονο το ονομα του Κοσμα είναι γνωστο, ο πατερας του Ζαχαρεα και της Συμελας. Το ονομα του αδελφος της Ολγας, του πατερα του Ματθαιου Τυριακιδη δεν είναι γνωστο, το μονο που η Ευθυμια Κυριακιδου θυμαται, ηταν ότι την γιαγια της την λεγανε Αγγελικη.
Η Ευθυμια Κυριακιδου εχει μια φωτογραφια, και στην φωτογραφια είναι καποιοι μακρινοι συγγενεις της μανας του Ζαχαρεα και της Συμελας, που ζουσαν στην Αθηνα.
Ο γιος του Ζαχαρεα, Σπυρος εμενε σε μια πολυκατοικια που φοβοσουνα να πατησεις τα σανιδια στο πατωμα. Φορουσε ωραια ρουχα και εδειχνε ότι ηταν αρχοντας. Παντρευτηκε και εκανε παιδια.
Η κορη του Ζαχαρεα πηρε τον Δαρογλου, εικοσι χρονια μεγαλυτερος της. Μια κορη της παντρευτηκε τον Χανς τον Γερμανο. Ο Ζαχαρεας παντρευτηκε τρεις γυναικες. Η πρωτη ηταν η Χρυσουλα, και η τριτη η Σονια. Την Σονια την πηρε για να τον κοιταξη αλλα αυτή τον αφησε και πηγε να κοιταξη παιδια αλλων.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Αφήγηση Κυριάκος Κυριακιδης
Πηγε με μπαστουνι να πρωτοπαρουσιαστει, το 1946, σαραντα εφτα κλαση, δεκατη ΕΣΣΟ. Ηταν γυρω στους γυρω στους δεκα στο Σεκελερ της Χρυσουπολης. Ο συμμοριτοπολεμος δεν τελοιωσε, ο λοχιας ο εκπαιδευτης του, σκοτωθηκε στην πρωτη μαχη. Παρουσιαστηκε στην διλοχια Καβαλας. Με κοπρια σοβαντιζαν το πατωμα.
Στη διλοχια από τα χαραματα κανανε καψονι. Με τον ζωστηρα βαραγανε, «Ακομα εδώ ειστε;». Ότι βρισκανε, φοραγαν. Εβγαιναν εξω. Εμπαιναν γυρω-γυρω, στην μεση οι λοχιες. Τροχαδην. Ηταν ενας τοιχος κοντα πηδαγε χωρις να τον δουν. Εδενε τις αγκραφες, φτιαχνονταν και εμπενε παλι με τους αλλους. Επιανε το (περικ…). Τρεχανε προς ένα λοφο και γυριζανε παλι πισω. Επιναν το τσαι τους για πρωινο. Πηγαιναν στα κρεββατια τους, σενιαριζονταν και εδιναν αναφορα, στους λοχιες, στο λοχαγο. Εγω, στο προσκλητιριο παρων. Επαιρναν τα οπλα και πηγαιναν στην Καλαμιτσα. Στο πεδιο ασκησεων, με τα ποδια, δεν ηταν μακρυα. Κανανε τις ασκησεις. Στην διμοιρια ηταν παρεα με έναν Αθανασιαδη.
Ο Κυριακος ηθελε να αποφυγη το στρατο. Εβγαζε την αρβυλα του, εδειχνε το τραυμα. Εκανε κρυο,γαντια φορουσαν, τους χτυπουσαν με το καμουτσικι, τους βαραγαν στα χερια όταν πηγαιναν να τα βαλουν στην τσεπη. Εκαναν μαθημα στα οπλα, στο μπρεν καποιο οπλο αγγλικο.
Δυο μηνες βασικη εκπαιδευση. Πηγαιναν πορεια πανω σε μια κορυφη. Ο Κυριακος πηγαινε τελευταιος. Πηγε στον γιατρο και τον βγαλανε υγιη. Εκανε και διμοιρια επιδειξεων, για λιγο, παρ’ ολο που ειχε το προβλημα. Εν-δυο.
Ηρθε ο καιρος για την αποσπαση. Θα πηγαινε στην Δραμα. Σκεφτηκε ότι θα παω εγω στην Δραμα και από εκει θα με στειλουν στο μετωπο για τους κατσαπλιαδες, ακομη ειχε διαμαχες.
Πηγαιναν και Αθηνα, Θεσσαλονικη. Αναφερε σαν οπλουργος. Τους ειχανε αναγκη. Του ειπαν να μεινεις εδώ. Ο διοικητης αλλαξε την γνωμη. Φυλαγανε σκοπιες, με σφαιρες πραγματικες. Βαραγανε στον αερα, (αντα) και τζειμς τριανταρια. Νευριασε ο διοικητης. Τους εφερε στο πεδιο βολης. Τους εκανε καψονια, τροχαδην εξουθενοτικο, αρκετοι επεφταν.
Ταξιδεψαν στον Πειραια. Τους πηγαν στην Ομονοια, σε ένα καφενειο στο ‘Νεον’, το μερος ηταν υπογειο ακομη. Περιμεναν να πανε στο κετες για εκπαιδευση. Εκει συναντησε τον Σταυρο, ηταν εθελοντης πενταετιας, που γνωριζονταν από εδώ, την Χρυσουπολη, με ένα φιλο του, τον Ιερεμια, από το Ποντολιβαδο. Από εκει τους πηγανε στο στρατοπεδο, εκει που είναι τωρα το Χιλτον. Τους κακοχαρακτηρισαν για κομμουνιστες. Τελικα ηρθε καποια διαταγη απ’ εξω ότι αυτοι ηταν καθαροι. Πηγαν στο λοχο τους, εκπαιδευτηκαν στην λιμα, στα κοντακια, κατι βαψιματα. Ηταν στο στοιχειο του, αλλα και εγραφαν, εκει τα βρηκε μπαστουνια.
Εξη μηνες στο στρατο, και Χριστουγεννα και Πασχα. Ζητουσε αναβολη, και με τον Σαββα Κουγιουμτζογλου. Εκανε παρελαση για τις εικοσιπεντε Μαρτιου, μπροστα από την Βουλη. Ηταν στις στηλες του Ολυμπιου Διος και από εκει ξεκινουσαν μεχρι την Ομονοια. Ολη μερα ορθοστασια, παρελαση την άλλη μερα πηγαινει στο ιατρειο, στο αναρωτηριο της μοναδας. Μολις τον ειδε ο γιατρος, τον παρεπεμψε στο τετρακοσια ένα νοσοκομειο. Πηγαινε για αναβολη, πηρε αναρωτικη αδεια, ένα μηνα. Ολοι ειχαν φυγει, ο Κυριακος μονος του στην αιθουσα. Ο Σταυρος του εφερνε τσαι, το ‘πινε ετσι σκετο, στο πλαι. Ενας αξιωματικος ηρθε, «Εχεις γραμμα», ειπε. Δεν ξερει ποιος το ‘στειλε, «Η γκομενα σ’ παντρευεται», συνεχισε ο αξιωματικος. Λογοκρισια, τα διαβαζαν τα γραμματα. Ηταν για την Κιτσα, συγγενης του Νεστορα, που η Πασαγουζου εκανε προξενειο. Η Κιτσα παντρευεται ένα Θασιτη, δεν τον εννοιαζε.
Περασε από την επιτροπη, ηταν να είναι και ο Σαββας εκει, ειχε δουλειες, δεν παρουσιαστηκε. Παρουσιαστηκε μπροστα στην επιτροπη, μιλησε χωρις να του δωσουν τον λογο. Ελεγαν ότι του δινουν αναβολη ετησια. Ένα χρονο, ένα χρονο. Πηρε τα πραγματα του και ξεκινησε για την Καβαλα. Προτιμησε το καραβι, το ‘Ιονιον’, με το τρενο, ναρκες κατσαπλιαδες. Κατεβηκε στην Αλεξανδρουπολη, χαζευε, κατεβηκε στην πολη, εμπλεξε, το καραβι εφευγε. «Φευγουμε». Νυχτα, σουρουπωσε, δεν ελυσαν τους καβους, εκανε μανουβρα, πιανει το σχοινι, κρεμονταν, ανεβηκε πανω. Αν πηγαινε οδικως υπηρχαν ναρκες, κατσαπλιαδες. Τα καταφερε βγηκε στο Πορτο Λαγος.
Αγωνια μετα, σε ένα χρονο, πηγαινε στρατολογια Καβαλας, ρωταγε «Με καλεσατε;». Όχι δεν καλαγανε. Περασαν εξι, εφτα χρονια, τιποτα. Μετα πηρε ένα χαρτι, «Τι να σε κανουμε τωρα, να σε παρουμε φανταρο». «Θα πληρωσεις». «Δεν πληρωνω μια». Και ακομη δεν πληρωσε.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Αφήγηση Κυριάκος Κυριακιδης
Στο Παριακλι, αρρωστοι ο Παρασκευας και η Αναστασια, ηταν δυο-τριων χρονων, μαθαινε καθημερινα από μια καινουρια λεξη, εβγαινε εξω, επαιζε με τα αλλα παιδια. (Κλεψιμια, επαιρναν ότι εβρισκαν ακομη και κορκοτα.??)
«Ανα», φωναζε όταν εμπαινε μεσα. Με τις κλειδαριες ανακατωνονταν. Ο Παρασκευας το εβλεπε και ηθελε να τον στειλει και στην Αθηνα για τεχνικος, αλλα δεν μπορουσε. Ο Κυριακος ηθελε να γινει οδηγος, νταλικερης, αλλα ο Παρασκευας να γινει σιδερας, «… δεν θα πεινασεις …». Ηθελε να μην περαση, ότι περασε αυτος.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Ευθυμια Κυριακιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Μια χρονια σχολειο, εκανε η Ευθυμια Κυριακιδου. Όταν ηρθε ο πολεμος το 1940, εκλεισαν τα σχολεια. Μετα από ποσα χρονια, ανοιξε το σχολειο. Μετα ηρθανε το Καππα-Καππα στην Χρυσουπολη, και ο Καπταν-Βαγγελης, ηταν ολοι μαζι για να διωξουν τους Βουλγαρους, μετα χωρισανε.
Ειχαν μια δασκαλα, την κυρα Κατινα, από το Μακρυχωρι, εμειναν για λιγο, δεν τα επαιρνα τα γραμματα. Ενας Θασιτης την διαβαζε. Δουλευε στα κερπιτσια. Εφτιαχναν κερπιτσια από χωμα από την αυλη, εκανε σπιτι. Ολο το σπιτι της ηταν ξενοδοχειο. Εμενε με τον Γιαγλη, δυο σπιτακια ειχανε.
Μετα ηρθε ο Καλοπισης. Απειλησε ότι θα τους καταγγειλει, να στειλουν τα παιδια στο σχολειο. Ένα χρονο περασε ολες τις ταξεις. Εμαθε να διαβαζει, στην αρχη δυσκολα, τα καταφερε σιγα-σιγα, τωρα να μπορει να διαβαζει εφημεριδα.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Αφήγηση Κυριάκος Κυριακιδης
Εικοσι χανια ειχε η Χρυσουπολη εν ενεργεια, πριν τον πολεμο του σαραντα. Εκει κοιμοντουσαν και ειχαν σταυλο και για τα ζωα, όπως του Ντεβελεγκα και του Κοκκινογλου που ειχε πετρινες καμαρες. Όταν πλεον αργοτερα δεν χρειαζονταν, μετατραπηκαν. Άλλο τωρα είναι παιδικη χαρα, παιδικος σταθμος, άλλο παλι ένα νοσοκομειο, με λεφτα που εδωσαν οι Αμερικανοι. Εκει γεννηθηκε ο Σαββας.
Κοσμος ερχοτανε στην αγορα κάθε Τεταρτη ειχε παζαρι. Και ο Παρασκευας εμπορευομενος. Πουλουσαν πιπερια, ντοματες κ.α. Δεν τα εφερνε από το Παριακλι, επαιρνε τα ζαρζαβατικα από ένα μπαξεβανο και τα μεταπουλουσε. Υπηρχαν τρια θεωρατα πλατανια, εκει που είχε αργοτερα ο Κυριακος το σιδεραδικο. Εκιμ παζαρι, ερχοτανε και Τουρκοι από απεναντι από την Ξανθη, φασολια, πιπερια, παππιες, χηνες. Καρπουζια, καρρα φορτωμενα. Εμποροι κατεβαιναν με τα μουλαρια. Ο Παρασκευας, αγοραζε με το καρρο, τα πηγαινε σε ένα χανι, τα βαζε διπλα στον τοιχο στιβα, πουλαγε εβγαζε τα λεφτα που ειχε δωσει, φορτωνε τα γαιδουρια με ότι ειχε μεινει, αφηνε ότι δεν μπορουσε να παρει μαζι.
Μια φορα ειχαν φερει καρπουζια, που τα ‘βαλαν κατω από την σκαλα. Ο Κυριακος θυμαται, ηρθε ο θειος ο Καλλινικος, βρηκε ένα καρπουζι, χωρις να πει τιποτα το ‘κοψε και το ‘φαγε.
Ειχαν δυο-τρια γαιδουρια. Ο Κυριακος θυμαται, ειχαν ένα καυλιαρικο γαιδουρι. Αν τον αφηνες λιγακι εφευγε. Κατεβαινε στον Γεροντα, ειχε θηλυκες γαιδουρες εκει. Πηγαινε στα σπιτια, «.. γκααα..», γκαριζε. Ο παππους μια φορα τον εβαλε κατω, του ‘κοψε και κομματι από την πουτσα. Εικοσι χρονια με αυτόν τον γαιδαρο. Ηταν χατουμης αλλα ετρεχε γρηγορα. Ενας άλλος γαιδαρος πηγαινε στην Ξερια. Τι τραβηξε ο Κυριακος από αυτόν τον γαιδαρο. Ηξερε ότι αν τον χανανε, θα ηταν στην Ξερια. Με το ποδηλατο ο Κυριακος και δυσκολα να τον πιασει, ετρεχε. Πιαστηκε με ένα άλλο γαιδαρο, βρηκε την ευκαιρια, τον επιασε από τον λαιμο, δινει κλωτσια στον άλλο, τον δενει με σχοινι, τον ριχνει κατω, του δινει ξυλο, τον δενει στο ποδηλατο, σταματαει ο γαιδαρος, γυριζει τον δερνει και συνεχιζει. Και ετσι εφερε και το ποδηλατο και το γαιδαρο πισω στο σπιτι.
}
{
28-07-2007
Μνήμες Ευθυμια Κυριακιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Όταν κατεβηκαν στην Αθηνα εκει στα 1960, δυσκολα τα βγαζανε με δυο παιδια, κανενας δεν εδινε βερεσε. Μενανε στο Μοσχατο, πρωτα στης Γεωργιας και υστερα στου Μαστρακα. Εδιναν τριακοσιες τριαντα πεντε δραχμες το μηνα νοικι, και στην Ιζολα επαιρνε τριακοσιες πενηντα την εβδομαδα. Στην ΒΙΣ πηρε ενενηντα δραχμες μεροκαματο. Ο Τζακ Νικολαιδης, από την οικογενεια που διαχειριζονταν το εργοστασιο, βοηθουσε τους φτωχους.
Η Ευθυμια λεει ότι ο Κυριακος ηταν ζανπαρας, καυλιαρης. Πηγαινε στην Ταραντελα στο Φαληρο και τσιλιμπουρδιζε.
}
{
28-07-2007
Μνήμες Ολγας Γιαγλη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ειχαν ένα βοδι που εφαγε πρασινο βατραχο, φουσκωσε και πεθανε. Το περιστατικο εγινε πηγαινοντας στο Κοτζα Ορμαν για να μαζεψουν ξυλα για τον χειμωνα. Πηγαιναν με το καρρο, που το ‘σερνε ένα ζευγαρι βοδια. Όταν πεθανε το βοδι, το θαψανε εκει περα, και γυρισαν πισω με ένα βοδι.
}
(28-07-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Παρασκευας Κυριακιδης)
(Ο Παρασκευας Κυριακιδης πήγαινε στο γάμο της Σοφίας Μητσικογλου και του Γιάννη Παναγιώτιδη για να τους στεφανώσει από το Παριακλι με τον γάιδαρο. Ο Κυριάκος, μικρό παιδί τότε ήθελε να πάει μαζί του αλλά κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο. Ο δρόμος μακρύς, το ταξίδι δύσκολο. Δεν γινόταν. Ο μικρός Κυριάκος δεν το καταλάβαινε και επέμενε, τον είχε πάρει από πίσω, μέχρι έξω από το χωριό εκλιπαρώντας τον Παρασκευα, φέρνοντας τον στο αμήν. Ο Παρασκευας ενήργησε αποφασιστικά. Κατεβηκε από τον γάιδαρο του, πλησίασε τον Κυριάκο και του έδωσε ένα χαστούκι που όπως λέει και ο Κυριάκος, χρόνια μετά, ακόμα το θυμάται.
Ο Κυριάκος Κυριακιδης θυμάται ότι όταν ήταν 2-3 χρονών, ερχότανε στο σπίτι τους στο Παριακλι του Μακρυχωριου Καβάλας ο Πρόδρομος, πρώτος ξάδερφος του. Ο Ανάργυρος Βαφειάδης, ο παππούς του, πατέρας της μάνας του Αναστασίας, έσκαβε, τον έπιασε μια πούντα, και μετά από λίγο πέθανε.)
{
11-07-2008
Μνήμες Αναστασία Κυριακίδου
Αφήγηση Ευθυμία Κυριακίδου
Η Αναστασία Κυριακίδου έκανε κάθε δυο χρόνια παιδί, αλλά και έχανε παιδιά ενδιάμεσα με δικό της τρόπο. Ο παππούς, ο Παρασκευας ήτανε ζανπαρας, όπως έλεγε η Ευθυμία. Ένας άλλος τρόπος για να ελέγχουν την τεκνοποιια ήταν να επιμηκύνουν τον θηλασμό μέχρι που το παιδί γινόταν και δυο χρονών, πράγμα που ελάττωνε την γονιμότητα τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ευθυμία ανάφερε, την σπιτονοικοκυρά της, την Θαναηλινα, οπού πίσω στην πατρίδα, ο γιος της τεσσάρων χρονών ερχόταν στο σπίτι από τα παιχνίδια του στην γειτονιά και απαιτούσε από την μάνα του, όπως έλεγε η Ευθυμία
-Τσούνα μάνα βυζί θέλω.
Η Αναστασία Κυριακίδου έχασε και παιδί ακόμα και όταν ήταν πια μεγάλη στην ηλικία, γύρω στα πενήντα, όταν η δεύτερη της κόρη, η Μαρικα ήταν πια δέκα οκτώ χρονών.
-Πάλι παιδί έχασες!
είπε επιτημιτικα η δεκαοχτάχρονη Μαρικα στην μάνα της, όταν μια μέρα την είδε στο κρεβάτι της αδιάθετη. Αδιαθεσία που από προηγούμενες φορές ήταν ενδεικτική της κατάστασης της μάνας της. Η Αναστασία Κυριακίδου δοκιμάστηκε σκληρά καθόσον ήταν εποχές, όταν ήταν στο Παριακλι, που ανέβαινε πάνω στην πλαγιά του κοντινού βουνού, στα χωράφια που σπέρνανε, με ένα παιδί στο χέρι, άλλο στην αγκαλιά και άλλο στην κοιλιά, όπως χαρακτηριστικά ανάφερε η Ευθυμία.
}
(11-07-2008
Μνήμες Θόδωρος Κηριλιδης
Αφήγηση Θόδωρος Εφραιμιδης)
(Ο Θοδωρος Κηριλιδης, παππους του Θοδωρου Εφραιμιδη που μενει στην Ξάνθη, είχε ένα μεγάλο σπίτι στο Μαργαρη η Μαργαριτι της Ξανθής, με έξι, εφτά η οκτώ δωμάτια και ένα κοπάδι από γύρω στα δέκα έξη χιλιάδες κατσίκια.
-Το σπίτι το κάψε ο υπάλληλος του παππού μου.
είπε ο Θόδωρος Εφραιμιδης. Ο επονομαζόμενος εκείνη την εποχή Καπεταν-Λεύτερης. Ο οποίος πριν από τον πόλεμο με τους Γερμανούς και τους Βουλγάρους ήταν υπάλληλος του παππού του Θόδωρου Κηριλιδη, έβοσκε και κοίταζε τα κοπάδια με τα κατσίκια. Όταν κατεβηκαν οι Βούλγαροι, στην Μακεδονία και την Θράκη, βγηκε στο βουνο. Ο Θόδωρος Εφραιμιδης τον αναφέρει σαν κατσικοκλέφτη. Συνεργαζότανε με τον Αντων-Τσαους, βαπτιστικό του Αντων-Τσαους του Πόντου, ο οποίος βγηκε πιο πριν στο βουνό γιατί τον κυνηγούσαν επειδή σκότωσε την γυναίκα του. Ο Αντων-Τσαους αργότερα είχε και πλάτες, υποστηρίζονταν από τους Εγγλεζους. Επειδή ο Καπεταν-Λεύτερης δεν είχε την υποστήριξη των Εγγλέζων, τσαντίζεται και γίνεται αριστερός.
Ο Καπεταν-Λεύτερης, ερχόταν τα βραδιά στο Μάργαρη στο σπίτι του Θόδωρου Κηριλιδη, και έτρωγε και έπινε χωρίς να λογαριάζει τίποτα. Αχαΐρευτος, σαν γάιδαρος ανάγκασε τον Θόδωρο Κηριλιδη να μην του ανοίξει την πόρτα, όταν ξανάρθε για να φάει και να πιει. Έφυγε άπρακτος. Την άλλη φορά, όταν ξανάρθε και ξαναβρήκε την πόρτα κλειστή, έκαψε το σπίτι.
Για τον Αντων-Τσαους του Πόντου, ο Θόδωρος Εφραιμιδης είπε, ότι τον σκότωσε ο κουμπάρος του ο Καλλίνικος, μετά από συνεννόηση με τους Τούρκους. Οι Τούρκοι σκοτώνουν και τον κουμπάρο μετά. Ο Αντων-Τσαους υποστηριζόταν από τους Άγγλους, θα έπαιρνε αξίωμα. Θα έπαιρνε ένα κομμάτι της Πάφρας και θα το διοικούσε αυτός.
Οι Τούρκοι σε μια επιδρομή τους, είχαν μαζωχτεί γύρω στα τριακόσια άτομα σε μια εκκλησία στο Σελεμελικ για να αποφύγουν το μένος τους. Οι Τούρκοι τους έκαψαν μέσα στην εκκλησία. Ο Θόδωρος Κηριλιδης ήταν αρχηγός σε μια ομάδα κυνηγημένων από τους Τούρκους, θέλοντας να αποφύγουν τις βαρβαρότητες των Τούρκων, κρυβόντουσαν στα βουνά και τα δάση, και για να προμηθευτούν τα προς το ζην, όταν εύρισκαν κανένα κατάλληλο μέρος, το καθάριζαν, το λεηλατούσαν.
Η γιαγιά του Θόδωρου Εφραιμιδη, η Κυριακή, η γυναίκα του Θόδωρου Κηριλιδη ήταν η αδελφή του Καλλινίκου και του Ομήρου Μητσικογλου. Ο πατέρας τους ο Λάζαρος Μητσικογλου, αδελφός του Τρυφώνα Μητσικογλου, πατέρα του Παρασκευα Κυριακιδη και του Σάββα Μητσικογλου, πατέρα του Ιορδάνη και της Πασά-γούζου της Σοφίας Μητσικογλου η Παναγιωτιδη.)
{
28-07-2006
Μνήμες Παρασκευα Κυριακιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Οι κατσαπλιαδες εκαψαν την Χρυσουπολη επι Παπαγου. Κρυβοντουσαν στο Κοτζα Ορμαν, στο δασος γυρω από τον Νεστο ποταμο. Το δασος ηταν πολύ πυκνο και δεν πηγαιναν εκει οι στρατιωτες. Στα φυλακια-πολυβολεια υπηρχανε οι Μαηδες. Πριν να καψουν την Χρυσουπολη, οι κατσαπλιαδες αφου εκρυψαν τα οπλα τους πηγαν στην Χρυσουπολη και εκαναν αναγνωριση. Ηρθαν σαν πλανόδιοι πωλητες, πουλουσαν τσαγια, εντοπισαν που θα χτυπησουν και ηρθαν το βραδυ μετα και τα εκαψαν. Στην Χρυσουπολη υπηρχε μόνο μια μικρή δύναμη της χωροφυλακής. Έκαψαν και του Παρασκευα Κυριακιδη ένα φορτίο σκουπόχορτο που είχε φέρει από την Ορεστιάδα.
Ο Παρασκευας κατέβηκε στην Χρυσούπολη από το Παριακλι μονός του. Στη Χρυσούπολη δούλευε σε ένα μαγαζί ενός Αρμεναιου. Έφτιαχνε και σκούπες.
Ο Κυριάκος θυμάται, όταν έμεναν στο Παριακλι, ο Παρασκευας ήταν να πάει στον γάμο της Σοφίας Μητσικογλου και του Γιάννη Παναγιωτιδη στη Χρυσούπολη. Για να τους στεφανώσει. Πήγαινε με τον γάιδαρο από το Παριακλι. Ο μικρός τότε Κυριάκος ήθελε και αυτός να πάει στο γάμο, πράγμα που δεν γινότανε, καθόσον ήταν μακριά και το ταξίδι θα τον κούραζε. Ο μικρός Κυριάκος, πεισματάρης, δεν το καταλάβαινε αυτό, και επίμονα ζητούσε να πάει μαζί με τον Παρασκευα, ακολουθώντας τον γάιδαρο με τον Παρασκευα πάνω, εκλιπαρώντας. Άλλη λύση δεν υπήρχε, ο μικρός Κυριάκος έπρεπε να συνετιστεί, ναρθη στα συγκαλά του, οπότε ο Παρασκευας κατεβηκε από το γάιδαρο, και όπως λέει και ο Κυριάκος, έφαγε ένα χαστούκι που ακόμα το θυμάται. Ο Κυριάκος σθεναρά συνετισμένος, γύρισε στο σπίτι, και ο Παρασκευας συνέχισε για τον προορισμό του.
Ο Κυριάκος επίσης θυμάται τον Πρόδρομο, πρώτο ξάδερφο του, γιο της Ελισάβετ Κουγιουμτζογλου όταν πήγαινε στο σπίτι τους όταν ήταν δυο η τριών χρονών. Για τον παππού του Ανάργυρο Βαφειάδη θυμάται ότι έσκαβε, τον έπιασε μια πούντα που ήταν η αιτία για τον χαμό του.
}
{
28-07-2006
Μνήμες Τοκλη Καραπαπαζογλου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Τοκλης Καραπαπαζογλου ηταν συγγενης του Παρασκευα Κυριακιδη μαλλον από την πλευρα της Κυριακης Μητσικογλου (μητερας του Παρασκευα). Ο Τοκλης ειχε κορη την Σταυρουλα που παντρευτηκε Μιλτιαδη ( τον Μιλτικ) Τσιντζογλου. Ο Τοκλης ειχε και αλλα παιδια.
Η Θωμαη Κοτσακελην και η Κυριακη, μητερα του Παρασκευα Κυριακιδη, ηταν πρωτες ξαδερφες από τις μαναδες τους. Η μητερα της Κυριακης και η μητερα της Θωμαης ηταν αδερφες. Επομενως ο Παρασκευας Κυριακιδης και η Θωμαη Κοτσακελην ηταν δευτερα ξαδερφια.
}
{
27-07-2006
Μνήμες Παντελη και Γεωργιας Ακακιαδη, Ελισως Μιχσαρογλου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Παντελης και η Γεωργια Ακακιαδη εχουν ένα γιο τον Χαρουλη και μια κορη την Ελενη. Αναφερονται τα ονοματα Μαιρη και Κορνηλια, ξαδερφες του Κυριακου Κυριακιδη που τις ξερει η Γεωργια Ακακιαδη.
Η πολιτιστικη ενωση ( η συλλογος) Καρβαλης, στην Λευκη της Νεας Καρβαλης στην Καβαλα, κανει εκδρομες στην Καππαδοκια, στην παλαια Καρβαλη, από 11-15 Αυγουστου. Ο Παντελης Ακακιαδης εχει παει και στο μοναστηρι της Αναληψεως και ειχε φιλοξενηθει από τους Τουρκους.
Η Ελισω Μιχσαρογλου μενει κοντα στην εκκλησια του Αι-Γιωργη στην Νεα Καρβαλη. Το αναπηρο κοριτσι, η αδερφη της, μενει μαζι της. Εχει το περιπτερο στην Νεα Καρβαλη που το νοικιαζει. Ο γιος της σκοτωθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο δρομο για το αεροδρομιο της Χρυσουπολης. Δεν μπορουσαν να τον σωσουν. Ο πατερας του, Μιχαηλ Μιχσαρογλου, από τον καημό του, πέθανε μετα από λιγους μηνες.
Οι Γερμανοι στην κατοχη ειχαν υδροπλάνα στην Νεα Καρβαλη. Ειχαν ναρκοθετήσει την παραλία. Οι ναρκες εμειναν εκει χρονια μετα και εσκαζαν όταν κανενα ζωο, γουρουνι η ότι άλλο, πέρναγε από την παραλια και πατουσε την ναρκη. Άλλοι από μαγκια πηγαιναν να βγαλουν την ναρκη. Πολλοι πεθανανε. Μερικοι που βγαζαν ναρκη, την αποσυνδέανε και παίρνανε το μπαρουτι, την στεαρινη για άλλες χρησεις.
}
{
27-07-2006
Κοιμητήριο Νεας Καρβαλης
Ζαχαριας Βαφειαδης
Γιος του Αναργυρου Βαφειαδη
Απεβιωσε το 1944, ετων 60, εγεννηθη το 1884.
Αναστασια Βαφειαδη
Γυναικα του Ζαχαρια Βαφειαδη, δευτερη
Απεβιωσε το 1979, ετων 77, εγεννηθη το 1902.
Αναργυρος Βαφειαδης
Γιος του Ζαχαρια Βαφειαδη και της Αναστασιας
Απεβιωσε το 2005, ετων 75, εγεννηθη το 1930.
Ιωαννης Βαφειαδης
Γιος του Ζαχαρια Βαφειαδη από την πρωτη του γυναικα
Απεβιωσε το 1940, ετων 21, εγεννηθη το 1929.
Λεωνιδας Μιχσαρογλου
Αντρας της Ελισως Βαφειαδη, κορης του Γιωργου Βαφειαδη, γιου του Αναργυρου Βαφειαδη
Απεβιωσε το 2003, ετων 73, εγεννηθη το 1930.
}
{
27-07-2006
Μνήμες Βασιλη, Γιωργου και Ζαχαρια Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Βασιλης Βαφειαδης ηταν γιος του Αναργυρου Βαφειαδη και εμενε στην Καβαλα. Ητανε σκιτζης στο επαγγελμα. Ειχε ένα παγκο και επιδιωρθωνε παπουτσια, τακουνια κ.α.. Ειχε δυο κορες, την Μαρικα, την Κατινα που τα κουτσομπολιά ελεγαν ότι τσιλιμπουρδιζε, και ένα γιο. Η Μαρικα παντρευτικε καποιον που ηταν παστουρματζης. Ηταν νευρικος και μάλωνε πολύ με την γυναικα του. Τελικα όταν γερασε, ηρέμησε.
Ο Γιωργος Βαφειαδης, άλλος γιος του Αναργυρου, εκανε τον Κωστα, παληκαρι ψηλο, πολύ καλο παιδι, την Ελισω, την Αννικα που μενει στην Χρυσουπολη, και ένα κοριτσι αναπηρο. Η Ελισω παντρευτηκε τον Λεωνιδα Μιχσαρογλου και ειχαν ένα γιο το Μιχαηλ Μιχσαρογλου. Ο Γιωργος Βαφειαδης θα πρεπει να εμενε στην Νεα Καρβαλη.
Ο Ζαχαριας Βαφειαδης και η γυναικα του Αναστασια ζουσαν στην Νεα Καρβαλη και ειχαν ένα γιο τον Αναργυρο και δυο κορες την Αννουλα και την Γεωργια. Ο Ζαχαριας ειχε και ένα γιο, τον Ιωαννη, από την πρωτη του γυναικα, ο οποιος πεθανε εικοσι ένα χρονων μετα από ένα κολυμπι στον Νεστο όταν ητανε φανταρος. Ο Τοπαλογλου, που τυχαια συναντησαμε στο κοιμητηριο της Νεας Καρβαλης, ειπε ότι του Αργυρη το σπιτι, γιο του Ζαχαρια, και το δικο του, διπλά-διπλα είναι. Ηταν γειτονες.
Η Γεωργια, κορη του Ζαχαρια και της Αναστασιας, παντρευτηκε τον Παντελη Ακακιαδη.
}
{
26-07-2006
Μνήμες Παρασκευα Κυριακιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Το βοδι είναι αρσενικο ευνουχισμενο ( του κοβαν τα αρχιδια) και το χρησιμοποιούσαν για να σέρνει τα κάρα. Το βοδινο κρεας είναι πολύ σκληρο για να το φας μαγειρευτο και το χρησιμοποιουσαν για να φτιαξουν σουτζουκια. Το κρεας ψηνεται από τα μπαχαρικα που βαζουν στο μειγμα.
Όταν ηταν στο Παριακλι της Καβαλας, ειχαν ένα βοδι που γερασε. Ο Παρασκευας Κυριακιδης το εβαλε κατω και το εσφαξε. Ηξερε την τεχνη του χασαπη, εκοψε τα κομματια το κρεας. Εκανε κιμά, εκανε σουτζουκια. Για τα σουτζουκια χρησιμοποιουσε χοιρινο εντερο που είναι το καλυτερο. Με την συνταγη που ειχε η Αναστασια γεμισαν τα σουτζουκια, τα πλεξανε δυο-δυο στη σειρα. Τα κρεμασαν σε τσιγγελια μεσ’ το σπιτι να στεγνωσουν καλα και να ωριμάσουν. Αλλα εφαγαν, και επειδη ηταν πολλα, αλλα πουλησαν.
Ο υριακος προσφατα το 2000, εδωσε την συνταγη σε έναν κρεοπωλη για να φτιαξη σουτζουκια και να τα μοιραστουν μισα-μισα. Ο κρεωπολης ελεγε ότι ηταν πολύ καλα αλλα είναι πολύ δυνατα, εχουν πολλα μπαχαρικα και δεν τα παίρνει ο κοσμος.
}
{
26-07-2006
Μνήμες Χριστοφορου Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης, γιος του Αναργυρου Βαφειαδη, ηταν γλεντζες και χορευταρας. Χορευε καρσιλαμαδες, ζευγαρι αντικρυστα, και αλλους χορους. Ητανε μελος σε συλλογο και κάνανε εκδρομες και εκδηλωσεις. Οι γυναικες τον εκαναν κεφι και τον επαινουσαν. Τον ελεγαν, «Κυριε Χριστοφορε», αυτος χαμογελουσε ευαρεσκα, το χαιροταν. Τις χόρευε, χαριεντίζονταν μ’ αυτές.
Εφερε την μανα του την Ελισω από την Νεα Καρβαλη και ζουσανε μαζι. Πηραν μαζι κληρο ένα διαμερισμα στην Καισαριανη, πισω από το Χιλτον μερια. Η Ελισω Βαφειαδου πεθανε στο Μαρκομιχελακειο Νοσοκομειο στο Μοσχατο.
Το 1949 με 50 ο Κυριακος Κυριακιδης υπηρετούσε την θητεια του και ηταν κατω στην Αθηνα και τους επισκεπτονταν συχνα. Ειχε μετατεθει για να εκπαιδευτει σαν οπλουργος σε μια μοναδα πισω από το Χιλτον.
Σε ένα ταξιδι του πισω στην Καβαλα από την Αθηνα, το εκανε με πλοιο μεχρι το Πορτο-Λαγος καθοσον δεν ηταν ασφαλεις οι δρομοι από τους ληστοσυμμορίτες, χρησιμοποιοντας μια λεξη που χρησιμοποιούσε το καθεστώς εκείνες τις εποχές.
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης εδινε χρηματα για να παει ο Σαββας Κουγιουμτζογλου, ο ανηψιος του από την αδελφη του Ελισαβετ, στο Πανεπιστημιο της Θεσσαλονικης για γεωπονος. Η Ελισαβετ Κουγιουμτζογλου, κορη του Αναργυρου Βαφειαδη παντρευτηκε και ζουσε στην Νεα Καρβαλη. Εκανε δυο παιδια τον Σαββα και τον Προδρομο Κουγιουμτζογλου. Ειχανε ένα αρτοποιείο στον κεντρικο δρομο της Νεας Καρβαλης που τα χαλάσματα του ακομα σώζονται.
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης του ειχε νοικιασει ένα σπιτι για να μενει. Όταν ο Σαββας Κουγιουμτζογλου τελείωσε κατεβηκε κατω στην Αθηνα και δουλευε σε μια Γεωργικη υπηρεσια. Παντρευτηκε την Μαρια που ητανε Σμυρνια. Η οικογενεια της Μαριας ειχαν κληρο στο Χολαργο, και εκει εκτισε σπιτι. Ο Σαββας κανονισε και ένα κομματι το εδωσε αντιπαροχη για να χτιστη πολυκατοικια. Πηραν διαμερισματα, ένα για τον κάθε γιο του, τους διδυμους Χριστοφορο και Γιαννη. Ο Γιαννης σπουδασε γιατρος ενώ ο Χριστοφορος δεν περασε στο πανεπιστημιο στην Ελλαδα, πηγε στην Αγγλια για σπουδες, αλλα δεν τα καταφερε. Δουλευε εκει στις οικοδομες. Ο Σαββας πηγε και τον βρηκε στην Αγγλια. Ο Χριστοφορος γυρισε στην Ελλαδα αλλα δεν μπορεσε να κανη τιποτα. Πεθανε νεος. Φημες που το ‘μαθαν από αλλου λενε ότι αυτοκτόνησε. Δεν καλεσαν τον Κυριακο και την Ευθυμια για την κηδεια του.
Ο Σαββας Κουγιουμτζογλου επαθε ένα δυστυχημα και εμεινε παραλυτος. Μονο το προσωπο του εδειχνε ότι ζουσε. Υπεφερε, δεκα πεντε χρονια στο κρεβατι. Πεθανε κατακοιτος.
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης δουλευε σαν παστουρματζης. Εφτιαχνε και σουτζουκια μαυαρ, κοκκινα από κρεας βοδινο. Ειχε συνταγη από το Γκελεβερη, την Καρβαλη της Καππαδοκιας. Την ιδια συνταγη ειχε και η Αναστασια Κυριακιδου και την εχει και ο Κυριακος Κυριακιδης.
Ο Χριστοφορος ειχε δικο του μαγαζι οπου εφτιαχνε παστουρμα και σουτζουκια. Το εκλεισε όμως και ηταν ανεργος για καμποσο καιρο. Ο Σαββας του βρηκε δουλεια πανω στην τενη του. Από εκει εκανε και ενσημα και πηρε και συνταξη. Ο Χριστοφορος τα χαλασε με τον ανηψιο του Σαββα, όταν ηταν πια γερος. Ο Σαββας θα τον γηροκομουσε, μη γενομενου, ο Χριστοφορος ειπε στον Κυριακο να τον γηροκομηση και να του γραψη το σπιτι πανω του. Ο Κυριακος τα συζήτησε με την Ευθυμια, αλλα εν τω μεταξει, μια άλλη οικογενεια, μακρινοί συγγενεις, συμφωνησαν με τον Χριστοφορο.
Η Μαρικα Τερζογλου και ο Κυριακος Κυριακιδης επισκεφθηκαν τον Χριστοφορο. Ο κυριακος τον ρωτησε, «Θειε, εισαι καλα?» και του ειπε «Ναι, καλα-καλα.». Μετα από λιγες μερες πεθανε.
}
{
26-07-2006
Μνήμες Αναργύρου, Ελισάβετ και Μαριανθης Βαφειαδη
Αφήγηση Μαιρη Κυριακιδου
Η Ραχηλ ηταν κορη του Αναργυρου και της Ελισαβετ Βαφειαδη. ( μενανε με τον αντρα της στο Ραστισαν??) Της Ραχηλ τα παιδια ηταν ο Προδρομος, η Μαριανθη που ηταν στην Θεσαλονικη, και η Ελπιδα που παντρευτηκε αξιωματικο. Ο Ανάργυρος και η πρωτη του γυναικα Μαριανθη, ειχαν κορη την Ελισαβετ, η οποια παντρευτηκε τον Γιαννη Καρακουλακη και εμεναν στην Θεσσαλονικη. Παιδια τους ηταν ο Θανασης και ο Προδρομος. Ο Κυριακος Κυριακιδης θυμάται ότι μια φορα όταν επισκεφθηκε τον Θαναση Καρακουλακη στην Θεσσαλονίκη. Το χαϊδευτικό της Ελισαβετ Καρακουλακη ηταν Μάινα. Η Μαιρη Κυριακιδου θυμαται ότι με την γιαγια, Αναστασια Κυριακιδου, πηγαν μαζι στην κηδεια της. Ο Κυριακος θυμαται ότι ενας από τους Καρακουλακηδες, ητανε να βαλει υποψηφιοτητα για δημαρχος στην Θεσσαλονικη.
Ένα άλλο παιδι του Αναργυρου και της Μαριανθης ηταν ο Βασιλης. Εμενε στην Αθηνα και υστερα στην Θεσσαλονικη. Η Ελισαβετ, η δευτερη γυναικα του Αναργυρου, τελευταια τα ειχε χασει.
Ο Βασιλης, άλλος γιος του Αναργυρου αλλα από την Ελισαβετ, εμενε στην Καβαλα. Ο Βασιλης ειχε ένα γιο τον Τολη, και δυο κορες την Μαρικα και την Κατινα. Η Μαρικα παντρευτηκε τον Λαζαρο Τσεκμεζογλου. Ο Κυριακος θυμαται ότι ηταν πολύ νευρικος. Ειχαν τα αλλαντικά, ηταν παστουρματζης και ειχε μαγαζι στην Καβαλα απεναντι στα δικαστηρια.
Η Μαιρη Κυριακιδου ανεφερε για ένα αδερφι-κοριτσακι που επεσε από το ποταμι και πνιγηκε αλλα μαλλον θα ηταν η μικρη αδερφη του Παρασκευα Κυριακιδη, όταν την παρεσυραν τα ορμητικα νερα του ποταμου κυνηγημένοι από τους Τουρκους. Μετα ανεφερε ότι επαθε πνευμονια και πεθανε, εννοωντας την μητερα του Παρασκευα Κυριακιδη, Κυριακη Μητσικογλου. Επισης αναφερε για το Τρυφωνα Μητσικογλου, πατερα του Παρασκευα, ότι τον πηραν οι Τουρκοι. Επισης αναφερθηκε στις φρασεις «Προστατης αυτή, προστατης αυτης εγω», που μπορει να αποδοθουν στον Παρασκευα Κυριακιδη οσον αφορα στις σχεσεις του Παρασκευα με την ξαδελφη του Σεβαστη, όταν κρυβονταν στα βουνα για να αποφυγουν τις βιαιότητες των Τούρκων. Το ονομα «Αμοιραβα» θα πρεπει να προσδοθει στην γυναικα του Ομηρου Μητσικογλου, ξαδελφου του Παρασκευα Κυριακιδη.
Η Μαιρη Κυριακιδου ειπε ότι η γιαγια της Μαρια και η Ελισαβετ Βαφειαδου ηταν φιλεναδες στην Καρβαλη της Μικρας Ασιας. Ηταν χηρες και κουβεντιαζαν για τον ποιον θα παντρευτουν. Υπηρχαν δυο ελευθεροι αντρες στην Καρβαλη τοτε, ο Μηνας και ο Αναργυρος Βαφειαδης. Η Μαρια πηρε τον Μηνα και η Ελισαβετ τον Αναργυρο. Ο παππους ο Αναργυρος ηταν γαλανοματης, ξανθος και καλος ανθρωπος. Ηταν γενναιόδωρος, εδινε χρήματα. Εβγαζε με την φουχτα τις λιρες από την τσεπη του, ανακατεμένες με χωματα και κοπριες. Εφερναν με τις καμηλες εμπορευμα και τα πουλουσαν. Τα πηγαιναν στην Κωνσταντινουπολη και άλλες πολεις. Εμπορευονταν βαφες, και για αυτό το ονομα Βαφειαδης, καθως και αλλα διαφορα φυτικα προιοντα. Εβαφαν και εμπορευονταν επισης χαλια και υφασματα.
Όταν εγκατασταθηκαν στην Νεα Καρβαλη, σε ένα παρκο, ειχε παπαρούνες σαν αυτές της Μικρας Ασιας. Τις εκαναν αφεψημα και το χρησιμοποιούσαν για καταπραυντικο. Ένα παρομοιο γεγονος ανεφερθηκε και η Αναστασια Κυριακιδου, όταν ζουσε στην Καρβαλη της Μικρας Ασιας. Στο σπιτι τους, που ηταν σκαμμενο στον βραχο, κατω από την επιφανεια της γης, συνηθιζαν να βραζουν τις καψες της παπαρουνας, σε ένα δοχειο νερο και χρησιμοποιούσαν το αφεψημα όταν τα μωρά κλαίγανε γιατι πονουσαν.
}
{
25-07-2006
Μνήμες Ματθαιου Τυριακιδη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Η Ευθυμια θυμαται ότι πηγαινε στο Ποντολιβαδο της Καβαλας στο γαμο παιδιων του Παντελ’ Αγα, Παντελη Αναστασιαδη, μαζι με την Γιαγλαβα την θεια της.
Η Γιαγλαβα εκανε την προξενήτρα και επαιρνε και την Ευθυμια Κυριακιδου στα προξενιά που εκανε. Αυτή εκανε το προξενιο με την Σταυρουλα, την μανα της, με τον Ματθαιο Τυριακιδη. Η Γιαγλαβα δεν κοιμοτανε στο ιδιο κρεβατι με τον Γιαγλη.
Ο Ματθαιος ειδε την Σταυρουλα στο Τσιφλικ, εξω από την Χρυσουπολη, όταν πασταλιαζε τα καπνα. Ενας αγας Τουρκος ειχε το τσιφλικ. Στην σημερινη πλατεια Παπανδρεου στην Χρυσουπολη, που τοτε ο χωρος ηταν περιφραγμενος, ειχαν εκει τα καπνομαγαζα. Τα καπνα τα μαζευαν το καλοκαιρι, χλωρα στο τσιφλικ εξω από την Χρυσουπολη, και το χειμωνα τα πασταλιαζαν ξερα καθως ηταν. Ειχανε κτισματα εκει στο τσιφλικ, και εκει η Γιαγλαβα γνωρισε την Σταυρουλα και την προξενεψε στον Ματθαιο.
Εκει στο τσιφλίκι ειχαν και ένα μεγαλο λάκκο μεγαλο σαν σπιτι και εκει κρατουσαν τα καπνα που κρεμοντουσαν από τσιγγελια για να διατηρηθουν μαλακα. Ο λάκκος ηταν σκεπασμένος. Τα καπνα τα βελονιαζαν το πρωι.
Ο Ματθαιος ειχε ξαδερφια τον Ζαχαρεα Τυριακιδη και την Συμελα. Η Γιαγλαβα ηταν θεια τους. Ο Ζαχαρεας ηταν καλος αλλα η γυναικα του όχι. Ηταν πολύ νοικοκυρά, Χρυσουλα το ονομα της. Ειχε ένα μαγαζακι και η Ευθυμια πηγαινε να ψωνιζη από εκει. Η Χρυσουλα «εσκασε». Όταν ηταν τριαντα χρονων κοπηκε η περιοδος της. Δεν πηγε στο γιατρο, στα σαραντα της οι φλεβες εσκασαν, ετρεχε αιμα. Και η Ευθυμια όταν πηγε στην Δραπετσωνα, ειχε το ιδιο προβλημα.
«Κάθε μηνα εκανα μια ενεση και ερχοταν η περιοδος», ειπε η Ευθυμια. Όταν εφυγαν από την Δραπετσωνα, ρωτησε τον γιατρο για να συνεχισει τις ενεσεις, αλλα ο γιατρος λεει όχι, ότι «Μπορεις να παθεις καρκινο της μητρας». Το 1971, όταν ηταν σαραντα χρονων το ‘κοψε. Ηταν όταν ψαχνανε να βρουν σπιτι στην Πατρα να νοικιασουν, για τον γιο τους τον Σαββα Κυριακιδη.
Η κορη του Ζαχαρεα και της Χρυσουλας Τυριακιδη, η Παρθενα πηρε έναν που ηταν εικοσι χρονια μεγαλυτερος της, τον Δαρογλου. Η κορη τους Ελενη παντρευτηκε τον Χανς τον Γερμανο.
Η Τασουλα, η άλλη κορη του Ζαχαρεα Τυριακιδη, πηρε τον Θοδωρο τον εκατομυριουχο. Ειχε κερδισει στο γερμανικο λοττο εικοσι εκκατομυρια μαρκα. Του ‘φαγαν τα λεφτα. Δανειζε από εδω και εκει. Η γυναικα του Γιωργου, ανοιξε μαγαζι με τα λεφτα του Θοδωρου, στην πλατεια των Ηρωων απεναντι, στην Χρυσουπολη. Δεν πηγε καλα και το έκλεισε.
Τελικα τον Θοδωρο τον μπατιρησανε, αγορασε κοττερα και αλλα πραγματα, στο τελος δεν του εμεινε τιποτα. Δεν ειχε να κερασει τους φιλους του. Οι φιλοι του τον παρατησανε. Ο γιος τους τρελαθηκε και είναι στο τρελοκομειο. Η Παρθενα ηταν και αυτή ένα κουμασι, τωρα σαφρωσε καθως επαθε και εγκεφαλικο. Ο Ματθαίος και ο Ζαχαρεας ηταν αδελφων παιδια. Ο Ζαχαρεας, όταν παντρευτηκε την Χρυσουλα εκαναν τεσσερα παιδια την Παρθενα, την Τασουλα, τον Κοσμα και την Ευγενεια. Η Ευγενεια πηγε στην Γερμανια, εκει παντρευτηκε και εκει εμεινε.
Ο Ζαχαρεας Τυριακιδης παντρευτηκε και άλλες δυο φορες. Η τριτη του γυναικα του εφυγε και πηγε να μεινη με τους συγγενεις του αλλου αντρα της που ειχε πεθανει. Τον Ζαχαρεα τον πηρε η Παρθενα η κορη του. Πεθανε στης κορης του.
Η Τασουλα δουλευε στα ψαρια, σε ένα κονσερβοποιείο ψαριων κοντα στο Τομασλη (Ποντολιβαδο). Το εργοστασιο εκλεισε και βρεθηκε να χρωσταει. Ελεγαν ότι θα παρει δανειο και θα ξανανοιξει το μαγαζι. Ο ιδιοκτητης του ηταν Ποντιος στην καταγωγη. Η Τασουλα πηρε συνταξη απο εκει. Η Τασουλα εχει και μια κορη παντρεμενη. Εχει και παιδια και μενει στην Θεσαλονικη.
Ο γιος του Ζαχαρεα, Κοσμας Τυριακιδης παντρευτηκε την Ελενη. Επειδη η Χρυσουλα Τυριακιδου, όταν ο Κοσμας ηταν μικρος, δεν τον αφηνε να βγει εξω, ηταν αμαθητος. Η γυναικα του κοντεψε να τον χωριση. Δεν ηξερε να κανει την δουλεια. Τωρα εχει δυο κοριτσια, η μια Ζαχαρουλα και η άλλη Χρυσουλα. Τα κοριτσια σπουδασαν και η μια κορη κανει χημεια, γεωπονος πανω στα σταφυλια. Ο Κοσμας δουλευε στα τουβλα, στο εργοστασιο του Κοθαλη στην Χρυσουπολη και από εκει πηρε συνταξη.
Το νεωτερο παιδι του Ζαχαρεα, η Ευγενεια, εμοιαζε στα χαρακτηριστικα την Γιαγλαβα. Ηταν τσαουσα και ετοιμολογη.
Η Συμελα, ξαδελφη του Ματθαιου Τυριακιδη, παντρευτηκε τον Σεραφειμ Τσαουσιδη και εκαναν ένα γιο και εφτα κοριτσια. Κάθε δυο χρονια εκανε και ενα παιδι. Ο γιος τους ο Χαραλαμπος ηταν το πρωτο παιδι. Χτυπησε τον πατερα του Σεραφειμ πανω στα κληρονομικα και ο πατερας του τον καταραστηκε. Εκει που οδηγουσε το τρακτερ επεσε στο καναλι και πνιγηκε. Ηταν δεν ηταν σαραντα χρονων. Ένα άλλο παιδι της Συμελας και του Σεραφειμ Τσαουσιδη ηταν η Τασουλα, που ο γιος της, όπως θυμαται η Ευθυμια, ειχε αρρωστησει όταν ηταν μικρος. Τωρα τον ειδα, ηταν ομορφο παληκαρι. Μενει στην Χαλκιδα και δουλευει στην ΔΕΗ. Αλλα παιδια τους είναι η Κατινα, η Νινα, η Παρασκευουλα, η Σαββατου, η Σεβαστη και η Παρθενα.
Η Παρθενα Τσαουσιδου ηταν το δευτερο παιδι και ειχε επιληψια. Ηταν αναπηρη. Όταν ηταν μικρη, τοτε καπνα φυτευαν, την αφηναν στο σπιτι, και ερχόντουσαν στο σπιτι, την κοιταζαν και ξαναφευγαν. Μια φορα, όταν ηταν μονη, φαινεται επαθε σπασμους και σαν αποτελεσμα αυτό επηρρεασε την αναπτυξη της και σαν συνεπεια αργοτερα ακουγε, καταλαβαινε αλλα δεν μιλαγε.
Ο Σεραφειμ αφησε όλα τα χωραφια στην Παρθενα, η οποια καθως ηταν αναπηρη, σκεφτηκε ότι μπορει να την πεταξουν και να μην την κοιταξουν. Πεθανε 78 χρονων και παραπανω. Παρ’ ολη την καθυστερηση της, η Παρθενα ηταν πανεξυπνη. Θα ηταν εικοσι χρονων, όταν η Ευθυμια ηταν δεκα πεντε η δεκα εξη χρονων, και γινοταν ενας γαμος και εβλεπαν την νυφη. Η Παρθενα ελεγε, «Εκεινη παντρευεται και εγω όχι», ενώ συναμα εκανε την κινηση ότι γκαστρωνεται.
Εμεινε ελευθερη αλλα εκανε παιδι με τον γαμπρο της αδελφης της.
}
{
25-07-2006
Μνήμες Αναργυρου Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Στην Κατερινη, βρισκονταν και αλλοι συγγενεις από την πλευρα του Αναργυρου Βαφειαδη. Υπηρχε συγγενης στρατηγος. «Ειχα καποτε κατι γραμμενα κατω», ελεγε ο Κυριακος Κυριακιδης, την εποχη που προσπαθουσε να βρει μεσο για τον γιο του τον Ματθαιο όταν πηγε φανταρος.
Μερικα από τα παιδια του Αναργυρου ηταν ο Χριστοφορος, που εμενε στην Καισαριανη, η Αναστασια, που εμενε στην Χρυσουπολη Καβαλας, η Ελισαβετ που εμενε στην Νεα Καρβαλη και μετα στον Χολαργο στην Αθηνα. Ο γιος της, ο Σαββας Κουγιουμτζογλου ηταν στο Υπουργειο Γεωργιας, γεωπονος. Πηγαινε και τον εβρισκε ο Κυριακος στο υπουργειο. Πριν πεθανει ηταν παραλυτος. Υπεφερε δυο τρια πεντε χρονια στο κρεβατι. Ειχε την μεση του. Ο Βασιλης στην Καβαλα, της Τασουλας ο μπαμπας. Η Τασουλα, ηταν που ο αντρας της ηταν αρβανιτης και ειχε δυο αγορια και ένα κοριτσι, και εμενε στην Ελευσινα. Η Αναστασια, η Ελισαβετ και ο Χριστοφορος ηταν παιδια από την Ελισαβετ, που ηταν η δευτερη γυναικα του Αναργυρου.
Ο Αναργυρος Βαφειαδης ειχε δωδεκα παιδια, εξη με την πρωτη του γυναικα και εξη με την δευτερη του γυναικα. Η Τασουλα μαζι με τον Προδρομο από την Ελευσινα ηταν ανηψια της γιαγιας της Αναστασιας. Άλλο παιδι του Αναργυρου ηταν και ο Ζαχαριας που εμενε στην Νεα Καρβαλη, και ο Γιωργος που ηταν γαλατας. Παιδια του Γιωργου Βαφειαδη είναι η Πολυξενη που είναι αναπηρη-χαζουλα, ο Κωστας που σκοτωθηκε, η Ελισαβετ που μενει στην Νεα Καρβαλη και η Αννικα που μενει στην Χρυσουπολη. Η Ελισαβετ εχει μια συνδεση με την Μαριανθη που μπορει να ηταν η πρωτη γυναικα του Αναργυρου.
Η Γεωργια, που παντρευτηκε τον Παντελη Ακακιαδη, και ο Αργυρης ηταν παιδια του Ζαχαρια, γιου του Αναργυρου και μενουν στην Νεα Καρβαλη, ξαδερφια του Κυριακου Κυριακιδη. Ο Γιωργος εμενε στην Νεα Καρβαλη επισης.
Η Μαριανθη και ο Αναργυρος Βαφειαδης , η πρωτη γυναικα του, ειχαν την Ραχηλ, την Ελισαβετ και τον Βασιλη.
}
{
25-07-2006
Μνήμες Προδρομου Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Η Τασουλα, κορη του Προδρομου Βαφειαδη εμενε στην Ελευσινα. Ο αντρας της ηταν αρβανιτης, ο Γιαννης, μελαχρινός. Η Τασουλα εχει δυο αγορια, το ένα το τρελανε αυτος (ο άντρας της). Η Τασουλα εχει και μια αδερφη, ο πατερας τους ( ο Προδρομος Βαφειαδης?) αδελφος της γιαγιας της Παρασινας, Αναστασιας Κυριακιδου. Ενας θειος η ξαδερφος της Τασουλας, ειχε ένα βενζιναδικο στην Ελευσινα. Ειχε ένα τσουβαλι λεφτα, που αχρηστευθηκαν στην κατοχη. Ο ξαδερφος η θειος αυτος της Τασουλας, τον λεγανε Προδρομο, πιστευω. Εχει πολλους Προδρομους στο σοι του Αναργυρου Βαφειαδη.
}
{
25-07-2006
Γνωμες Κυριακου και Ευθυμιας Κυριακιδου
Αφήγηση Κυριακος και Ευθυμια Κυριακιδη
« Για τον υπνο ανθρωπο σκοτωνε η Ευθυμια», ελεγε ο Κυριακος. «Συμφεροντολογα», δεν ηθελε ουτε καπνα ουτε ποτισμα. Αποτελεσμα από το ποσο υπεφερε και το ξυλο που εφαγε όταν ηταν μικρη κοπελιτσα.
Ο Ματθαιος, ο γιος της, ελεγε στον Κυριακο, «Την μανα μου προσεξε», όταν ο Κυριακος σαν αφεντης του σπιτιου του, μεσα στον θυμο του κατσαδιαζε την Ευθυμια. «Φοβηθηκα τον Ματθαιο», ελεγε ο Κυριακος, που η αποφασιστηκοτητα του γιου του τον εφερνε στα συγκαλα του.
«Κεφαλι τσαχηλικο (αγουρο) ηταν ο Κυριακος», ελεγε η Ευθυμια, εννοωντας ότι ηταν ανωριμο το κεφαλι του για οικογενεια. «Τριακοσια γραμμαρια μυαλο εχει», ελεγε η Ευθυμια για τον Κυριακο. «Δεν τα εχει τετρακοσια». Ένα άλλο πραγμα που συχνα-πυκνα ελεγε η Ευθυμια για τον Κυριακο ηταν, «Ακούς να λένε ότι η ψωλή μου αγγούρι είναι, παίρνεις το αλάτι και τρέχεις».
«Μιλαω ειλικρινα και αληθεια», ελεγε ο Κυριακος. Και η Ευθυμια αντ’ ειπε, «Η γλωσσα σου τρεχει πιο γρηγορα και από το μυαλο σου». «Ημουνα και καυλιαρης» αναπόλησε ο Κυριακος.
}
{
24-07-2006
Κοιμητήριο Χρυσουπολης
Αναστασια Κυριακιδου
Κορη του Αναργυρου Βαφειαδη και της Ελισως Βαφειαδη
Απεβιωσε στις 09-12-1991, ετων 86, εγεννηθη το 1905.
Παρασκευας Κυριακιδης
Γιος του Τρυφωνα Μητσικογλου και της Κυριακης Μητσικογλου
Απεβιωσε στις 19-09-1983, ετων 83, εγεννηθη το 1900.
Σταυρος Μητσικογλου
Γιος του Ομηρου Μητσικογλου
Απεβιωσε στις 05-06-1992, ετων 70, εγεννηθη το 1922.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Σαρα-Αλεκος
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Μια φορα ο Κυριακος ειχε παει στο Μαργαρη, με τον Σαρα-Αλεκο και δυο γαιδουρια. Εκει στην Σταυρουπολη της Ξανθης καθισαν σε ένα καφενειο και ο Σαρα’λεκος επινε. Ετσι μεθυσμενος ανεβαινε πανω στο χωριο, στο Μαργαρη, που θα’χει δεν θα’χει πανω από οχτακοσια μετρα υψομετρο. Ο Κυριακος πηγαινε στου Στελιου του Τουλουμτζιδη. Ητανε τοτε μικρο παιδι, δεκαοχτάρης.
Όταν πηγαν στην Χρυσουπολη το 1944 και εμεναν στου Λουκα, φιλοξενησαν τον Σαρα’λεκο. Ο Κυριακος θυμαται αχνα ότι πρεπει να ειχαν μια συγγενεια με τον Σαρα’λεκο. Τοτε εκανε σκουπες ο Παρασκευας.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Γιαννη Παναγιωτιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Γιαννης Πανγιωτιδης ειχε και ένα αδερφο. Εμενε στον συνοικισμο της Ποντιαδας στην Χρυσουπολη, προς τα ‘κει που είναι σημερα η Κουλα Καδογλου. Ο γιος του τωρα μενει στο Κενεζ της Χρυσουπολης. Γηροκομισε την Σοφια Παναγιωτιδου.
Ο αδερφος του πεθανε και αφησε την γυναικα του χηρα. Την παντρευτηκε ο Γαρα-Ηλιας που εμενε μαζι με τον αδελφο του. Η Μαρικα τα ειχε και με τους δυο πριν παντρευτει τον Γαρα-Ηλια.
Γινανε γειτονοι του Κυριακου Κυριακιδη στην Ποντιαδα. Ο αδερφος του Γαρα-Ηλια εφυγε και δεν ξανα-πατησε το ποδι του εκει. Εκαναν ένα γιο τον Στελιο που μενει στην Αθηνα και εχει ταξι. Εκανε οικογενεια και εχει ένα γιο.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Σοφια και Γιαννη Παναγιωτιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Γιαννης Παναγιωτιδης, αντρας της Σοφιας Μητσικογλου, ηταν δυνατο παληκαρι. Επιανε γεματο βαρελι με τα δυο του τα χερια, το σηκωνε και το ανεβαζε η το κατεβαζε από το καρο με ευκολια. Αλλα ηταν αγραμματος. Δεν ηξερε να γραφεί η να διαβάζει αλλα ουτε και να μετράει. Παρ’όλα αυτά ειχε τον τροπο του να κανει τους υπολογισμους του.
Ο Γιαννης Παναγιωτιδης νευριαζε με την Σοφια. Η Σοφια τον δουλευε και τον ερεθιζε ακομα περισσοτερο. Καθοντουσαν στο τραπεζι, και στον θυμο του εσπαγε το τραπεζι. Παρ’ολο τον θυμο του δεν το εφερνε να σηκωσει χερι πανω στη Σοφια. Σε ένα τετοιον καυγα, ο Γιαννης ελεγε «Γαμωτ’, γαμωτ’, γαμωτ’», και η Σοφια τον προγκαρε «Γιαννη, ποτε;»
Η Σφια ηταν πολύ τσιγγουνα και γι’ αυτό εκαμνε και τις λιρες. Η Σοφια δανειζε και λεφτα με τοκο. Οι λιρες που εκανε ηταν τα ρεσατ, τουρκικες χρυσες λιρες. Ηταν ελαφρυτερη από την αγγλικη λιρα και ειχε αξια στα δυο τριτα η τρια τεταρτα της αγγλικης. Μια αγγλικη λιρα ειχε τοτε 300 δραχμες.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Θοδωρου Κηριλιδη
Αφήγηση Κυριακος Γερμανιδης
Το Θοδωρο Κηριλιδη, πατερα του Εφραιμ και του Χαραλαμπου Εφραιμιδη, ο αντρας της Κυριακης, κορης του Λαζαρου Μητσικογλου, αδελφη του Ομηρου Μητσικογλου, που η ιδια διαμηνυσε στον αντρα της τον Θοδωρο να προσεξει την Σεβαστη Τουλουμτζιδη, αν η ιδια παθαινε κατι.
Τον Θοδωρο τον σκοτωσε ο Αλεξης Θωμαιδης, τον Αυγουστο του 1932, με μια τσαπα. Η αιτια ηταν ένα βοδι που εμπαινε σε ξενα χωραφια και εκανε καταστροφες. Ητανε στο χωραφι του Σαρα (κουφου) Αλεκου, που ηταν γειτονας.
Ο Αλεξης Θωμαιδης ητανε νιογαμπρος τοτε, γυρω στα τριαντα χρονων. Τα λειψανα του τα μετεφεραν αργοτερα στο νεκροταφειο του Μαργαρη.
Ο Θοδωρος χτυπησε με μια βεργα τον Αλεξη. Ο Κυριακος Γερμανιδης λεει ότι ηταν λαθος του Θοδωρα να το κανη αυτό. Εφταιγε και ο Θοδωρας.
Ο Αλεξης του ειπε ότι δεν χτυπανε ετσι και παιρνοντας μια τσαπα που ηταν εκει διπλα, του την εφερε στο κεφαλι λεγοντας του ότι, «Ετσι χτυπανε». Ηρθε ο Χαραλαμπος, ο γιος του Θοδωρου και αρχισαν να μαλωνουν με τον Αλεξη. Κυλιοντουσαν στο χωμα παλευοντας πανω στο σωμα του νεκρου πατερα του. Ο Χαραλαμπος εφυγε από την ζωη ένα μηνα μετα τον θανατο του πατερα του, τον Σεπτέμβριο του 1932.
Ο Εφραιμ ο αδελφος του, εφυγε από τοτε από το Μαργαρη και δεν ξαναπατησε το ποδι του εκει μετα.
}
{
24-07-2006
Κοιμητήριο Μαργαριτι η Μαργαρη
Σεβαστη Τουλουμτζιδη
Κορη του Ανασταση Μητσικογλου, ξαδερφη του Παρασκευα Κυριακιδη. Ηταν εννιά χρονια μεγαλυτερη από τον Παρασκευα, ο οποιος γενηθηκε το 1900.
Απεβιωσε στις 01-10-1979, ετων 88, εγεννηθη το 1891.
Χαραλαμπος Τουλουμτζιδης
Αντρας της Σεβαστης και εμεναν στο Μαργαρη
Απεβιωσε στις 03-10-2001, ετων 107, εγεννηθη το 1894.
Αικατερινη Τουλουμτζιδου
Μανα του Χαραλαμπου Τουλουμτζιδη
Απεβιωσε στις 03-08-1976, ετων 108, εγεννηθη το 1868.
Στυλιανος Τουλουμτζιδης
Γιος του Χαραλαμπου και Σεβαστης Τουλουμτζιδη
Απεβιωσε στις 25-05-1993, ετων 60, εγεννηθη το 1933.
Αννα Κοτζακελη
Απεβιωσε το 1971, ετων 60, εγεννηθη το 1910.
Αναστασιος Κωτσακελης
Απεβιωσε στις 16-12-1962, ετων 26, εγεννηθη το 1936.
Το ονομα Κοτζακελη η Κοτζαγκελινογλου βγαινει από το κοτσα που σημαίνει μεγαλοσωμος, ψηλος και κελη που σημαίνει νυφη.
}
{
23-07-2006
Μνήμες Παρασκευα Κυριακιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Οι ληστοσυμμοριτες καψανε ένα φορτιο σκουπας που εφερε ο Παρασκευας Κυριακιδης από την Ορεστιαδα. Ηταν περιπου εκατο με διακοσιοι νοματαίοι, το λιγοτερο εβδομηντα και ο αρχηγος ηταν ο Χατζης.
Αυτό εγινε το 1944 με 1950, μετα τον πολεμο όταν ειχαν φυγει οι Γερμανοι και οι Βουλγαροι. Αργοτερα όταν οι ανταρτες εφεβγαν πηραν την Κρουσταλα και κανα-δυο αλλα παιδια μαζι τους. Η Κρουσταλα αργοτερα τους ξεφυγε. Τωρα μενει στην Ξερια της Ξανθης.
Ο πατερας της οδηγουσε φορτηγο. Με αυτό εφερε το φορτιο της σκουπας από την Ορεστιαδα για τον Παρασκευα.
}
{
23-07-2006
Μνήμες Εφραιμ Εφραιμιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Κυριακος θυμαται μια φωτογραφια του Παρασκευα Κυριακιδη με τον Ιορδανη Μητσικογλου και τον Εφραιμ Εφραιμιδη ντυμενο στρατιωτικα., εδώ στην Ελλαδα.
Ο Εφραιμ εκανε τον Θοδωρο και τον Χαραλαμπο. Ζουν στην Ξανθη. Ειχε και δυο κορες. Η μια κορη σκοτωθηκε στο βουνο. Την πηραν οι ληστοσυμμοριτες κοπελιτσα από το Λυκοδρομιο, χωριο της Ξανθης, οπου εμεναν. Η άλλη κορη, η Δεσποινα ζει στην Ξανθη.
Αλεξης Θωμαιδης, και όχι Καρασακαλιδης, ηταν ο ανθρωπος που σκοτωσε τον Θεοδωρο Εφραιμιδη η Κηριλιδη στο Μαργαρη. Τον Αλεξη Θωμαιδη και την γυναικα του, εφεραν για να θαψουν αργοτερα στο νεκροταφειο του Μαργαρη.
}
{
23-07-2006
Κοιμητήριο Λυκοδρομιου Ξανθης
Θεοδωρος Εφραιμιδης
Ηταν ο παππους του Θοδωρου Εφραιμιδη που μενει στην Ξανθη. Λεγοταν Θεοδωρος Κηριλιδης όταν ηταν στην Τουρκια. Εχασε την ζωη του σε ένα καβγα με τον Αλεξη Θωμαιδη, στο Μαργαρη της Ξανθης.
Απεβιωσε στις 17-08-1932, ετων 44, εγεννηθη το 1888.
Κυριακη Εφραιμιδου
Ηταν η γιαγια του Θεοδωρου Εφραιμιδη. Αδελφη του Ομηρου και Καλλινικου Μητσικογλου. Στα βουνα, όταν ηταν στην Τουρκια, ειχε παρει υπο την προστασια της, την μικροτερη σε ηλικια θεια της, Σεβαστη Μητσικογλου, όταν ο πατερας της Σεβαστης, Αναστασης Μητσικογλου πεθανε πανω στα βουνα και εμεινε ορφανη.
Απεβιωσε στις 17-10-1935, ετων 52, εγεννηθη το 1883.
Εφραιμ Εφραιμιδης
Ο πατερας του Θεοδωρου Εφραιμιδη.
Απεβιωσε στις 24-04-2002, ετων 94, εγεννηθη το 1898.
Ανθη Εφραιμιδου
Η μανα του Θεοδωρου Εφραιμιδη.
Απεβιωσε στις 18-06-1972, ετων 65, εγεννηθη το 1907.
Χαραλαμπος Εφραιμιδης
Ο θειος του Θεοδωρου. Υπερασπιστηκε τον πατερα του στον καβγα με τον Αλεξη Θωμαιδη, όταν ο Θεοδωρος Εφραιμιδης η Κηριλιδης εχασε την ζωη του.
Απεβιωσε στις 24-09-1932, ετων 22, εγεννηθη το 1910.
Στυλιανος Εφραιμιδης
Ο αδελφος του Θεοδωρου Εφραιμιδη, ο οποιος επασχε από την σπληνα του.
Απεβιωσε στις 11-09-1948, ετων 11, εγεννηθη το 1937.
}
{
22-07-2006
Μνήμες Αναστασια Κυριακιδη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ο Αναργυρος Βαφειαδης, όταν ηταν στην Τουρκια, εκανε μακρινα ταξιδια. Εμπορευονταν την παπαρουνα. Ειχε παει και μεχρι το Ιρακ. Ακομη και ταξιδια με καραβι για την Ελλαδα. Κάθε δυο χρονια ερχονταν, εκαναν και ένα παιδι. Τα σπιτια τους ηταν μεσα στο βουνο. Στις περιοχες εκεινες ητανε συνηθεια να δανειζονται βοδια για να οργωσουν τα χωραφια τους. Ενας Τουρκος, που ειχε δανειστη ένα βοδι από τον Αναργυρο, εφερε το βοδι πισω. Ηταν όμως η εποχη που γινοτανε η ανταλαγη και ο Αναργυρος δεν ειχε αναγκη το βοδι. Γι’ αυτό και ο Αναργυρος ειπε στον Τουρκο, «Δικο σου είναι. Παρ’ το και φυγε».
Η Ελισαβετ, η αδελφη της Αναστασιας, ητανε παντρεμενη στην Τουρκια. Τον αντρα της, τον κηνυγουσαν οι Τουρκοι χωροφυλακες, αυτος κρυβονταν και εψαχναν να τον βρουν. Αλλα στο μεταξυ η Ελισαβετ εμεινε εγκυος. Ο χωροφυλακας της ειπε, «Γιατι εισαι εγκυος, ο αντρας δεν είναι εδώ». Ο αντρας της καθ’ οσον ητανε κρυμμενος, ερχοταν κρυφα το βραδυ στο σπιτι.
}
{
21-07-2006
Μνήμες Αναργυρος Βαφειαδης
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Αναργυρος Βαφειαδης παντρευτηκε δυο φορες και εκανε δωδεκα παιδια. Ειχε εξη παιδια από την μια γυναικα του και αλλα εξη από την άλλη.
Ο Ζαχαριας Βαφειαδης, παιδι του Αναργυρου, ειχε μουστακια γυριστα. Ειχε καταστημα στην Νεα Καρβαλη και πουλουσε πολλα και διαφορα πραγματα. Στο μαγαζι του ειχε κατι μεγαλα τετραγωνα μπουκαλια με κολωνιες. Του ‘βαλε του Κυριακου κολωνια μια φορα, μοσχοβολουσε για μια βδομαδα.
Ο Ζαχαριας ειχε δυο κοριτσια και ένα αγορι. Την Γεωργια, την Αννουλα και τον Αργυρη. Η Γεωργια παντρευτηκε τον Παντελη Ακακιαδη και ζουνε στην Νεα Καρβαλη. Ο Παντελης είναι μεγαλος στην ηλικια, πανω από ογδοντα στα ενενηντα. Ο Αργυρης Βαφειαδης πηρε γυναικα από την Καρβαλη.
Ο Γιωργος Βαφειαδης είναι ένα άλλο παιδι του Αναργυρου, που εμενε στην Νεα Καρβαλη, και ειχε μια κορη την Ελισω, ενα γιο τον Κωστα και μια κορη που ειναι αναπηρη και μενει με την Ελισω. Εχει και μια κορη την Αννικα που μενει στην Χρυσουπολη.
Η Ελισαβετ, είναι η τελευταια κορη του Αναργυρου, παντρευτηκε τον Κουγιουμτζογλου και ειχανε φουρνο στην Νεα Καρβαλη. Εκαναν τον Σαββα Κουγιουμτζογλου, που παντρευτηκε την Μαρια και μενανε στην Αθηνα στον Χολαργο, τον Προδρομο που του σαλεψαν και ειχε γιο τον Σωτηρη, και την Μαρικα, που παντρευτηκε τον Αντωνη Μακισιαδη και μενανε στην Καισαριανη στην Αθηνα, και ειχαν δυο γιους, τον Ευθυμη και τον Μιχαλη. Ο Μιχαλης παντρευτηκε και μενει στον Καναδα.
Ο Χριστοφορος ητανε από τους μεγαλυτερους γιους του Αναργυρου, και λενε ότι πηρε από τον παππου τα χρυσαφικα. Εκανε στην Κωνσταντινουπολη μπακαλογατος. Ολους τους νεους, τους εστελναν οι Καισερληδες, ανθρωποι του εμποριου, για να εξοικιωθουν στο αλισβερισι. Ειχε καβα, ανεβαινε στο αλογο και φορουσε πατουρια. Οι Ποντιοι φορουσαν την ζιπκα. Από πισω ηταν φουσκωτο.
Οι Καρακουλακογλου, από τους απογονους του Αναργυρου, εμεναν στην Θεσαλονικη. Το ονομα ενός από τους Καρακουλακογλου θα ηταν Θανασης.
}
{
20-07-2006
Μνήμες Αναστασια Κυριακιδη
Αφήγηση Ευθυμια και Κυριακος Κυριακιδη
Η Αναστασια Κυριακιδου ητανε σκληρη καρδια, γιατι εστελνε τον δεκατετραχρονο Κυριακο Κυριακιδη να κανη αγωγι με τα γαιδουρια το σταρι για να το αλεση, από το Παριακλι στους μυλους του Διποταμου μεσα στο κρυο, χειμωνα εποχη.
Ο Κυριακος Κυριακιδης θυμοταν μια φορα, αφου ειχε φταση εξω από το μυλο, περπατωντας μονος του για ωρες μεσα στην ερημια, και δοκιμασε να ξεφορτωσει τα σακια το σταρι από τα γαιδουρια, και δεν μπορεσε. Τα δακτυλα του ηταν παγωμενα από το κρυο, δεν μπορουσε να τα λυγιση. Φωναζε απεγνωσμενα για να τον ακουσουν οι μυλωναδες μεσα από τον μυλο, για να’ρθουν να τον βοηθησουν. Οι μυλωναδες ειχαν αναμμενη φωτια, ζεστη μεσα, και κουβεντιαζαν αμεριμνα, ξεχασμενοι μεσ’ στην γλυκεια την θαλπωρη.
Και η κορη της η Μαρικα νοιαζοτανε για τον Κυριακο. Ελεγε ότι καθοταν η Αναστασια, μεσα στο ζεστο το σπιτι της, ενώ ο Κυριακος πηγαινε αγωγι, νυχτα-μερα χειμωνα καιρο.
Ο Κυριακος σ’ αυτά τα αγωγια, δεν ειχε μονο το κρυο να σκεφτει, αλλα και τα πεινασμενα αγριμια που αλωνιζαν στην ερημια. Ετσι, όπως θυμαται και διηγηθηκε, μια νυχτα οντας στο αγωγι, αφουγκραστηκε το θροισμα και τριξιμο κλαδιων, σε κατι θαμνους κοντα στο μονοπατι που διαβαινε, διεκρινε ένα λυκο αναμεσα. Χωρις να χαση την ψυχραιμια του, προσποιηθηκε το ξυλο που κρατουσε για ντουφεκι, και με βροντερες κραυγες, εν ειδη πυροβολισμων και ταυτοχρονα πετωντας πετρες, κατορθωσε να τρομαξει τον λυκο που τραπηκε σε φυγη.
}
{
21-07-2006
Μνήμες Σταυρουλα Αμαραντιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ο παππους της Σταυρουλας Αμαραντιδου ητανε παππας. Ο πατερας της Αμαραντιδης, εκανε δυο κοριτσια την Σταυρουλα και την Αθηνα. Η Σταυρουλα Αμαραντιδου γεννηθηκε στο Πελιταντων, χωριο της Σαμψουντας. Η Αθηνα, οντας παντρεμενη, με την ανταλαγη, πηγε στην Ρωσσια. Ουτε η Σταυρουλα, ουτε η κορη της Ευθυμια εμαθαν ποτε τι απεγινε, ποια ηταν η τυχη της.
Εάν θεωρησουμε μια διαφορα εικοσι χρονια, από γενια σε γενια, τοτε ο παππους της Σταυρουλας, ο παππας, θα γεννηθηκε γυρω στα 1860, ο γιος του πατερας της Σταυρουλας γυρω στα 1880, ενώ η Σταυρουλα Αμαραντιδου γεννηθηκε το 1905.
Ο παππους της Σταυρουλας θα πρεπει να ητανε παππας από το 1880 περιπου και μετα, ενώ η εκκλησια που λειτουργουσε ανηκε στην εκκλησιαστικη περιφερεια της Σαμψουντας.
}
28-07-2006
Μνήμες Θόδωρος Κηριλιδης
Αφήγηση Θόδωρος Εφραιμιδης
Ο Θοδωρος Εφραιμιδης αναφερε ότι πανω στα βουνα, γυρω από το Μαργαρη, στην διαρκεια της κατοχης, υπηρχαν γυρω στους δεκα χιλιαδες κατσαπλιαδες. Ενας από τους καπετανεους ηταν και ο Καπεταν-Λευτερης, που πριν από τον πολεμο ηταν υπαλληλος του παππου του Θοδωρου Κηριλιδη, μετεπειτα Εφραιμιδη, φυλαγε τα ζωα του αλλα ηταν και κατσικοκλεφτης. Με τον πολεμο για διαφορους λογους βγηκε στο βουνο οπου δημιουργησε ομαδα κατσαπλιαδων. Κατά την διαρκεια του πολεμου ερχοτανε συχνα-πυκνα στο Μαργαρη τα βραδυα κρυφα για φιλοξενια στο σπιτι του Θοδωρου Κηριλιδη, ετρωγε επινε και εφευγε, αλλα ηταν αχαιρευτος. Με τον καιρο αυτό εγινε μια συνηθεια και παραπερα μια απαιτηση προς την μερια του Θοδωρου Κηριλιδη, που δεν μπορουσε να ανταπεξελθη στις απαιτησεις του καπταν-Λευτερη σε τροφιμα και ποτα σ’ αυτές τις δυσκολες εποχες. Οποτε ένα βραδυ ο καπεταν-Λευτερης, στην συνηθυσμενη του επισκεψη βρηκε την πορτα κλειστη, και παρεμεινε κλειστη παρ’ολες τις επικλησεις του για να του ανοιξουν. Την άλλη φορα που ηρθε ο καπεταν-Λευτερης, ειχε και μερικα από τα παληκαρια του και εκαψε το σπιτι.
Ο καπεταν-Λευτερης αρχικα ηταν με τους δεξιους και συνεργαζοταν με τον άλλο αρχηγο στα βουνα της Δραμας, τον Αντων-Τσαους, το βαπτιστικο του Αντων-Τσαους της Παφρας, που πριν βγει στα βουνα σκοτωσε την γυναικα του. Ο Αντων-Τσαους ειχε και πλατες, υποστηριζονταν πιθανον από τον Εγγλεζο συνδεσμο. Ο καπεταν-Λευτερης δεν ειχε την αναλογη βοηθεια και για αυτό τσαντιζεται και γινεται αριστερος.
Η υποστηριξη του Αντων-Τσαους της Δραμας αποτους εγγλεζους, θα πρεπει μαλλον να ηταν συνεπεια των δεσμων του Αντων-Τσαους της Δραμας με τον Αντων-Τσαους της Παφρας, καθοσον από την εποχη που ο Θοδωρος Κηριλιδης ηταν πανω στα βουνα της Παφρας, οδηγωντας μια ομαδα κατσαπλιαδων και οικογενειων καταδιωκομενων από τους Τουρκους, ο Αντων-Τσαους υποστηριζονταν από τους αγγλους, που του υποσχονταν ότι όταν οι εγγλεζοι θα επικρατουσαν των τουρκων, ο αντων-Τσαους θα επαιρνε αξιωμα. Θα επαιρνε ένα κομματι της Παφρας και θα το διοικουσε αυτος. Ο κουμπαρος του ο Καλινικος τον σκοτωσε, μετα από συνενοηση με τους Τουρκους. Οι Τουρκοι σκοτωνουν και τον κουμπαρο.
Οι Τουρκοι, τριακοσια ατομα που κρυβονταν στην εκλησια στο Σελεμελικ, τους εκαψαν μαζι με την εκκλησια. Εδώ σημειωνω ότι ο Θοδωρος Εφραιμιδης ανεφερε ότι « … το καθαριζαν, το λεηλατουσαν ..», για πραξεις του Θοδωρου Κηριλιδη εκεινη την εποχη στην Μικρα Ασια, και μαλλον θα ηταν ο τροπος που εξασφαλιζε τροφες για την ομαδα του.
Ο Ομηρος, ο Καλινικος και η Κυριακη Κηριλιδη, μετεπειτα Εφραιμιδη, είναι αδερφια. Ο Λαζαρος, ο πατερας του είναι ο Καλλινικος, ειχε παιδια την Αλεξανδρα, τον Παντελη, τον Χρηστο και την Σαρικα.
}
28-07-2006
Μνήμες Λευτερ’Νταης Τσιρογλου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Λευτερ’Νταης Τσιρογλου, γειτονας του Παρασκευα στην Χρυσουπολη παντρεφτηκε την Σαββατου. Εκαναν ένα γιο τον Ιορδανη και μια κορη την Ευθαλια. Ο Ιορδανης παντρεφτηκε την Πρασκευουλα και εκαναν την Ευαγγελια, που ο Κυριακος ελεγε ότι κολοκυθια την ταιζανε, υπονοοντας ότι δεν διατρεφονταν με θρεπτικη τροφη και για αυτό σαν κοριτσακι ηταν πασουκο, ατροφικο και τον Σαββα Τσιρογλου που είναι στην Γερμανια.
Η κορη τους Ευθαλια, ηταν η πρωτη αγαπη του Κυριακου, οντας γειτονες. Αλλα η Ευθαλια δεν τον ηθελε, εκανε τριριμονιες, τον απεφευγε, απογοητευσε τον Κυριακο. Η Ευθαλια θεωρουσε τον Κυριακο σαν σιγουρο, εδεσε τον γαιδαρο της. Όταν αργοτερα ο Κυριακος συναντησε την Ευθυμια, ξεχασε την Ευθαλια. Η Ευθαλια, κακια γυναικα διαβαλει την Ευθυμια, προσπαθει να επανορθωσει, αλλα ο Κυριακος ειχε φυγει πια από την επιροη της. Η γλωσσα της ροδανι, ηταν κουτσομπολα. Αργοτερα οντας μεγαλυτερη στην ηλικια επαθε μητρικα και επεσε κοντα στην εκκλησια, δεν μπορουσε να μιλησει.
Εχω σημειωσει την παρακατω φραση του Κυριακου σε αυτην την ενοτητα, «Θα ξεσκουριασουν καμποσες πουτσες», που ρωτωντας τον ξανα δεν ξεκαθαρισε αν ειχε υποψιν του καποιο συγκεκριμμενο ατομο. Ανεφερε ότι ετυχαινε καμμια γυναικα να δημιουργουσε ευκολα προσκαιρους δεσμους χωρις να πολυσκεπτεται τις συνεπειες, όπως μια που θυμοτανε, όταν ηταν νεος που εκανε και παιδια και ενας γιος της εγινε και παππας.
28-07-2006
Μνήμες Δεσποινα Κυριακιδου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Η Δεσπω Κυριακιδου εγινε αποδεκτης ενός προξενειου από τον γειτονα της Γιωργο Ζουρνατζη για τον Πασχαλη Μαριολα που ηταν εργενης και ζουσε στην Γερμανια, στην Στουτγκαρδη. Η Δεσπω πηγε από την Χρυσουπολη στην Στουτγκαρδη για να συναντηση τον Πασχαλη, αλλα όπως λεει και η ιδια, «Οταν τον ειδα ηθελα να φυγω αλλα δεν εβρισκα τον Ζουρνατζη να του ζητηση να γυριση πισω». Η Δεσπω αισθανοταν απομονωμενη, μονη σε μια χωρα ξενη και με ένα αντρα που της ειχε κανει ασχημη εντυπωση στην αρχη. Τρεις μηνες κρατησε αυτή η κατασταση και τελικα αναγκαστηκε να τον παντρεφτει. Ο Πασχαλης ηταν καλος ανθρωπος, όπως ελεγε και ο Κυριακος και καταφερε να κερδισει την Δεσπω. Εκαναν την Πασχαλιω και τον Παρι.
Ο Γιωργος Ζουρνατζης και η γυναικα του Αννουλα ηταν γειτονες του Παρασκευα Κυριακιδη στην Χρυσουπολη. Η Ευθυμια Κυριακιδου δεν εχει καλα λογια να πει για την Αννουλα. Σ’ αυτο συνετεινε και η συμπεριφορα της Αννουλας, καθοσον, όπως θυμαται όταν εμενε στου Παρασκευα, φρεσκια νυφη, όταν ζεσταινε νερο για να πλυνει ρουχα, ερχοτανε η Αννουλα από απεναντι με τα δικα της ρουχα για να πλυνει με το νερο που ζεστανε στη θρακα η Ευθυμια. Η Ευθυμια δεν μπορουσε να κανει την δουλεια της και η Αννουλα, η δεν καταλαβαινε την αναστατωση που προξενουσε, η καταλαβαινε και δεν την εννοιαζε περιφρονοντας την Ευθυμια.
Οποτε μια μερα η Ευθυμια ζεστανε νερο και επλυνε τα ρουχα προσεχοντας να μην την παρει ειδηση η Αννουλα από απεναντι. Όταν πλεον τελοιωσε και απλωσε τα ρουχα για να στεγνωσουν, η Αννουλα την πηρε ειδηση και εξεμανη και ανερυθριαστα αφησε την οργη της να ξεθυμανη λεγοντας, «Αφορισμεν‘σα Λαζου, επλυνες και δεν με φωναξες», σαν να ηταν υποχρεωση της Ευθυμιας να ζεστανει νερο για να πλυνει η ιδια τα ρουχα της.
{
28-07-2006
Μνήμες Παρασκευα και Αναστασιας Κυριακιδου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Παρασκευας και η Αναστασια Κυριακιδου εκαναν τον Κυριακο το 1926, το 1928 ένα παιδι αβαπτιστο που πεθανε όταν η Αναστασια, οντας σε λοχεια κουρασμενη καθως ηταν, χωρις να το καταλαβη εγειρε προς το παιδι της και το πλακωσε. Το 1931 εκαναν την Μαρικα, το 1934 την Κιτσα, το 1935 την Δεσποινα, το 1937 η 1938 τον Τρυφωνα και το 1940 την Κουλα.
}
{
29-07-2006
Μνήμες Κωστα Γιαγλη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ο Γιωργος Γιαγλης ηταν οπλαρχηγος, δωδεκα χρονια πολεμουσε να διωξει τους Βουλγαρους. Ο Κωστας Γιαγλης ηταν με τον πατερα του, πολεμουσε και αυτος. Τον Γιωργο Γιαγλη τον ειχαν βαλει φυλακη. Περιμενοντας ότι θα εμενε πολλα χρονια στην φυλακη η μπορει και να τον σκοτωναν, ο Γιωργος Γιαγλης ειπε στην γυναικα του, «Παντρεψου, θα σου δωσω διαζυγιο». Η γυναικα του παντρεφτηκε και ο Κωστας Γιαγλης εχει αδελφια και από την μανα του. Ο Γιωργος Γιαγλης βγηκε γρηγορα από την φυλακη και παντρευτηκε και αυτος. Εκανε και με τον δευτερο γαμο του παιδια.
Ο Γιωργος Γιαγλης εδωσε εξηντα στρεμματα γης στον γιο του Κωστα, που εν τω μεταξει πηγε και εμεινε στην Χρυσουπολη Καβαλας οπου παντρευτηκε την Ολγα Τυριακιδου. Ο Κωστας Γιαγλης δεν εδωσε σημασια και ποτε δεν διεκδικησε την κληρονομια που του αφησε ο πατερας του Γιωργος. Τα κληρονομησε ο ανηψιος του ο Γιαννης Γιαγλης. Ο Κωστας Γιαγλης πηγε στην Χρυσουπολη όταν ο Γιωργος Γιαγλης μπηκε στην φυλακη. Δουλευε στα καπνομαγαζα στο Τσιφλικ εξω από την Χρυσουπολη. Εκει γνωρισε την Ολγα Τυριακιδου και παντρευτηκαν.
Αυτό ηταν το τεταρτο στεφανι της Ολγας, της μετεπειτα Γιαγλαβας, τα αλλα τρια στην πατριδα, την Σαμψουντα του Ποντου, και την αφησαν να παντρευτει για τεταρτη φορα, καθοσον η εκκλησια επιτρεπει μονο τρεις γαμους, γιατι ηταν το πρωτο στεφανι του Κωστα Γιαγλη. Κατι παρομοιο συνεβη και με την Σταυρουλα Αμαραντιδου, καθοσον ο γαμος της με τον Ηλια Λυτρα ηταν το τεταρτο στεφανι της. Τα δυο πρωτα στεφανια ηταν στην πατριδα, το τριτο με τον Ματθαιο Τυριακιδη και το τεταρτο με τον Ηλια Λυτρα ηταν εφικτο γιατι ηταν το πρωτο στεφανι για τον Ηλια.
Ο Κωστας Γιαγλης απομακρυνθηκε από τον πατερα του Γιωργο, όταν ο τελευταιος, καθοσον πηγε στην φυλακη, αφησε την μανα του να ξαναπαντρευτει και ξαναπαντρευτηκε και αυτος βγαινοντας από την φυλακη. Αισθανοταν ότι δεν υπηρχε πια χωρος για αυτόν και ποτε στην υπολοιπη ζωη του δεν αποζητησε την μανα του η τον πατερα του η τα αδερφια του.
Η μονη επαφη του Κωστα Γιαγλη, «Ο μπαμπακα μ’», όπως ακομα τον θυμαται η Ευθυμια, με την οικογενεια του ηταν όταν ηρθε ο ανηψιος του ο Γιαννης Γιαγλης στην Χρυσουπολη και τον βρηκε. Καθησαν μαζι και τα συζητησαν. Η αφιξη του Γιαννη Γιαγλη στην Χρυσουπολη εγινε με τον ερχομο του στρατου στην Χρυσουπολη για να διωξουν τους ανταρτες που καψανε την πολη μετα το ’40. Ο Γιαννης Γιαγλης, αργοτερα εμενε στην Καβαλα και μετα πηγε στην Θεσαλονικη. Ειχε ομορφη γυναικα.
Ο Κωστας Γιαγλης μαθαινε νεα από την οικογενεια του, από τον κουμπαρο του, βαφτισε τον γιο του, τον Ανεστη Κονσολα και την γυναικα του την Αργυρω, που ηταν από εκεινα τα μερη, την Αρναια Χαλκιδικης. Ειχαν δυο παιδια τον Δημητρη, ο μεγαλος και τον Κωστα, ο μικρος, και εμεναν στην Καβαλα. Ερχοταν να βοηθηση το Γιαγλη και επερναν κοτοπουλα και αλλα πραγματα με το καρρο στο πρακτορειο και από εκει στην Καβαλα.
Ο Ανεστης Κονσολας, όταν μαθαινε κατι το εστελνε στον Κωστα Γιαγλη, όπως αποκομματα από εφημεριδες της περιοχης και φωτογραφιες. Τα κορνιζωνε κιολας. Εστειλε και μια φωτογραφια του Γιωργου και του Κωστα Γιαγλη με καμμια τριανταρια παλληκαρια. Την φωτογραφια αυτή αργοτερα του την ζητησαν για να κανουν αγαλμα του Γιωργου Γιαγλη στην Νιγριτα. Την εστειλε την φωτογραφια, μετα χαθηκε. Ο Κωστας Γιαγλης ηταν ντυμμενος τσολιας με το οπλο διπλα του. Ο Γιωργος Γιαγλης ορθιος με το ποδι πανω σε ένα λοφακι, κρατοντας το ντουφεκι του διπλα καμαρωτος αλλα από την φωτογραφια πηρανε μονο το μπουστο του.
Επι Βουλγαριας, το 1940, οι Βουλγαροι ψαχνανε τον Γιωργο Γιαγλη, για αυτό οι δικοι του, τον εστειλαν στο Αγιο Ορος. Εκει καποιοι καλογεροι κοπανησαν γυαλι και τον τυφλωσαν. Ηθελαν να τον ληστεψουν. Μαλλον εκει πεθανε. Τον Κωστα Γιαγλη τον ειδοποιησαν ότι ο πατερας του δεν ηταν καλα, αλλα αυτος δεν πηγε.
}
{
29-07-2006
Μνήμες Σταυρουλα Αμαραντιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
«Η μανα μου η Σταυρουλα εκανε τρια δικαστηρια για να με παρη πισω», ειπε η Ευθυμια, επειδη ο Γιαγλης και η Γιαγλαβα δεν την υιοθετουσαν και την ειχανε σαν χαμαλα. Αποδειξη αυτου ηταν, ότι οταν ηταν δεκα εννια χρονων, πριν να παντρευτει τον Κυριακο, εβαλαν την Ευθυμια να υπογραψει ένα χαρτι, ότι δεν ειχε δικαιωμα στα περιουσιακα τους. Τα δικαστηρια δικαιωσαν την Σταυρουλα αλλα η Γιαγλαβα δεν την αφηνε. Αλλα και η Ευθυμια εκλαιγε γοερα και δεν ηθελε να φυγη να παει στην Σταυρουλα. Δεν γνωρισε την μανα της, ηξερε μονο την Γιαγλαβα.
Πηγαινε στο Κοτζα Ορμαν, το δασος διπλα στο Νεστο, και κατεβαζε ξυλα που ο Γιαγλης τα ‘φερνε με το καρρο όταν ηταν δωδεκα χρονων, πραγμα επικυνδινο για ένα μικρο κοριτσι. Όταν τα παιδια επαιζαν εξω, η Ευθυμια εκανε δουλειες. Μεχρι να τελοιωσει τις δουλειες, τα παιδια φευγανε. Εκλαιγε η Ευθυμια.
«Βρηκα τον πατερα σου και τον πηρα για να γλυτωσω». Ειχαν βρει καποιον γαμπρο από την Ξανθη, έναν σαρανταπενταρη, και η Γιαγλαβα ελεγε στην νεαρη Ευθυμια, «Θελεις, δεν θελεις θα τον παρεις». Ειχαν ερθει από την Ξανθη, να την δουνε και για αρραβωνιασματα. Ηταν ψηλος, θεωρατος. Η Ευθυμια αισθανοτανε ότι χανοτανε διπλα του, την φοβιζε. Εφυγε μια νυχτα και πηγε στην μανα της, στο σπιτι του Ηλια Λυτρα. Την κρυψανε στο σπιτι της γειτονισας της Μυροφορας. Η Γιαγλαβα την εψαχνε. Δεν την εβρισκε και ο Ξανθιωτης γαμπρος εφυγε. Τα προξενεια χαλασαν.
Πριν από αυτό το περιστατικο, η Ευθυμια ειχε για πρωτη φορα γνωρισει τον Κυριακο όταν εμεναν σε ένα σπιτι στα περιθωρια του χωριου, στους προποδες της πλαγιας, οπου ηταν το τσιφλικ με τα καπνα. Ειχαν μια γουρουνα, που ειχε κανει δεκα γουρουνακια. Ο Κυριακος ερχοτανε και επαιζε με τα γουρουνακια καθως πηγαινε στην δουλεια. Η Γιαγλαβα, που τον εβλεπε που ερχοταν συχνα-πυκνα, ελεγε στην Ευθυμια, «Να τον τυλιξεις αυτόν, θα ζησεις καλα». Η Ευθυμια εκανε ονειρα, ότι ειχε μελλον. Θα εκαναν πανω το σπιτι και κατω το μαγαζι. Μετα από χρονια ζωης με τον Κυριακο, τωρα αναπωλει και λεει, «Τα αποκτησα τωρα αλλα λιγο αργα».
Ο Κυριακος και η Ευθυμια αρχισαν να γνωριζονται καλυτερα και πριν να παντρευτουν, οι αλλοι εβλεπαν και ηθελαν να δουν τι κανουν. Αλλα μετα η Γιαγλαβα δεν ηθελε τον Κυριακο. Ενας φιλος του Κυριακου, ο Γιωργος, βρηκε τον Κυριακο και τον παροτρυνε να μιληση στην Γιαγλαβα. Ο Κυριακος μιλησε στην Γιαγλαβα, τον δεχτηκαν και μετα ολο εκει πηγαινε. Ο Κυριακος εδινε λεφτα στην Ευθυμια για να παντρευτουν. Θα τα εδιναν στον Παρασκευα και όταν εγιναν, εκει γυρω στις χιλιες δραχμες, αγορασε ένα δαχτυλιδι και εγινε ο γαμος.
Εμεναν στου Παρασκευα, στριμωχτα σε ένα σπιτι με τεσσερα δωματια για πανω από οχτω ανθρωπους. Μετα γεννηθηκε ο Σαββας. Στο χρονο πανω, δεν τα πηγαιναν καλα, και πηγαν να μεινουν στο μαντρι της Θαναηλινας. Μετα πηγαν στης Αγγελας τον κοινοχρηστο χωρο και εκει εχτισαν σπιτι. Οι αλλοι φωναζανε γιατι πηγαν και εχτισαν σπιτι εκει περα, αλλα δεν μπορουσαν να κανουν τιποτα, και με την γειτονισα της πια Αγγελα εγιναν φιλες, ακομη μεχρι τωρα σαραντα-πενηντα χρονια. Εκει γεννηθηκε και ο άλλος γιος τους ο Ματθαιος.
Εχτισαν σπιτι αλλα δεν υπηρχανε δουλειες, το καμινι δεν δουλευε, ο Κυριακος δεν εβγαζε λεφτα. Ο Βασιλης, ο συγχωριανος τους, που ητανε στην Αθηνα, ειπε στον Κυριακο, «Ελα, είναι καλα εδώ». Πηγανε στην Αθηνα αλλα τα πραγματα δεν ηταν ετσι ευκολα. Ο Κυριακος επιασε δουλεια στην Ιζολα με σαραντα πεντε δραχμες μεροκαματο και επληρωνε ενοικιο διακοσιες τριαντα πεντε δραχμες το μηνα. Τα λεφτα δεν εφταναν, την περναγανε με λιγο φαι, βδομαδα με βδομαδα. Αργοτερα, με την βοηθεια του Μιχαλη Κανελου πηγε στην ΒΙΣ με ενενηντα δραχμες μεροκαματο, τα πραγματα εγιναν καπως καλυτερα.
}
{
29-07-2006
Μνήμες Αναργυρου Βαφειαδη
Αφήγηση Παντελης Ακακιαδης
Ο Παντελης Ακακιαδης, που παντρευτηκε την Γεωργια, εγγονη του Αναργυρου Βαφειαδη από τον γιο του Ζαχαρια, από την πρωτη του γυναικα, αναφερε ότι ο Αναργυρος ηταν τσιγγουνης. Ειχε όμως και δραστηριο μυαλο. Στην Καρβαλη, στην Μικρα Ασια, μαζευε και εμπορευονταν τα κουκουτσια απο βερυκοκα και τσοφλια από αμυγδαλα που επεφταν κατω από τα δεντρα. Για την συλλογη τους χρησιμοποιουσε τα παιδια, που επ’ αμοιβης περισυνελεγαν κουκουτσια και τσοφλια. Τα κουκουτσια ηταν χρησιμα στην βυρσοδεψια (μιπαν, είναι η λεξη που χρησιμοποιησε ο Παντελης αναφερομενος στην ουσια που ηταν χρησιμη στην βυρσοδεψια). Πιθανον να εξαγαγανε τανινες από τα κουκουτσια και τα αμυγδαλοτσουφλα που χρησιμοποιουνται στην βυρσοδεψια. Δεν αναφερει ο Παντελης, αν ο Αναργυρος ο ιδιος επεξεργαζονταν τα κουκουτσια για να εξαγη τις τανινες η τα μεταπουλουσε ως πρωτη υλη σε αλλους ενδιαφερομενους.
Ο γιος του Αναργυρου, Ζαχαριας, παντρευτηκε την Αναστασια και ειχαν ένα γιο, τον Αργυρη, καθως επισης την Αννουλα και την Γεωργια. Ο Αργυρης εκανε ένα γιο τον Ζαχαρια. Ο Παντελης αναφερε και τον Θαναση και τον Προδρομο, πιθανον σαν γιους του Αναργυρου. Ο Προδρομος ηταν κοντος. Ο Κυριακος Κυριακιδης αναφερε ότι ηταν αδελφια και μενανε στην Ελευσινα. Επισης ότι ο Θανασης μπορει να ηταν θειος της Τασουλας, ξαδερφης του, που εμενε στην Ελευσινα. Ο Προδρομος μπορει να ητανε ο πατερας της Τασουλας.
Ο Γιωργος Βαφειαδης ηταν γιος του Αναργυρου Βαφειαδη, εμενε στην Νεα Καρβαλη και επαιρνε γαλατα, αυγα, τυρια από το χωριο, κοιταζε αν βαζανε νερο στο γαλα, και με το καρο και το καμτσικι, πηγαινε και τα πουλουσε στην Καβαλα. Ο Βασιλης, άλλος γιος του Αναργυρου εμενε στην Καβαλα. Αναφερε παλι, για ένα γιο του Αναργυρου, στην Αθηνα, Κωστας η Προδρομος που ειχε κορη την Τασουλα.
Όταν ο Αναργυρος ανεβηκε πανω στην Νεα Καρβαλη, από την Ελευσινα, εμεναν σε αντισκοινα στην Λευκη στα περιχωρα της Νεας Καρβαλης. Επισης και στο χωρο της εκκλησιας του αγιου Γρηγορη ειχαν αντισκοινα. Τα αντισκοινα ειχαν διπλες πορτες για τα κουνουπια. Εκει χτισαν σπιτια επικοισμου, τωρα λιγα μεινανε καθως τα πιο πολλα τα μετατρεψαν για να εξυπηρετησουν άλλες χρησεις.
Ο Παντελης αναφερε και τον Γιαννη, γιο του Ζαχαρια, που πεθανε όταν ηταν στρατιωτης, καθως επισης για καποιον που όπως αναφερε «… τον κατεβαζει στον Πειραια … του αγοραζει κουστουμι, γραβατες … τον κανει γαμπρο …», και το ονομα Γιαννουλα.
}
{
31-07-2006
Μνήμες Γιωργου Γιαγλη
Αφήγηση Μαρκος, κατοικος Νιγριτας
Ενας κατοικος της Νιγριτας, το ονομα του Μαρκος, ανεφερε ότι ο Γιωργος Γιαγλης, εμενε στην Ιερισο, δεν ειχε παιδια, αλλα καποιον που τον υιοθετησε, χωρις να ξερει αν αυτος ηταν ο Γιαννης Γιαγλης.
Αναφερε επισης ότι στην Νιγριτα βγαζανε καπνο, και τοτε κοσμος ερχοταν από την χαλκιδικη στην Νιγριτα. Τωρα η Χαλκιδικη εχει αναπτυξη και η Νιγριτα υπαναπτυξη.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Ολγα Γιαγλη η Τυριακιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Η Γιαγλαβα, Ολγα Γιαγλη ειχε δεκα αδερφια. Ένα από τα αδερφια της ηταν και ο πατερας του Ματθαιος Τυριακιδη, πατερα της Ευθυμιας Κυριακιδου. Ενας άλλος αδερφος της ηταν ο Κοσμας Τυριακιδης και η γυναικα του, το ονομα της ηταν μαλλον Παρθενα, και ειχαν κανει τον Ζαχαρεα και την Συμελα. Η γυναικα του αδελφου της Κοσμα Τυριακιδη, ηταν ατεπσιζενα, λεξη ποντιακη που σημαίνει προστυχη, βρωμιαρα. Η Ολγα Γιαγλη, θυμοταν, όταν ηταν δωδεκα με δεκατρια χρονων, ερχοταν ο ψιλικατζης και τον εβαζε μεσα στο σπιτι της. Εδινε μια λιρα στην Ολγα, για να μην πει τιποτα.
Από τα δεκα αδερφια μονο αυτή σωθηκε και ηρθε στην Ελλαδα. Ηταν η πιο μικρη. Από όλα τα αδερφια της, μονο το ονομα του Κοσμα είναι γνωστο, ο πατερας του Ζαχαρεα και της Συμελας. Το ονομα του αδελφος της Ολγας, του πατερα του Ματθαιου Τυριακιδη δεν είναι γνωστο, το μονο που η Ευθυμια Κυριακιδου θυμαται, ηταν ότι την γιαγια της την λεγανε Αγγελικη.
Η Ευθυμια Κυριακιδου εχει μια φωτογραφια, και στην φωτογραφια είναι καποιοι μακρινοι συγγενεις της μανας του Ζαχαρεα και της Συμελας, που ζουσαν στην Αθηνα.
Ο γιος του Ζαχαρεα, Σπυρος εμενε σε μια πολυκατοικια που φοβοσουνα να πατησεις τα σανιδια στο πατωμα. Φορουσε ωραια ρουχα και εδειχνε ότι ηταν αρχοντας. Παντρευτηκε και εκανε παιδια.
Η κορη του Ζαχαρεα πηρε τον Δαρογλου, εικοσι χρονια μεγαλυτερος της. Μια κορη της παντρευτηκε τον Χανς τον Γερμανο. Ο Ζαχαρεας παντρευτηκε τρεις γυναικες. Η πρωτη ηταν η Χρυσουλα, και η τριτη η Σονια. Την Σονια την πηρε για να τον κοιταξη αλλα αυτή τον αφησε και πηγε να κοιταξη παιδια αλλων.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Αφήγηση Κυριάκος Κυριακιδης
Πηγε με μπαστουνι να πρωτοπαρουσιαστει, το 1946, σαραντα εφτα κλαση, δεκατη ΕΣΣΟ. Ηταν γυρω στους γυρω στους δεκα στο Σεκελερ της Χρυσουπολης. Ο συμμοριτοπολεμος δεν τελοιωσε, ο λοχιας ο εκπαιδευτης του, σκοτωθηκε στην πρωτη μαχη. Παρουσιαστηκε στην διλοχια Καβαλας. Με κοπρια σοβαντιζαν το πατωμα.
Στη διλοχια από τα χαραματα κανανε καψονι. Με τον ζωστηρα βαραγανε, «Ακομα εδώ ειστε;». Ότι βρισκανε, φοραγαν. Εβγαιναν εξω. Εμπαιναν γυρω-γυρω, στην μεση οι λοχιες. Τροχαδην. Ηταν ενας τοιχος κοντα πηδαγε χωρις να τον δουν. Εδενε τις αγκραφες, φτιαχνονταν και εμπενε παλι με τους αλλους. Επιανε το (περικ…). Τρεχανε προς ένα λοφο και γυριζανε παλι πισω. Επιναν το τσαι τους για πρωινο. Πηγαιναν στα κρεββατια τους, σενιαριζονταν και εδιναν αναφορα, στους λοχιες, στο λοχαγο. Εγω, στο προσκλητιριο παρων. Επαιρναν τα οπλα και πηγαιναν στην Καλαμιτσα. Στο πεδιο ασκησεων, με τα ποδια, δεν ηταν μακρυα. Κανανε τις ασκησεις. Στην διμοιρια ηταν παρεα με έναν Αθανασιαδη.
Ο Κυριακος ηθελε να αποφυγη το στρατο. Εβγαζε την αρβυλα του, εδειχνε το τραυμα. Εκανε κρυο,γαντια φορουσαν, τους χτυπουσαν με το καμουτσικι, τους βαραγαν στα χερια όταν πηγαιναν να τα βαλουν στην τσεπη. Εκαναν μαθημα στα οπλα, στο μπρεν καποιο οπλο αγγλικο.
Δυο μηνες βασικη εκπαιδευση. Πηγαιναν πορεια πανω σε μια κορυφη. Ο Κυριακος πηγαινε τελευταιος. Πηγε στον γιατρο και τον βγαλανε υγιη. Εκανε και διμοιρια επιδειξεων, για λιγο, παρ’ ολο που ειχε το προβλημα. Εν-δυο.
Ηρθε ο καιρος για την αποσπαση. Θα πηγαινε στην Δραμα. Σκεφτηκε ότι θα παω εγω στην Δραμα και από εκει θα με στειλουν στο μετωπο για τους κατσαπλιαδες, ακομη ειχε διαμαχες.
Πηγαιναν και Αθηνα, Θεσσαλονικη. Αναφερε σαν οπλουργος. Τους ειχανε αναγκη. Του ειπαν να μεινεις εδώ. Ο διοικητης αλλαξε την γνωμη. Φυλαγανε σκοπιες, με σφαιρες πραγματικες. Βαραγανε στον αερα, (αντα) και τζειμς τριανταρια. Νευριασε ο διοικητης. Τους εφερε στο πεδιο βολης. Τους εκανε καψονια, τροχαδην εξουθενοτικο, αρκετοι επεφταν.
Ταξιδεψαν στον Πειραια. Τους πηγαν στην Ομονοια, σε ένα καφενειο στο ‘Νεον’, το μερος ηταν υπογειο ακομη. Περιμεναν να πανε στο κετες για εκπαιδευση. Εκει συναντησε τον Σταυρο, ηταν εθελοντης πενταετιας, που γνωριζονταν από εδώ, την Χρυσουπολη, με ένα φιλο του, τον Ιερεμια, από το Ποντολιβαδο. Από εκει τους πηγανε στο στρατοπεδο, εκει που είναι τωρα το Χιλτον. Τους κακοχαρακτηρισαν για κομμουνιστες. Τελικα ηρθε καποια διαταγη απ’ εξω ότι αυτοι ηταν καθαροι. Πηγαν στο λοχο τους, εκπαιδευτηκαν στην λιμα, στα κοντακια, κατι βαψιματα. Ηταν στο στοιχειο του, αλλα και εγραφαν, εκει τα βρηκε μπαστουνια.
Εξη μηνες στο στρατο, και Χριστουγεννα και Πασχα. Ζητουσε αναβολη, και με τον Σαββα Κουγιουμτζογλου. Εκανε παρελαση για τις εικοσιπεντε Μαρτιου, μπροστα από την Βουλη. Ηταν στις στηλες του Ολυμπιου Διος και από εκει ξεκινουσαν μεχρι την Ομονοια. Ολη μερα ορθοστασια, παρελαση την άλλη μερα πηγαινει στο ιατρειο, στο αναρωτηριο της μοναδας. Μολις τον ειδε ο γιατρος, τον παρεπεμψε στο τετρακοσια ένα νοσοκομειο. Πηγαινε για αναβολη, πηρε αναρωτικη αδεια, ένα μηνα. Ολοι ειχαν φυγει, ο Κυριακος μονος του στην αιθουσα. Ο Σταυρος του εφερνε τσαι, το ‘πινε ετσι σκετο, στο πλαι. Ενας αξιωματικος ηρθε, «Εχεις γραμμα», ειπε. Δεν ξερει ποιος το ‘στειλε, «Η γκομενα σ’ παντρευεται», συνεχισε ο αξιωματικος. Λογοκρισια, τα διαβαζαν τα γραμματα. Ηταν για την Κιτσα, συγγενης του Νεστορα, που η Πασαγουζου εκανε προξενειο. Η Κιτσα παντρευεται ένα Θασιτη, δεν τον εννοιαζε.
Περασε από την επιτροπη, ηταν να είναι και ο Σαββας εκει, ειχε δουλειες, δεν παρουσιαστηκε. Παρουσιαστηκε μπροστα στην επιτροπη, μιλησε χωρις να του δωσουν τον λογο. Ελεγαν ότι του δινουν αναβολη ετησια. Ένα χρονο, ένα χρονο. Πηρε τα πραγματα του και ξεκινησε για την Καβαλα. Προτιμησε το καραβι, το ‘Ιονιον’, με το τρενο, ναρκες κατσαπλιαδες. Κατεβηκε στην Αλεξανδρουπολη, χαζευε, κατεβηκε στην πολη, εμπλεξε, το καραβι εφευγε. «Φευγουμε». Νυχτα, σουρουπωσε, δεν ελυσαν τους καβους, εκανε μανουβρα, πιανει το σχοινι, κρεμονταν, ανεβηκε πανω. Αν πηγαινε οδικως υπηρχαν ναρκες, κατσαπλιαδες. Τα καταφερε βγηκε στο Πορτο Λαγος.
Αγωνια μετα, σε ένα χρονο, πηγαινε στρατολογια Καβαλας, ρωταγε «Με καλεσατε;». Όχι δεν καλαγανε. Περασαν εξι, εφτα χρονια, τιποτα. Μετα πηρε ένα χαρτι, «Τι να σε κανουμε τωρα, να σε παρουμε φανταρο». «Θα πληρωσεις». «Δεν πληρωνω μια». Και ακομη δεν πληρωσε.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Αφήγηση Κυριάκος Κυριακιδης
Στο Παριακλι, αρρωστοι ο Παρασκευας και η Αναστασια, ηταν δυο-τριων χρονων, μαθαινε καθημερινα από μια καινουρια λεξη, εβγαινε εξω, επαιζε με τα αλλα παιδια. (Κλεψιμια, επαιρναν ότι εβρισκαν ακομη και κορκοτα.??)
«Ανα», φωναζε όταν εμπαινε μεσα. Με τις κλειδαριες ανακατωνονταν. Ο Παρασκευας το εβλεπε και ηθελε να τον στειλει και στην Αθηνα για τεχνικος, αλλα δεν μπορουσε. Ο Κυριακος ηθελε να γινει οδηγος, νταλικερης, αλλα ο Παρασκευας να γινει σιδερας, «… δεν θα πεινασεις …». Ηθελε να μην περαση, ότι περασε αυτος.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Ευθυμια Κυριακιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Μια χρονια σχολειο, εκανε η Ευθυμια Κυριακιδου. Όταν ηρθε ο πολεμος το 1940, εκλεισαν τα σχολεια. Μετα από ποσα χρονια, ανοιξε το σχολειο. Μετα ηρθανε το Καππα-Καππα στην Χρυσουπολη, και ο Καπταν-Βαγγελης, ηταν ολοι μαζι για να διωξουν τους Βουλγαρους, μετα χωρισανε.
Ειχαν μια δασκαλα, την κυρα Κατινα, από το Μακρυχωρι, εμειναν για λιγο, δεν τα επαιρνα τα γραμματα. Ενας Θασιτης την διαβαζε. Δουλευε στα κερπιτσια. Εφτιαχναν κερπιτσια από χωμα από την αυλη, εκανε σπιτι. Ολο το σπιτι της ηταν ξενοδοχειο. Εμενε με τον Γιαγλη, δυο σπιτακια ειχανε.
Μετα ηρθε ο Καλοπισης. Απειλησε ότι θα τους καταγγειλει, να στειλουν τα παιδια στο σχολειο. Ένα χρονο περασε ολες τις ταξεις. Εμαθε να διαβαζει, στην αρχη δυσκολα, τα καταφερε σιγα-σιγα, τωρα να μπορει να διαβαζει εφημεριδα.
}
{
01-08-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Αφήγηση Κυριάκος Κυριακιδης
Εικοσι χανια ειχε η Χρυσουπολη εν ενεργεια, πριν τον πολεμο του σαραντα. Εκει κοιμοντουσαν και ειχαν σταυλο και για τα ζωα, όπως του Ντεβελεγκα και του Κοκκινογλου που ειχε πετρινες καμαρες. Όταν πλεον αργοτερα δεν χρειαζονταν, μετατραπηκαν. Άλλο τωρα είναι παιδικη χαρα, παιδικος σταθμος, άλλο παλι ένα νοσοκομειο, με λεφτα που εδωσαν οι Αμερικανοι. Εκει γεννηθηκε ο Σαββας.
Κοσμος ερχοτανε στην αγορα κάθε Τεταρτη ειχε παζαρι. Και ο Παρασκευας εμπορευομενος. Πουλουσαν πιπερια, ντοματες κ.α. Δεν τα εφερνε από το Παριακλι, επαιρνε τα ζαρζαβατικα από ένα μπαξεβανο και τα μεταπουλουσε. Υπηρχαν τρια θεωρατα πλατανια, εκει που είχε αργοτερα ο Κυριακος το σιδεραδικο. Εκιμ παζαρι, ερχοτανε και Τουρκοι από απεναντι από την Ξανθη, φασολια, πιπερια, παππιες, χηνες. Καρπουζια, καρρα φορτωμενα. Εμποροι κατεβαιναν με τα μουλαρια. Ο Παρασκευας, αγοραζε με το καρρο, τα πηγαινε σε ένα χανι, τα βαζε διπλα στον τοιχο στιβα, πουλαγε εβγαζε τα λεφτα που ειχε δωσει, φορτωνε τα γαιδουρια με ότι ειχε μεινει, αφηνε ότι δεν μπορουσε να παρει μαζι.
Μια φορα ειχαν φερει καρπουζια, που τα ‘βαλαν κατω από την σκαλα. Ο Κυριακος θυμαται, ηρθε ο θειος ο Καλλινικος, βρηκε ένα καρπουζι, χωρις να πει τιποτα το ‘κοψε και το ‘φαγε.
Ειχαν δυο-τρια γαιδουρια. Ο Κυριακος θυμαται, ειχαν ένα καυλιαρικο γαιδουρι. Αν τον αφηνες λιγακι εφευγε. Κατεβαινε στον Γεροντα, ειχε θηλυκες γαιδουρες εκει. Πηγαινε στα σπιτια, «.. γκααα..», γκαριζε. Ο παππους μια φορα τον εβαλε κατω, του ‘κοψε και κομματι από την πουτσα. Εικοσι χρονια με αυτόν τον γαιδαρο. Ηταν χατουμης αλλα ετρεχε γρηγορα. Ενας άλλος γαιδαρος πηγαινε στην Ξερια. Τι τραβηξε ο Κυριακος από αυτόν τον γαιδαρο. Ηξερε ότι αν τον χανανε, θα ηταν στην Ξερια. Με το ποδηλατο ο Κυριακος και δυσκολα να τον πιασει, ετρεχε. Πιαστηκε με ένα άλλο γαιδαρο, βρηκε την ευκαιρια, τον επιασε από τον λαιμο, δινει κλωτσια στον άλλο, τον δενει με σχοινι, τον ριχνει κατω, του δινει ξυλο, τον δενει στο ποδηλατο, σταματαει ο γαιδαρος, γυριζει τον δερνει και συνεχιζει. Και ετσι εφερε και το ποδηλατο και το γαιδαρο πισω στο σπιτι.
}
{
28-07-2007
Μνήμες Ευθυμια Κυριακιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Όταν κατεβηκαν στην Αθηνα εκει στα 1960, δυσκολα τα βγαζανε με δυο παιδια, κανενας δεν εδινε βερεσε. Μενανε στο Μοσχατο, πρωτα στης Γεωργιας και υστερα στου Μαστρακα. Εδιναν τριακοσιες τριαντα πεντε δραχμες το μηνα νοικι, και στην Ιζολα επαιρνε τριακοσιες πενηντα την εβδομαδα. Στην ΒΙΣ πηρε ενενηντα δραχμες μεροκαματο. Ο Τζακ Νικολαιδης, από την οικογενεια που διαχειριζονταν το εργοστασιο, βοηθουσε τους φτωχους.
Η Ευθυμια λεει ότι ο Κυριακος ηταν ζανπαρας, καυλιαρης. Πηγαινε στην Ταραντελα στο Φαληρο και τσιλιμπουρδιζε.
}
{
28-07-2007
Μνήμες Ολγας Γιαγλη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ειχαν ένα βοδι που εφαγε πρασινο βατραχο, φουσκωσε και πεθανε. Το περιστατικο εγινε πηγαινοντας στο Κοτζα Ορμαν για να μαζεψουν ξυλα για τον χειμωνα. Πηγαιναν με το καρρο, που το ‘σερνε ένα ζευγαρι βοδια. Όταν πεθανε το βοδι, το θαψανε εκει περα, και γυρισαν πισω με ένα βοδι.
}
(28-07-2006
Μνήμες Κυριάκος Κυριακιδης
Παρασκευας Κυριακιδης)
(Ο Παρασκευας Κυριακιδης πήγαινε στο γάμο της Σοφίας Μητσικογλου και του Γιάννη Παναγιώτιδη για να τους στεφανώσει από το Παριακλι με τον γάιδαρο. Ο Κυριάκος, μικρό παιδί τότε ήθελε να πάει μαζί του αλλά κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο. Ο δρόμος μακρύς, το ταξίδι δύσκολο. Δεν γινόταν. Ο μικρός Κυριάκος δεν το καταλάβαινε και επέμενε, τον είχε πάρει από πίσω, μέχρι έξω από το χωριό εκλιπαρώντας τον Παρασκευα, φέρνοντας τον στο αμήν. Ο Παρασκευας ενήργησε αποφασιστικά. Κατεβηκε από τον γάιδαρο του, πλησίασε τον Κυριάκο και του έδωσε ένα χαστούκι που όπως λέει και ο Κυριάκος, χρόνια μετά, ακόμα το θυμάται.
Ο Κυριάκος Κυριακιδης θυμάται ότι όταν ήταν 2-3 χρονών, ερχότανε στο σπίτι τους στο Παριακλι του Μακρυχωριου Καβάλας ο Πρόδρομος, πρώτος ξάδερφος του. Ο Ανάργυρος Βαφειάδης, ο παππούς του, πατέρας της μάνας του Αναστασίας, έσκαβε, τον έπιασε μια πούντα, και μετά από λίγο πέθανε.)
{
11-07-2008
Μνήμες Αναστασία Κυριακίδου
Αφήγηση Ευθυμία Κυριακίδου
Η Αναστασία Κυριακίδου έκανε κάθε δυο χρόνια παιδί, αλλά και έχανε παιδιά ενδιάμεσα με δικό της τρόπο. Ο παππούς, ο Παρασκευας ήτανε ζανπαρας, όπως έλεγε η Ευθυμία. Ένας άλλος τρόπος για να ελέγχουν την τεκνοποιια ήταν να επιμηκύνουν τον θηλασμό μέχρι που το παιδί γινόταν και δυο χρονών, πράγμα που ελάττωνε την γονιμότητα τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ευθυμία ανάφερε, την σπιτονοικοκυρά της, την Θαναηλινα, οπού πίσω στην πατρίδα, ο γιος της τεσσάρων χρονών ερχόταν στο σπίτι από τα παιχνίδια του στην γειτονιά και απαιτούσε από την μάνα του, όπως έλεγε η Ευθυμία
-Τσούνα μάνα βυζί θέλω.
Η Αναστασία Κυριακίδου έχασε και παιδί ακόμα και όταν ήταν πια μεγάλη στην ηλικία, γύρω στα πενήντα, όταν η δεύτερη της κόρη, η Μαρικα ήταν πια δέκα οκτώ χρονών.
-Πάλι παιδί έχασες!
είπε επιτημιτικα η δεκαοχτάχρονη Μαρικα στην μάνα της, όταν μια μέρα την είδε στο κρεβάτι της αδιάθετη. Αδιαθεσία που από προηγούμενες φορές ήταν ενδεικτική της κατάστασης της μάνας της. Η Αναστασία Κυριακίδου δοκιμάστηκε σκληρά καθόσον ήταν εποχές, όταν ήταν στο Παριακλι, που ανέβαινε πάνω στην πλαγιά του κοντινού βουνού, στα χωράφια που σπέρνανε, με ένα παιδί στο χέρι, άλλο στην αγκαλιά και άλλο στην κοιλιά, όπως χαρακτηριστικά ανάφερε η Ευθυμία.
}
(11-07-2008
Μνήμες Θόδωρος Κηριλιδης
Αφήγηση Θόδωρος Εφραιμιδης)
(Ο Θοδωρος Κηριλιδης, παππους του Θοδωρου Εφραιμιδη που μενει στην Ξάνθη, είχε ένα μεγάλο σπίτι στο Μαργαρη η Μαργαριτι της Ξανθής, με έξι, εφτά η οκτώ δωμάτια και ένα κοπάδι από γύρω στα δέκα έξη χιλιάδες κατσίκια.
-Το σπίτι το κάψε ο υπάλληλος του παππού μου.
είπε ο Θόδωρος Εφραιμιδης. Ο επονομαζόμενος εκείνη την εποχή Καπεταν-Λεύτερης. Ο οποίος πριν από τον πόλεμο με τους Γερμανούς και τους Βουλγάρους ήταν υπάλληλος του παππού του Θόδωρου Κηριλιδη, έβοσκε και κοίταζε τα κοπάδια με τα κατσίκια. Όταν κατεβηκαν οι Βούλγαροι, στην Μακεδονία και την Θράκη, βγηκε στο βουνο. Ο Θόδωρος Εφραιμιδης τον αναφέρει σαν κατσικοκλέφτη. Συνεργαζότανε με τον Αντων-Τσαους, βαπτιστικό του Αντων-Τσαους του Πόντου, ο οποίος βγηκε πιο πριν στο βουνό γιατί τον κυνηγούσαν επειδή σκότωσε την γυναίκα του. Ο Αντων-Τσαους αργότερα είχε και πλάτες, υποστηρίζονταν από τους Εγγλεζους. Επειδή ο Καπεταν-Λεύτερης δεν είχε την υποστήριξη των Εγγλέζων, τσαντίζεται και γίνεται αριστερός.
Ο Καπεταν-Λεύτερης, ερχόταν τα βραδιά στο Μάργαρη στο σπίτι του Θόδωρου Κηριλιδη, και έτρωγε και έπινε χωρίς να λογαριάζει τίποτα. Αχαΐρευτος, σαν γάιδαρος ανάγκασε τον Θόδωρο Κηριλιδη να μην του ανοίξει την πόρτα, όταν ξανάρθε για να φάει και να πιει. Έφυγε άπρακτος. Την άλλη φορά, όταν ξανάρθε και ξαναβρήκε την πόρτα κλειστή, έκαψε το σπίτι.
Για τον Αντων-Τσαους του Πόντου, ο Θόδωρος Εφραιμιδης είπε, ότι τον σκότωσε ο κουμπάρος του ο Καλλίνικος, μετά από συνεννόηση με τους Τούρκους. Οι Τούρκοι σκοτώνουν και τον κουμπάρο μετά. Ο Αντων-Τσαους υποστηριζόταν από τους Άγγλους, θα έπαιρνε αξίωμα. Θα έπαιρνε ένα κομμάτι της Πάφρας και θα το διοικούσε αυτός.
Οι Τούρκοι σε μια επιδρομή τους, είχαν μαζωχτεί γύρω στα τριακόσια άτομα σε μια εκκλησία στο Σελεμελικ για να αποφύγουν το μένος τους. Οι Τούρκοι τους έκαψαν μέσα στην εκκλησία. Ο Θόδωρος Κηριλιδης ήταν αρχηγός σε μια ομάδα κυνηγημένων από τους Τούρκους, θέλοντας να αποφύγουν τις βαρβαρότητες των Τούρκων, κρυβόντουσαν στα βουνά και τα δάση, και για να προμηθευτούν τα προς το ζην, όταν εύρισκαν κανένα κατάλληλο μέρος, το καθάριζαν, το λεηλατούσαν.
Η γιαγιά του Θόδωρου Εφραιμιδη, η Κυριακή, η γυναίκα του Θόδωρου Κηριλιδη ήταν η αδελφή του Καλλινίκου και του Ομήρου Μητσικογλου. Ο πατέρας τους ο Λάζαρος Μητσικογλου, αδελφός του Τρυφώνα Μητσικογλου, πατέρα του Παρασκευα Κυριακιδη και του Σάββα Μητσικογλου, πατέρα του Ιορδάνη και της Πασά-γούζου της Σοφίας Μητσικογλου η Παναγιωτιδη.)
{
28-07-2006
Μνήμες Παρασκευα Κυριακιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Οι κατσαπλιαδες εκαψαν την Χρυσουπολη επι Παπαγου. Κρυβοντουσαν στο Κοτζα Ορμαν, στο δασος γυρω από τον Νεστο ποταμο. Το δασος ηταν πολύ πυκνο και δεν πηγαιναν εκει οι στρατιωτες. Στα φυλακια-πολυβολεια υπηρχανε οι Μαηδες. Πριν να καψουν την Χρυσουπολη, οι κατσαπλιαδες αφου εκρυψαν τα οπλα τους πηγαν στην Χρυσουπολη και εκαναν αναγνωριση. Ηρθαν σαν πλανόδιοι πωλητες, πουλουσαν τσαγια, εντοπισαν που θα χτυπησουν και ηρθαν το βραδυ μετα και τα εκαψαν. Στην Χρυσουπολη υπηρχε μόνο μια μικρή δύναμη της χωροφυλακής. Έκαψαν και του Παρασκευα Κυριακιδη ένα φορτίο σκουπόχορτο που είχε φέρει από την Ορεστιάδα.
Ο Παρασκευας κατέβηκε στην Χρυσούπολη από το Παριακλι μονός του. Στη Χρυσούπολη δούλευε σε ένα μαγαζί ενός Αρμεναιου. Έφτιαχνε και σκούπες.
Ο Κυριάκος θυμάται, όταν έμεναν στο Παριακλι, ο Παρασκευας ήταν να πάει στον γάμο της Σοφίας Μητσικογλου και του Γιάννη Παναγιωτιδη στη Χρυσούπολη. Για να τους στεφανώσει. Πήγαινε με τον γάιδαρο από το Παριακλι. Ο μικρός τότε Κυριάκος ήθελε και αυτός να πάει στο γάμο, πράγμα που δεν γινότανε, καθόσον ήταν μακριά και το ταξίδι θα τον κούραζε. Ο μικρός Κυριάκος, πεισματάρης, δεν το καταλάβαινε αυτό, και επίμονα ζητούσε να πάει μαζί με τον Παρασκευα, ακολουθώντας τον γάιδαρο με τον Παρασκευα πάνω, εκλιπαρώντας. Άλλη λύση δεν υπήρχε, ο μικρός Κυριάκος έπρεπε να συνετιστεί, ναρθη στα συγκαλά του, οπότε ο Παρασκευας κατεβηκε από το γάιδαρο, και όπως λέει και ο Κυριάκος, έφαγε ένα χαστούκι που ακόμα το θυμάται. Ο Κυριάκος σθεναρά συνετισμένος, γύρισε στο σπίτι, και ο Παρασκευας συνέχισε για τον προορισμό του.
Ο Κυριάκος επίσης θυμάται τον Πρόδρομο, πρώτο ξάδερφο του, γιο της Ελισάβετ Κουγιουμτζογλου όταν πήγαινε στο σπίτι τους όταν ήταν δυο η τριών χρονών. Για τον παππού του Ανάργυρο Βαφειάδη θυμάται ότι έσκαβε, τον έπιασε μια πούντα που ήταν η αιτία για τον χαμό του.
}
{
28-07-2006
Μνήμες Τοκλη Καραπαπαζογλου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Τοκλης Καραπαπαζογλου ηταν συγγενης του Παρασκευα Κυριακιδη μαλλον από την πλευρα της Κυριακης Μητσικογλου (μητερας του Παρασκευα). Ο Τοκλης ειχε κορη την Σταυρουλα που παντρευτηκε Μιλτιαδη ( τον Μιλτικ) Τσιντζογλου. Ο Τοκλης ειχε και αλλα παιδια.
Η Θωμαη Κοτσακελην και η Κυριακη, μητερα του Παρασκευα Κυριακιδη, ηταν πρωτες ξαδερφες από τις μαναδες τους. Η μητερα της Κυριακης και η μητερα της Θωμαης ηταν αδερφες. Επομενως ο Παρασκευας Κυριακιδης και η Θωμαη Κοτσακελην ηταν δευτερα ξαδερφια.
}
{
27-07-2006
Μνήμες Παντελη και Γεωργιας Ακακιαδη, Ελισως Μιχσαρογλου
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Παντελης και η Γεωργια Ακακιαδη εχουν ένα γιο τον Χαρουλη και μια κορη την Ελενη. Αναφερονται τα ονοματα Μαιρη και Κορνηλια, ξαδερφες του Κυριακου Κυριακιδη που τις ξερει η Γεωργια Ακακιαδη.
Η πολιτιστικη ενωση ( η συλλογος) Καρβαλης, στην Λευκη της Νεας Καρβαλης στην Καβαλα, κανει εκδρομες στην Καππαδοκια, στην παλαια Καρβαλη, από 11-15 Αυγουστου. Ο Παντελης Ακακιαδης εχει παει και στο μοναστηρι της Αναληψεως και ειχε φιλοξενηθει από τους Τουρκους.
Η Ελισω Μιχσαρογλου μενει κοντα στην εκκλησια του Αι-Γιωργη στην Νεα Καρβαλη. Το αναπηρο κοριτσι, η αδερφη της, μενει μαζι της. Εχει το περιπτερο στην Νεα Καρβαλη που το νοικιαζει. Ο γιος της σκοτωθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο δρομο για το αεροδρομιο της Χρυσουπολης. Δεν μπορουσαν να τον σωσουν. Ο πατερας του, Μιχαηλ Μιχσαρογλου, από τον καημό του, πέθανε μετα από λιγους μηνες.
Οι Γερμανοι στην κατοχη ειχαν υδροπλάνα στην Νεα Καρβαλη. Ειχαν ναρκοθετήσει την παραλία. Οι ναρκες εμειναν εκει χρονια μετα και εσκαζαν όταν κανενα ζωο, γουρουνι η ότι άλλο, πέρναγε από την παραλια και πατουσε την ναρκη. Άλλοι από μαγκια πηγαιναν να βγαλουν την ναρκη. Πολλοι πεθανανε. Μερικοι που βγαζαν ναρκη, την αποσυνδέανε και παίρνανε το μπαρουτι, την στεαρινη για άλλες χρησεις.
}
{
27-07-2006
Κοιμητήριο Νεας Καρβαλης
Ζαχαριας Βαφειαδης
Γιος του Αναργυρου Βαφειαδη
Απεβιωσε το 1944, ετων 60, εγεννηθη το 1884.
Αναστασια Βαφειαδη
Γυναικα του Ζαχαρια Βαφειαδη, δευτερη
Απεβιωσε το 1979, ετων 77, εγεννηθη το 1902.
Αναργυρος Βαφειαδης
Γιος του Ζαχαρια Βαφειαδη και της Αναστασιας
Απεβιωσε το 2005, ετων 75, εγεννηθη το 1930.
Ιωαννης Βαφειαδης
Γιος του Ζαχαρια Βαφειαδη από την πρωτη του γυναικα
Απεβιωσε το 1940, ετων 21, εγεννηθη το 1929.
Λεωνιδας Μιχσαρογλου
Αντρας της Ελισως Βαφειαδη, κορης του Γιωργου Βαφειαδη, γιου του Αναργυρου Βαφειαδη
Απεβιωσε το 2003, ετων 73, εγεννηθη το 1930.
}
{
27-07-2006
Μνήμες Βασιλη, Γιωργου και Ζαχαρια Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Βασιλης Βαφειαδης ηταν γιος του Αναργυρου Βαφειαδη και εμενε στην Καβαλα. Ητανε σκιτζης στο επαγγελμα. Ειχε ένα παγκο και επιδιωρθωνε παπουτσια, τακουνια κ.α.. Ειχε δυο κορες, την Μαρικα, την Κατινα που τα κουτσομπολιά ελεγαν ότι τσιλιμπουρδιζε, και ένα γιο. Η Μαρικα παντρευτικε καποιον που ηταν παστουρματζης. Ηταν νευρικος και μάλωνε πολύ με την γυναικα του. Τελικα όταν γερασε, ηρέμησε.
Ο Γιωργος Βαφειαδης, άλλος γιος του Αναργυρου, εκανε τον Κωστα, παληκαρι ψηλο, πολύ καλο παιδι, την Ελισω, την Αννικα που μενει στην Χρυσουπολη, και ένα κοριτσι αναπηρο. Η Ελισω παντρευτηκε τον Λεωνιδα Μιχσαρογλου και ειχαν ένα γιο το Μιχαηλ Μιχσαρογλου. Ο Γιωργος Βαφειαδης θα πρεπει να εμενε στην Νεα Καρβαλη.
Ο Ζαχαριας Βαφειαδης και η γυναικα του Αναστασια ζουσαν στην Νεα Καρβαλη και ειχαν ένα γιο τον Αναργυρο και δυο κορες την Αννουλα και την Γεωργια. Ο Ζαχαριας ειχε και ένα γιο, τον Ιωαννη, από την πρωτη του γυναικα, ο οποιος πεθανε εικοσι ένα χρονων μετα από ένα κολυμπι στον Νεστο όταν ητανε φανταρος. Ο Τοπαλογλου, που τυχαια συναντησαμε στο κοιμητηριο της Νεας Καρβαλης, ειπε ότι του Αργυρη το σπιτι, γιο του Ζαχαρια, και το δικο του, διπλά-διπλα είναι. Ηταν γειτονες.
Η Γεωργια, κορη του Ζαχαρια και της Αναστασιας, παντρευτηκε τον Παντελη Ακακιαδη.
}
{
26-07-2006
Μνήμες Παρασκευα Κυριακιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Το βοδι είναι αρσενικο ευνουχισμενο ( του κοβαν τα αρχιδια) και το χρησιμοποιούσαν για να σέρνει τα κάρα. Το βοδινο κρεας είναι πολύ σκληρο για να το φας μαγειρευτο και το χρησιμοποιουσαν για να φτιαξουν σουτζουκια. Το κρεας ψηνεται από τα μπαχαρικα που βαζουν στο μειγμα.
Όταν ηταν στο Παριακλι της Καβαλας, ειχαν ένα βοδι που γερασε. Ο Παρασκευας Κυριακιδης το εβαλε κατω και το εσφαξε. Ηξερε την τεχνη του χασαπη, εκοψε τα κομματια το κρεας. Εκανε κιμά, εκανε σουτζουκια. Για τα σουτζουκια χρησιμοποιουσε χοιρινο εντερο που είναι το καλυτερο. Με την συνταγη που ειχε η Αναστασια γεμισαν τα σουτζουκια, τα πλεξανε δυο-δυο στη σειρα. Τα κρεμασαν σε τσιγγελια μεσ’ το σπιτι να στεγνωσουν καλα και να ωριμάσουν. Αλλα εφαγαν, και επειδη ηταν πολλα, αλλα πουλησαν.
Ο υριακος προσφατα το 2000, εδωσε την συνταγη σε έναν κρεοπωλη για να φτιαξη σουτζουκια και να τα μοιραστουν μισα-μισα. Ο κρεωπολης ελεγε ότι ηταν πολύ καλα αλλα είναι πολύ δυνατα, εχουν πολλα μπαχαρικα και δεν τα παίρνει ο κοσμος.
}
{
26-07-2006
Μνήμες Χριστοφορου Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης, γιος του Αναργυρου Βαφειαδη, ηταν γλεντζες και χορευταρας. Χορευε καρσιλαμαδες, ζευγαρι αντικρυστα, και αλλους χορους. Ητανε μελος σε συλλογο και κάνανε εκδρομες και εκδηλωσεις. Οι γυναικες τον εκαναν κεφι και τον επαινουσαν. Τον ελεγαν, «Κυριε Χριστοφορε», αυτος χαμογελουσε ευαρεσκα, το χαιροταν. Τις χόρευε, χαριεντίζονταν μ’ αυτές.
Εφερε την μανα του την Ελισω από την Νεα Καρβαλη και ζουσανε μαζι. Πηραν μαζι κληρο ένα διαμερισμα στην Καισαριανη, πισω από το Χιλτον μερια. Η Ελισω Βαφειαδου πεθανε στο Μαρκομιχελακειο Νοσοκομειο στο Μοσχατο.
Το 1949 με 50 ο Κυριακος Κυριακιδης υπηρετούσε την θητεια του και ηταν κατω στην Αθηνα και τους επισκεπτονταν συχνα. Ειχε μετατεθει για να εκπαιδευτει σαν οπλουργος σε μια μοναδα πισω από το Χιλτον.
Σε ένα ταξιδι του πισω στην Καβαλα από την Αθηνα, το εκανε με πλοιο μεχρι το Πορτο-Λαγος καθοσον δεν ηταν ασφαλεις οι δρομοι από τους ληστοσυμμορίτες, χρησιμοποιοντας μια λεξη που χρησιμοποιούσε το καθεστώς εκείνες τις εποχές.
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης εδινε χρηματα για να παει ο Σαββας Κουγιουμτζογλου, ο ανηψιος του από την αδελφη του Ελισαβετ, στο Πανεπιστημιο της Θεσσαλονικης για γεωπονος. Η Ελισαβετ Κουγιουμτζογλου, κορη του Αναργυρου Βαφειαδη παντρευτηκε και ζουσε στην Νεα Καρβαλη. Εκανε δυο παιδια τον Σαββα και τον Προδρομο Κουγιουμτζογλου. Ειχανε ένα αρτοποιείο στον κεντρικο δρομο της Νεας Καρβαλης που τα χαλάσματα του ακομα σώζονται.
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης του ειχε νοικιασει ένα σπιτι για να μενει. Όταν ο Σαββας Κουγιουμτζογλου τελείωσε κατεβηκε κατω στην Αθηνα και δουλευε σε μια Γεωργικη υπηρεσια. Παντρευτηκε την Μαρια που ητανε Σμυρνια. Η οικογενεια της Μαριας ειχαν κληρο στο Χολαργο, και εκει εκτισε σπιτι. Ο Σαββας κανονισε και ένα κομματι το εδωσε αντιπαροχη για να χτιστη πολυκατοικια. Πηραν διαμερισματα, ένα για τον κάθε γιο του, τους διδυμους Χριστοφορο και Γιαννη. Ο Γιαννης σπουδασε γιατρος ενώ ο Χριστοφορος δεν περασε στο πανεπιστημιο στην Ελλαδα, πηγε στην Αγγλια για σπουδες, αλλα δεν τα καταφερε. Δουλευε εκει στις οικοδομες. Ο Σαββας πηγε και τον βρηκε στην Αγγλια. Ο Χριστοφορος γυρισε στην Ελλαδα αλλα δεν μπορεσε να κανη τιποτα. Πεθανε νεος. Φημες που το ‘μαθαν από αλλου λενε ότι αυτοκτόνησε. Δεν καλεσαν τον Κυριακο και την Ευθυμια για την κηδεια του.
Ο Σαββας Κουγιουμτζογλου επαθε ένα δυστυχημα και εμεινε παραλυτος. Μονο το προσωπο του εδειχνε ότι ζουσε. Υπεφερε, δεκα πεντε χρονια στο κρεβατι. Πεθανε κατακοιτος.
Ο Χριστοφορος Βαφειαδης δουλευε σαν παστουρματζης. Εφτιαχνε και σουτζουκια μαυαρ, κοκκινα από κρεας βοδινο. Ειχε συνταγη από το Γκελεβερη, την Καρβαλη της Καππαδοκιας. Την ιδια συνταγη ειχε και η Αναστασια Κυριακιδου και την εχει και ο Κυριακος Κυριακιδης.
Ο Χριστοφορος ειχε δικο του μαγαζι οπου εφτιαχνε παστουρμα και σουτζουκια. Το εκλεισε όμως και ηταν ανεργος για καμποσο καιρο. Ο Σαββας του βρηκε δουλεια πανω στην τενη του. Από εκει εκανε και ενσημα και πηρε και συνταξη. Ο Χριστοφορος τα χαλασε με τον ανηψιο του Σαββα, όταν ηταν πια γερος. Ο Σαββας θα τον γηροκομουσε, μη γενομενου, ο Χριστοφορος ειπε στον Κυριακο να τον γηροκομηση και να του γραψη το σπιτι πανω του. Ο Κυριακος τα συζήτησε με την Ευθυμια, αλλα εν τω μεταξει, μια άλλη οικογενεια, μακρινοί συγγενεις, συμφωνησαν με τον Χριστοφορο.
Η Μαρικα Τερζογλου και ο Κυριακος Κυριακιδης επισκεφθηκαν τον Χριστοφορο. Ο κυριακος τον ρωτησε, «Θειε, εισαι καλα?» και του ειπε «Ναι, καλα-καλα.». Μετα από λιγες μερες πεθανε.
}
{
26-07-2006
Μνήμες Αναργύρου, Ελισάβετ και Μαριανθης Βαφειαδη
Αφήγηση Μαιρη Κυριακιδου
Η Ραχηλ ηταν κορη του Αναργυρου και της Ελισαβετ Βαφειαδη. ( μενανε με τον αντρα της στο Ραστισαν??) Της Ραχηλ τα παιδια ηταν ο Προδρομος, η Μαριανθη που ηταν στην Θεσαλονικη, και η Ελπιδα που παντρευτηκε αξιωματικο. Ο Ανάργυρος και η πρωτη του γυναικα Μαριανθη, ειχαν κορη την Ελισαβετ, η οποια παντρευτηκε τον Γιαννη Καρακουλακη και εμεναν στην Θεσσαλονικη. Παιδια τους ηταν ο Θανασης και ο Προδρομος. Ο Κυριακος Κυριακιδης θυμάται ότι μια φορα όταν επισκεφθηκε τον Θαναση Καρακουλακη στην Θεσσαλονίκη. Το χαϊδευτικό της Ελισαβετ Καρακουλακη ηταν Μάινα. Η Μαιρη Κυριακιδου θυμαται ότι με την γιαγια, Αναστασια Κυριακιδου, πηγαν μαζι στην κηδεια της. Ο Κυριακος θυμαται ότι ενας από τους Καρακουλακηδες, ητανε να βαλει υποψηφιοτητα για δημαρχος στην Θεσσαλονικη.
Ένα άλλο παιδι του Αναργυρου και της Μαριανθης ηταν ο Βασιλης. Εμενε στην Αθηνα και υστερα στην Θεσσαλονικη. Η Ελισαβετ, η δευτερη γυναικα του Αναργυρου, τελευταια τα ειχε χασει.
Ο Βασιλης, άλλος γιος του Αναργυρου αλλα από την Ελισαβετ, εμενε στην Καβαλα. Ο Βασιλης ειχε ένα γιο τον Τολη, και δυο κορες την Μαρικα και την Κατινα. Η Μαρικα παντρευτηκε τον Λαζαρο Τσεκμεζογλου. Ο Κυριακος θυμαται ότι ηταν πολύ νευρικος. Ειχαν τα αλλαντικά, ηταν παστουρματζης και ειχε μαγαζι στην Καβαλα απεναντι στα δικαστηρια.
Η Μαιρη Κυριακιδου ανεφερε για ένα αδερφι-κοριτσακι που επεσε από το ποταμι και πνιγηκε αλλα μαλλον θα ηταν η μικρη αδερφη του Παρασκευα Κυριακιδη, όταν την παρεσυραν τα ορμητικα νερα του ποταμου κυνηγημένοι από τους Τουρκους. Μετα ανεφερε ότι επαθε πνευμονια και πεθανε, εννοωντας την μητερα του Παρασκευα Κυριακιδη, Κυριακη Μητσικογλου. Επισης αναφερε για το Τρυφωνα Μητσικογλου, πατερα του Παρασκευα, ότι τον πηραν οι Τουρκοι. Επισης αναφερθηκε στις φρασεις «Προστατης αυτή, προστατης αυτης εγω», που μπορει να αποδοθουν στον Παρασκευα Κυριακιδη οσον αφορα στις σχεσεις του Παρασκευα με την ξαδελφη του Σεβαστη, όταν κρυβονταν στα βουνα για να αποφυγουν τις βιαιότητες των Τούρκων. Το ονομα «Αμοιραβα» θα πρεπει να προσδοθει στην γυναικα του Ομηρου Μητσικογλου, ξαδελφου του Παρασκευα Κυριακιδη.
Η Μαιρη Κυριακιδου ειπε ότι η γιαγια της Μαρια και η Ελισαβετ Βαφειαδου ηταν φιλεναδες στην Καρβαλη της Μικρας Ασιας. Ηταν χηρες και κουβεντιαζαν για τον ποιον θα παντρευτουν. Υπηρχαν δυο ελευθεροι αντρες στην Καρβαλη τοτε, ο Μηνας και ο Αναργυρος Βαφειαδης. Η Μαρια πηρε τον Μηνα και η Ελισαβετ τον Αναργυρο. Ο παππους ο Αναργυρος ηταν γαλανοματης, ξανθος και καλος ανθρωπος. Ηταν γενναιόδωρος, εδινε χρήματα. Εβγαζε με την φουχτα τις λιρες από την τσεπη του, ανακατεμένες με χωματα και κοπριες. Εφερναν με τις καμηλες εμπορευμα και τα πουλουσαν. Τα πηγαιναν στην Κωνσταντινουπολη και άλλες πολεις. Εμπορευονταν βαφες, και για αυτό το ονομα Βαφειαδης, καθως και αλλα διαφορα φυτικα προιοντα. Εβαφαν και εμπορευονταν επισης χαλια και υφασματα.
Όταν εγκατασταθηκαν στην Νεα Καρβαλη, σε ένα παρκο, ειχε παπαρούνες σαν αυτές της Μικρας Ασιας. Τις εκαναν αφεψημα και το χρησιμοποιούσαν για καταπραυντικο. Ένα παρομοιο γεγονος ανεφερθηκε και η Αναστασια Κυριακιδου, όταν ζουσε στην Καρβαλη της Μικρας Ασιας. Στο σπιτι τους, που ηταν σκαμμενο στον βραχο, κατω από την επιφανεια της γης, συνηθιζαν να βραζουν τις καψες της παπαρουνας, σε ένα δοχειο νερο και χρησιμοποιούσαν το αφεψημα όταν τα μωρά κλαίγανε γιατι πονουσαν.
}
{
25-07-2006
Μνήμες Ματθαιου Τυριακιδη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Η Ευθυμια θυμαται ότι πηγαινε στο Ποντολιβαδο της Καβαλας στο γαμο παιδιων του Παντελ’ Αγα, Παντελη Αναστασιαδη, μαζι με την Γιαγλαβα την θεια της.
Η Γιαγλαβα εκανε την προξενήτρα και επαιρνε και την Ευθυμια Κυριακιδου στα προξενιά που εκανε. Αυτή εκανε το προξενιο με την Σταυρουλα, την μανα της, με τον Ματθαιο Τυριακιδη. Η Γιαγλαβα δεν κοιμοτανε στο ιδιο κρεβατι με τον Γιαγλη.
Ο Ματθαιος ειδε την Σταυρουλα στο Τσιφλικ, εξω από την Χρυσουπολη, όταν πασταλιαζε τα καπνα. Ενας αγας Τουρκος ειχε το τσιφλικ. Στην σημερινη πλατεια Παπανδρεου στην Χρυσουπολη, που τοτε ο χωρος ηταν περιφραγμενος, ειχαν εκει τα καπνομαγαζα. Τα καπνα τα μαζευαν το καλοκαιρι, χλωρα στο τσιφλικ εξω από την Χρυσουπολη, και το χειμωνα τα πασταλιαζαν ξερα καθως ηταν. Ειχανε κτισματα εκει στο τσιφλικ, και εκει η Γιαγλαβα γνωρισε την Σταυρουλα και την προξενεψε στον Ματθαιο.
Εκει στο τσιφλίκι ειχαν και ένα μεγαλο λάκκο μεγαλο σαν σπιτι και εκει κρατουσαν τα καπνα που κρεμοντουσαν από τσιγγελια για να διατηρηθουν μαλακα. Ο λάκκος ηταν σκεπασμένος. Τα καπνα τα βελονιαζαν το πρωι.
Ο Ματθαιος ειχε ξαδερφια τον Ζαχαρεα Τυριακιδη και την Συμελα. Η Γιαγλαβα ηταν θεια τους. Ο Ζαχαρεας ηταν καλος αλλα η γυναικα του όχι. Ηταν πολύ νοικοκυρά, Χρυσουλα το ονομα της. Ειχε ένα μαγαζακι και η Ευθυμια πηγαινε να ψωνιζη από εκει. Η Χρυσουλα «εσκασε». Όταν ηταν τριαντα χρονων κοπηκε η περιοδος της. Δεν πηγε στο γιατρο, στα σαραντα της οι φλεβες εσκασαν, ετρεχε αιμα. Και η Ευθυμια όταν πηγε στην Δραπετσωνα, ειχε το ιδιο προβλημα.
«Κάθε μηνα εκανα μια ενεση και ερχοταν η περιοδος», ειπε η Ευθυμια. Όταν εφυγαν από την Δραπετσωνα, ρωτησε τον γιατρο για να συνεχισει τις ενεσεις, αλλα ο γιατρος λεει όχι, ότι «Μπορεις να παθεις καρκινο της μητρας». Το 1971, όταν ηταν σαραντα χρονων το ‘κοψε. Ηταν όταν ψαχνανε να βρουν σπιτι στην Πατρα να νοικιασουν, για τον γιο τους τον Σαββα Κυριακιδη.
Η κορη του Ζαχαρεα και της Χρυσουλας Τυριακιδη, η Παρθενα πηρε έναν που ηταν εικοσι χρονια μεγαλυτερος της, τον Δαρογλου. Η κορη τους Ελενη παντρευτηκε τον Χανς τον Γερμανο.
Η Τασουλα, η άλλη κορη του Ζαχαρεα Τυριακιδη, πηρε τον Θοδωρο τον εκατομυριουχο. Ειχε κερδισει στο γερμανικο λοττο εικοσι εκκατομυρια μαρκα. Του ‘φαγαν τα λεφτα. Δανειζε από εδω και εκει. Η γυναικα του Γιωργου, ανοιξε μαγαζι με τα λεφτα του Θοδωρου, στην πλατεια των Ηρωων απεναντι, στην Χρυσουπολη. Δεν πηγε καλα και το έκλεισε.
Τελικα τον Θοδωρο τον μπατιρησανε, αγορασε κοττερα και αλλα πραγματα, στο τελος δεν του εμεινε τιποτα. Δεν ειχε να κερασει τους φιλους του. Οι φιλοι του τον παρατησανε. Ο γιος τους τρελαθηκε και είναι στο τρελοκομειο. Η Παρθενα ηταν και αυτή ένα κουμασι, τωρα σαφρωσε καθως επαθε και εγκεφαλικο. Ο Ματθαίος και ο Ζαχαρεας ηταν αδελφων παιδια. Ο Ζαχαρεας, όταν παντρευτηκε την Χρυσουλα εκαναν τεσσερα παιδια την Παρθενα, την Τασουλα, τον Κοσμα και την Ευγενεια. Η Ευγενεια πηγε στην Γερμανια, εκει παντρευτηκε και εκει εμεινε.
Ο Ζαχαρεας Τυριακιδης παντρευτηκε και άλλες δυο φορες. Η τριτη του γυναικα του εφυγε και πηγε να μεινη με τους συγγενεις του αλλου αντρα της που ειχε πεθανει. Τον Ζαχαρεα τον πηρε η Παρθενα η κορη του. Πεθανε στης κορης του.
Η Τασουλα δουλευε στα ψαρια, σε ένα κονσερβοποιείο ψαριων κοντα στο Τομασλη (Ποντολιβαδο). Το εργοστασιο εκλεισε και βρεθηκε να χρωσταει. Ελεγαν ότι θα παρει δανειο και θα ξανανοιξει το μαγαζι. Ο ιδιοκτητης του ηταν Ποντιος στην καταγωγη. Η Τασουλα πηρε συνταξη απο εκει. Η Τασουλα εχει και μια κορη παντρεμενη. Εχει και παιδια και μενει στην Θεσαλονικη.
Ο γιος του Ζαχαρεα, Κοσμας Τυριακιδης παντρευτηκε την Ελενη. Επειδη η Χρυσουλα Τυριακιδου, όταν ο Κοσμας ηταν μικρος, δεν τον αφηνε να βγει εξω, ηταν αμαθητος. Η γυναικα του κοντεψε να τον χωριση. Δεν ηξερε να κανει την δουλεια. Τωρα εχει δυο κοριτσια, η μια Ζαχαρουλα και η άλλη Χρυσουλα. Τα κοριτσια σπουδασαν και η μια κορη κανει χημεια, γεωπονος πανω στα σταφυλια. Ο Κοσμας δουλευε στα τουβλα, στο εργοστασιο του Κοθαλη στην Χρυσουπολη και από εκει πηρε συνταξη.
Το νεωτερο παιδι του Ζαχαρεα, η Ευγενεια, εμοιαζε στα χαρακτηριστικα την Γιαγλαβα. Ηταν τσαουσα και ετοιμολογη.
Η Συμελα, ξαδελφη του Ματθαιου Τυριακιδη, παντρευτηκε τον Σεραφειμ Τσαουσιδη και εκαναν ένα γιο και εφτα κοριτσια. Κάθε δυο χρονια εκανε και ενα παιδι. Ο γιος τους ο Χαραλαμπος ηταν το πρωτο παιδι. Χτυπησε τον πατερα του Σεραφειμ πανω στα κληρονομικα και ο πατερας του τον καταραστηκε. Εκει που οδηγουσε το τρακτερ επεσε στο καναλι και πνιγηκε. Ηταν δεν ηταν σαραντα χρονων. Ένα άλλο παιδι της Συμελας και του Σεραφειμ Τσαουσιδη ηταν η Τασουλα, που ο γιος της, όπως θυμαται η Ευθυμια, ειχε αρρωστησει όταν ηταν μικρος. Τωρα τον ειδα, ηταν ομορφο παληκαρι. Μενει στην Χαλκιδα και δουλευει στην ΔΕΗ. Αλλα παιδια τους είναι η Κατινα, η Νινα, η Παρασκευουλα, η Σαββατου, η Σεβαστη και η Παρθενα.
Η Παρθενα Τσαουσιδου ηταν το δευτερο παιδι και ειχε επιληψια. Ηταν αναπηρη. Όταν ηταν μικρη, τοτε καπνα φυτευαν, την αφηναν στο σπιτι, και ερχόντουσαν στο σπιτι, την κοιταζαν και ξαναφευγαν. Μια φορα, όταν ηταν μονη, φαινεται επαθε σπασμους και σαν αποτελεσμα αυτό επηρρεασε την αναπτυξη της και σαν συνεπεια αργοτερα ακουγε, καταλαβαινε αλλα δεν μιλαγε.
Ο Σεραφειμ αφησε όλα τα χωραφια στην Παρθενα, η οποια καθως ηταν αναπηρη, σκεφτηκε ότι μπορει να την πεταξουν και να μην την κοιταξουν. Πεθανε 78 χρονων και παραπανω. Παρ’ ολη την καθυστερηση της, η Παρθενα ηταν πανεξυπνη. Θα ηταν εικοσι χρονων, όταν η Ευθυμια ηταν δεκα πεντε η δεκα εξη χρονων, και γινοταν ενας γαμος και εβλεπαν την νυφη. Η Παρθενα ελεγε, «Εκεινη παντρευεται και εγω όχι», ενώ συναμα εκανε την κινηση ότι γκαστρωνεται.
Εμεινε ελευθερη αλλα εκανε παιδι με τον γαμπρο της αδελφης της.
}
{
25-07-2006
Μνήμες Αναργυρου Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Στην Κατερινη, βρισκονταν και αλλοι συγγενεις από την πλευρα του Αναργυρου Βαφειαδη. Υπηρχε συγγενης στρατηγος. «Ειχα καποτε κατι γραμμενα κατω», ελεγε ο Κυριακος Κυριακιδης, την εποχη που προσπαθουσε να βρει μεσο για τον γιο του τον Ματθαιο όταν πηγε φανταρος.
Μερικα από τα παιδια του Αναργυρου ηταν ο Χριστοφορος, που εμενε στην Καισαριανη, η Αναστασια, που εμενε στην Χρυσουπολη Καβαλας, η Ελισαβετ που εμενε στην Νεα Καρβαλη και μετα στον Χολαργο στην Αθηνα. Ο γιος της, ο Σαββας Κουγιουμτζογλου ηταν στο Υπουργειο Γεωργιας, γεωπονος. Πηγαινε και τον εβρισκε ο Κυριακος στο υπουργειο. Πριν πεθανει ηταν παραλυτος. Υπεφερε δυο τρια πεντε χρονια στο κρεβατι. Ειχε την μεση του. Ο Βασιλης στην Καβαλα, της Τασουλας ο μπαμπας. Η Τασουλα, ηταν που ο αντρας της ηταν αρβανιτης και ειχε δυο αγορια και ένα κοριτσι, και εμενε στην Ελευσινα. Η Αναστασια, η Ελισαβετ και ο Χριστοφορος ηταν παιδια από την Ελισαβετ, που ηταν η δευτερη γυναικα του Αναργυρου.
Ο Αναργυρος Βαφειαδης ειχε δωδεκα παιδια, εξη με την πρωτη του γυναικα και εξη με την δευτερη του γυναικα. Η Τασουλα μαζι με τον Προδρομο από την Ελευσινα ηταν ανηψια της γιαγιας της Αναστασιας. Άλλο παιδι του Αναργυρου ηταν και ο Ζαχαριας που εμενε στην Νεα Καρβαλη, και ο Γιωργος που ηταν γαλατας. Παιδια του Γιωργου Βαφειαδη είναι η Πολυξενη που είναι αναπηρη-χαζουλα, ο Κωστας που σκοτωθηκε, η Ελισαβετ που μενει στην Νεα Καρβαλη και η Αννικα που μενει στην Χρυσουπολη. Η Ελισαβετ εχει μια συνδεση με την Μαριανθη που μπορει να ηταν η πρωτη γυναικα του Αναργυρου.
Η Γεωργια, που παντρευτηκε τον Παντελη Ακακιαδη, και ο Αργυρης ηταν παιδια του Ζαχαρια, γιου του Αναργυρου και μενουν στην Νεα Καρβαλη, ξαδερφια του Κυριακου Κυριακιδη. Ο Γιωργος εμενε στην Νεα Καρβαλη επισης.
Η Μαριανθη και ο Αναργυρος Βαφειαδης , η πρωτη γυναικα του, ειχαν την Ραχηλ, την Ελισαβετ και τον Βασιλη.
}
{
25-07-2006
Μνήμες Προδρομου Βαφειαδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Η Τασουλα, κορη του Προδρομου Βαφειαδη εμενε στην Ελευσινα. Ο αντρας της ηταν αρβανιτης, ο Γιαννης, μελαχρινός. Η Τασουλα εχει δυο αγορια, το ένα το τρελανε αυτος (ο άντρας της). Η Τασουλα εχει και μια αδερφη, ο πατερας τους ( ο Προδρομος Βαφειαδης?) αδελφος της γιαγιας της Παρασινας, Αναστασιας Κυριακιδου. Ενας θειος η ξαδερφος της Τασουλας, ειχε ένα βενζιναδικο στην Ελευσινα. Ειχε ένα τσουβαλι λεφτα, που αχρηστευθηκαν στην κατοχη. Ο ξαδερφος η θειος αυτος της Τασουλας, τον λεγανε Προδρομο, πιστευω. Εχει πολλους Προδρομους στο σοι του Αναργυρου Βαφειαδη.
}
{
25-07-2006
Γνωμες Κυριακου και Ευθυμιας Κυριακιδου
Αφήγηση Κυριακος και Ευθυμια Κυριακιδη
« Για τον υπνο ανθρωπο σκοτωνε η Ευθυμια», ελεγε ο Κυριακος. «Συμφεροντολογα», δεν ηθελε ουτε καπνα ουτε ποτισμα. Αποτελεσμα από το ποσο υπεφερε και το ξυλο που εφαγε όταν ηταν μικρη κοπελιτσα.
Ο Ματθαιος, ο γιος της, ελεγε στον Κυριακο, «Την μανα μου προσεξε», όταν ο Κυριακος σαν αφεντης του σπιτιου του, μεσα στον θυμο του κατσαδιαζε την Ευθυμια. «Φοβηθηκα τον Ματθαιο», ελεγε ο Κυριακος, που η αποφασιστηκοτητα του γιου του τον εφερνε στα συγκαλα του.
«Κεφαλι τσαχηλικο (αγουρο) ηταν ο Κυριακος», ελεγε η Ευθυμια, εννοωντας ότι ηταν ανωριμο το κεφαλι του για οικογενεια. «Τριακοσια γραμμαρια μυαλο εχει», ελεγε η Ευθυμια για τον Κυριακο. «Δεν τα εχει τετρακοσια». Ένα άλλο πραγμα που συχνα-πυκνα ελεγε η Ευθυμια για τον Κυριακο ηταν, «Ακούς να λένε ότι η ψωλή μου αγγούρι είναι, παίρνεις το αλάτι και τρέχεις».
«Μιλαω ειλικρινα και αληθεια», ελεγε ο Κυριακος. Και η Ευθυμια αντ’ ειπε, «Η γλωσσα σου τρεχει πιο γρηγορα και από το μυαλο σου». «Ημουνα και καυλιαρης» αναπόλησε ο Κυριακος.
}
{
24-07-2006
Κοιμητήριο Χρυσουπολης
Αναστασια Κυριακιδου
Κορη του Αναργυρου Βαφειαδη και της Ελισως Βαφειαδη
Απεβιωσε στις 09-12-1991, ετων 86, εγεννηθη το 1905.
Παρασκευας Κυριακιδης
Γιος του Τρυφωνα Μητσικογλου και της Κυριακης Μητσικογλου
Απεβιωσε στις 19-09-1983, ετων 83, εγεννηθη το 1900.
Σταυρος Μητσικογλου
Γιος του Ομηρου Μητσικογλου
Απεβιωσε στις 05-06-1992, ετων 70, εγεννηθη το 1922.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Σαρα-Αλεκος
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Μια φορα ο Κυριακος ειχε παει στο Μαργαρη, με τον Σαρα-Αλεκο και δυο γαιδουρια. Εκει στην Σταυρουπολη της Ξανθης καθισαν σε ένα καφενειο και ο Σαρα’λεκος επινε. Ετσι μεθυσμενος ανεβαινε πανω στο χωριο, στο Μαργαρη, που θα’χει δεν θα’χει πανω από οχτακοσια μετρα υψομετρο. Ο Κυριακος πηγαινε στου Στελιου του Τουλουμτζιδη. Ητανε τοτε μικρο παιδι, δεκαοχτάρης.
Όταν πηγαν στην Χρυσουπολη το 1944 και εμεναν στου Λουκα, φιλοξενησαν τον Σαρα’λεκο. Ο Κυριακος θυμαται αχνα ότι πρεπει να ειχαν μια συγγενεια με τον Σαρα’λεκο. Τοτε εκανε σκουπες ο Παρασκευας.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Γιαννη Παναγιωτιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Γιαννης Πανγιωτιδης ειχε και ένα αδερφο. Εμενε στον συνοικισμο της Ποντιαδας στην Χρυσουπολη, προς τα ‘κει που είναι σημερα η Κουλα Καδογλου. Ο γιος του τωρα μενει στο Κενεζ της Χρυσουπολης. Γηροκομισε την Σοφια Παναγιωτιδου.
Ο αδερφος του πεθανε και αφησε την γυναικα του χηρα. Την παντρευτηκε ο Γαρα-Ηλιας που εμενε μαζι με τον αδελφο του. Η Μαρικα τα ειχε και με τους δυο πριν παντρευτει τον Γαρα-Ηλια.
Γινανε γειτονοι του Κυριακου Κυριακιδη στην Ποντιαδα. Ο αδερφος του Γαρα-Ηλια εφυγε και δεν ξανα-πατησε το ποδι του εκει. Εκαναν ένα γιο τον Στελιο που μενει στην Αθηνα και εχει ταξι. Εκανε οικογενεια και εχει ένα γιο.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Σοφια και Γιαννη Παναγιωτιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Γιαννης Παναγιωτιδης, αντρας της Σοφιας Μητσικογλου, ηταν δυνατο παληκαρι. Επιανε γεματο βαρελι με τα δυο του τα χερια, το σηκωνε και το ανεβαζε η το κατεβαζε από το καρο με ευκολια. Αλλα ηταν αγραμματος. Δεν ηξερε να γραφεί η να διαβάζει αλλα ουτε και να μετράει. Παρ’όλα αυτά ειχε τον τροπο του να κανει τους υπολογισμους του.
Ο Γιαννης Παναγιωτιδης νευριαζε με την Σοφια. Η Σοφια τον δουλευε και τον ερεθιζε ακομα περισσοτερο. Καθοντουσαν στο τραπεζι, και στον θυμο του εσπαγε το τραπεζι. Παρ’ολο τον θυμο του δεν το εφερνε να σηκωσει χερι πανω στη Σοφια. Σε ένα τετοιον καυγα, ο Γιαννης ελεγε «Γαμωτ’, γαμωτ’, γαμωτ’», και η Σοφια τον προγκαρε «Γιαννη, ποτε;»
Η Σφια ηταν πολύ τσιγγουνα και γι’ αυτό εκαμνε και τις λιρες. Η Σοφια δανειζε και λεφτα με τοκο. Οι λιρες που εκανε ηταν τα ρεσατ, τουρκικες χρυσες λιρες. Ηταν ελαφρυτερη από την αγγλικη λιρα και ειχε αξια στα δυο τριτα η τρια τεταρτα της αγγλικης. Μια αγγλικη λιρα ειχε τοτε 300 δραχμες.
}
{
24-07-2006
Μνήμες Θοδωρου Κηριλιδη
Αφήγηση Κυριακος Γερμανιδης
Το Θοδωρο Κηριλιδη, πατερα του Εφραιμ και του Χαραλαμπου Εφραιμιδη, ο αντρας της Κυριακης, κορης του Λαζαρου Μητσικογλου, αδελφη του Ομηρου Μητσικογλου, που η ιδια διαμηνυσε στον αντρα της τον Θοδωρο να προσεξει την Σεβαστη Τουλουμτζιδη, αν η ιδια παθαινε κατι.
Τον Θοδωρο τον σκοτωσε ο Αλεξης Θωμαιδης, τον Αυγουστο του 1932, με μια τσαπα. Η αιτια ηταν ένα βοδι που εμπαινε σε ξενα χωραφια και εκανε καταστροφες. Ητανε στο χωραφι του Σαρα (κουφου) Αλεκου, που ηταν γειτονας.
Ο Αλεξης Θωμαιδης ητανε νιογαμπρος τοτε, γυρω στα τριαντα χρονων. Τα λειψανα του τα μετεφεραν αργοτερα στο νεκροταφειο του Μαργαρη.
Ο Θοδωρος χτυπησε με μια βεργα τον Αλεξη. Ο Κυριακος Γερμανιδης λεει ότι ηταν λαθος του Θοδωρα να το κανη αυτό. Εφταιγε και ο Θοδωρας.
Ο Αλεξης του ειπε ότι δεν χτυπανε ετσι και παιρνοντας μια τσαπα που ηταν εκει διπλα, του την εφερε στο κεφαλι λεγοντας του ότι, «Ετσι χτυπανε». Ηρθε ο Χαραλαμπος, ο γιος του Θοδωρου και αρχισαν να μαλωνουν με τον Αλεξη. Κυλιοντουσαν στο χωμα παλευοντας πανω στο σωμα του νεκρου πατερα του. Ο Χαραλαμπος εφυγε από την ζωη ένα μηνα μετα τον θανατο του πατερα του, τον Σεπτέμβριο του 1932.
Ο Εφραιμ ο αδελφος του, εφυγε από τοτε από το Μαργαρη και δεν ξαναπατησε το ποδι του εκει μετα.
}
{
24-07-2006
Κοιμητήριο Μαργαριτι η Μαργαρη
Σεβαστη Τουλουμτζιδη
Κορη του Ανασταση Μητσικογλου, ξαδερφη του Παρασκευα Κυριακιδη. Ηταν εννιά χρονια μεγαλυτερη από τον Παρασκευα, ο οποιος γενηθηκε το 1900.
Απεβιωσε στις 01-10-1979, ετων 88, εγεννηθη το 1891.
Χαραλαμπος Τουλουμτζιδης
Αντρας της Σεβαστης και εμεναν στο Μαργαρη
Απεβιωσε στις 03-10-2001, ετων 107, εγεννηθη το 1894.
Αικατερινη Τουλουμτζιδου
Μανα του Χαραλαμπου Τουλουμτζιδη
Απεβιωσε στις 03-08-1976, ετων 108, εγεννηθη το 1868.
Στυλιανος Τουλουμτζιδης
Γιος του Χαραλαμπου και Σεβαστης Τουλουμτζιδη
Απεβιωσε στις 25-05-1993, ετων 60, εγεννηθη το 1933.
Αννα Κοτζακελη
Απεβιωσε το 1971, ετων 60, εγεννηθη το 1910.
Αναστασιος Κωτσακελης
Απεβιωσε στις 16-12-1962, ετων 26, εγεννηθη το 1936.
Το ονομα Κοτζακελη η Κοτζαγκελινογλου βγαινει από το κοτσα που σημαίνει μεγαλοσωμος, ψηλος και κελη που σημαίνει νυφη.
}
{
23-07-2006
Μνήμες Παρασκευα Κυριακιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Οι ληστοσυμμοριτες καψανε ένα φορτιο σκουπας που εφερε ο Παρασκευας Κυριακιδης από την Ορεστιαδα. Ηταν περιπου εκατο με διακοσιοι νοματαίοι, το λιγοτερο εβδομηντα και ο αρχηγος ηταν ο Χατζης.
Αυτό εγινε το 1944 με 1950, μετα τον πολεμο όταν ειχαν φυγει οι Γερμανοι και οι Βουλγαροι. Αργοτερα όταν οι ανταρτες εφεβγαν πηραν την Κρουσταλα και κανα-δυο αλλα παιδια μαζι τους. Η Κρουσταλα αργοτερα τους ξεφυγε. Τωρα μενει στην Ξερια της Ξανθης.
Ο πατερας της οδηγουσε φορτηγο. Με αυτό εφερε το φορτιο της σκουπας από την Ορεστιαδα για τον Παρασκευα.
}
{
23-07-2006
Μνήμες Εφραιμ Εφραιμιδη
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Κυριακος θυμαται μια φωτογραφια του Παρασκευα Κυριακιδη με τον Ιορδανη Μητσικογλου και τον Εφραιμ Εφραιμιδη ντυμενο στρατιωτικα., εδώ στην Ελλαδα.
Ο Εφραιμ εκανε τον Θοδωρο και τον Χαραλαμπο. Ζουν στην Ξανθη. Ειχε και δυο κορες. Η μια κορη σκοτωθηκε στο βουνο. Την πηραν οι ληστοσυμμοριτες κοπελιτσα από το Λυκοδρομιο, χωριο της Ξανθης, οπου εμεναν. Η άλλη κορη, η Δεσποινα ζει στην Ξανθη.
Αλεξης Θωμαιδης, και όχι Καρασακαλιδης, ηταν ο ανθρωπος που σκοτωσε τον Θεοδωρο Εφραιμιδη η Κηριλιδη στο Μαργαρη. Τον Αλεξη Θωμαιδη και την γυναικα του, εφεραν για να θαψουν αργοτερα στο νεκροταφειο του Μαργαρη.
}
{
23-07-2006
Κοιμητήριο Λυκοδρομιου Ξανθης
Θεοδωρος Εφραιμιδης
Ηταν ο παππους του Θοδωρου Εφραιμιδη που μενει στην Ξανθη. Λεγοταν Θεοδωρος Κηριλιδης όταν ηταν στην Τουρκια. Εχασε την ζωη του σε ένα καβγα με τον Αλεξη Θωμαιδη, στο Μαργαρη της Ξανθης.
Απεβιωσε στις 17-08-1932, ετων 44, εγεννηθη το 1888.
Κυριακη Εφραιμιδου
Ηταν η γιαγια του Θεοδωρου Εφραιμιδη. Αδελφη του Ομηρου και Καλλινικου Μητσικογλου. Στα βουνα, όταν ηταν στην Τουρκια, ειχε παρει υπο την προστασια της, την μικροτερη σε ηλικια θεια της, Σεβαστη Μητσικογλου, όταν ο πατερας της Σεβαστης, Αναστασης Μητσικογλου πεθανε πανω στα βουνα και εμεινε ορφανη.
Απεβιωσε στις 17-10-1935, ετων 52, εγεννηθη το 1883.
Εφραιμ Εφραιμιδης
Ο πατερας του Θεοδωρου Εφραιμιδη.
Απεβιωσε στις 24-04-2002, ετων 94, εγεννηθη το 1898.
Ανθη Εφραιμιδου
Η μανα του Θεοδωρου Εφραιμιδη.
Απεβιωσε στις 18-06-1972, ετων 65, εγεννηθη το 1907.
Χαραλαμπος Εφραιμιδης
Ο θειος του Θεοδωρου. Υπερασπιστηκε τον πατερα του στον καβγα με τον Αλεξη Θωμαιδη, όταν ο Θεοδωρος Εφραιμιδης η Κηριλιδης εχασε την ζωη του.
Απεβιωσε στις 24-09-1932, ετων 22, εγεννηθη το 1910.
Στυλιανος Εφραιμιδης
Ο αδελφος του Θεοδωρου Εφραιμιδη, ο οποιος επασχε από την σπληνα του.
Απεβιωσε στις 11-09-1948, ετων 11, εγεννηθη το 1937.
}
{
22-07-2006
Μνήμες Αναστασια Κυριακιδη
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ο Αναργυρος Βαφειαδης, όταν ηταν στην Τουρκια, εκανε μακρινα ταξιδια. Εμπορευονταν την παπαρουνα. Ειχε παει και μεχρι το Ιρακ. Ακομη και ταξιδια με καραβι για την Ελλαδα. Κάθε δυο χρονια ερχονταν, εκαναν και ένα παιδι. Τα σπιτια τους ηταν μεσα στο βουνο. Στις περιοχες εκεινες ητανε συνηθεια να δανειζονται βοδια για να οργωσουν τα χωραφια τους. Ενας Τουρκος, που ειχε δανειστη ένα βοδι από τον Αναργυρο, εφερε το βοδι πισω. Ηταν όμως η εποχη που γινοτανε η ανταλαγη και ο Αναργυρος δεν ειχε αναγκη το βοδι. Γι’ αυτό και ο Αναργυρος ειπε στον Τουρκο, «Δικο σου είναι. Παρ’ το και φυγε».
Η Ελισαβετ, η αδελφη της Αναστασιας, ητανε παντρεμενη στην Τουρκια. Τον αντρα της, τον κηνυγουσαν οι Τουρκοι χωροφυλακες, αυτος κρυβονταν και εψαχναν να τον βρουν. Αλλα στο μεταξυ η Ελισαβετ εμεινε εγκυος. Ο χωροφυλακας της ειπε, «Γιατι εισαι εγκυος, ο αντρας δεν είναι εδώ». Ο αντρας της καθ’ οσον ητανε κρυμμενος, ερχοταν κρυφα το βραδυ στο σπιτι.
}
{
21-07-2006
Μνήμες Αναργυρος Βαφειαδης
Αφήγηση Κυριακος Κυριακιδης
Ο Αναργυρος Βαφειαδης παντρευτηκε δυο φορες και εκανε δωδεκα παιδια. Ειχε εξη παιδια από την μια γυναικα του και αλλα εξη από την άλλη.
Ο Ζαχαριας Βαφειαδης, παιδι του Αναργυρου, ειχε μουστακια γυριστα. Ειχε καταστημα στην Νεα Καρβαλη και πουλουσε πολλα και διαφορα πραγματα. Στο μαγαζι του ειχε κατι μεγαλα τετραγωνα μπουκαλια με κολωνιες. Του ‘βαλε του Κυριακου κολωνια μια φορα, μοσχοβολουσε για μια βδομαδα.
Ο Ζαχαριας ειχε δυο κοριτσια και ένα αγορι. Την Γεωργια, την Αννουλα και τον Αργυρη. Η Γεωργια παντρευτηκε τον Παντελη Ακακιαδη και ζουνε στην Νεα Καρβαλη. Ο Παντελης είναι μεγαλος στην ηλικια, πανω από ογδοντα στα ενενηντα. Ο Αργυρης Βαφειαδης πηρε γυναικα από την Καρβαλη.
Ο Γιωργος Βαφειαδης είναι ένα άλλο παιδι του Αναργυρου, που εμενε στην Νεα Καρβαλη, και ειχε μια κορη την Ελισω, ενα γιο τον Κωστα και μια κορη που ειναι αναπηρη και μενει με την Ελισω. Εχει και μια κορη την Αννικα που μενει στην Χρυσουπολη.
Η Ελισαβετ, είναι η τελευταια κορη του Αναργυρου, παντρευτηκε τον Κουγιουμτζογλου και ειχανε φουρνο στην Νεα Καρβαλη. Εκαναν τον Σαββα Κουγιουμτζογλου, που παντρευτηκε την Μαρια και μενανε στην Αθηνα στον Χολαργο, τον Προδρομο που του σαλεψαν και ειχε γιο τον Σωτηρη, και την Μαρικα, που παντρευτηκε τον Αντωνη Μακισιαδη και μενανε στην Καισαριανη στην Αθηνα, και ειχαν δυο γιους, τον Ευθυμη και τον Μιχαλη. Ο Μιχαλης παντρευτηκε και μενει στον Καναδα.
Ο Χριστοφορος ητανε από τους μεγαλυτερους γιους του Αναργυρου, και λενε ότι πηρε από τον παππου τα χρυσαφικα. Εκανε στην Κωνσταντινουπολη μπακαλογατος. Ολους τους νεους, τους εστελναν οι Καισερληδες, ανθρωποι του εμποριου, για να εξοικιωθουν στο αλισβερισι. Ειχε καβα, ανεβαινε στο αλογο και φορουσε πατουρια. Οι Ποντιοι φορουσαν την ζιπκα. Από πισω ηταν φουσκωτο.
Οι Καρακουλακογλου, από τους απογονους του Αναργυρου, εμεναν στην Θεσαλονικη. Το ονομα ενός από τους Καρακουλακογλου θα ηταν Θανασης.
}
{
20-07-2006
Μνήμες Αναστασια Κυριακιδη
Αφήγηση Ευθυμια και Κυριακος Κυριακιδη
Η Αναστασια Κυριακιδου ητανε σκληρη καρδια, γιατι εστελνε τον δεκατετραχρονο Κυριακο Κυριακιδη να κανη αγωγι με τα γαιδουρια το σταρι για να το αλεση, από το Παριακλι στους μυλους του Διποταμου μεσα στο κρυο, χειμωνα εποχη.
Ο Κυριακος Κυριακιδης θυμοταν μια φορα, αφου ειχε φταση εξω από το μυλο, περπατωντας μονος του για ωρες μεσα στην ερημια, και δοκιμασε να ξεφορτωσει τα σακια το σταρι από τα γαιδουρια, και δεν μπορεσε. Τα δακτυλα του ηταν παγωμενα από το κρυο, δεν μπορουσε να τα λυγιση. Φωναζε απεγνωσμενα για να τον ακουσουν οι μυλωναδες μεσα από τον μυλο, για να’ρθουν να τον βοηθησουν. Οι μυλωναδες ειχαν αναμμενη φωτια, ζεστη μεσα, και κουβεντιαζαν αμεριμνα, ξεχασμενοι μεσ’ στην γλυκεια την θαλπωρη.
Και η κορη της η Μαρικα νοιαζοτανε για τον Κυριακο. Ελεγε ότι καθοταν η Αναστασια, μεσα στο ζεστο το σπιτι της, ενώ ο Κυριακος πηγαινε αγωγι, νυχτα-μερα χειμωνα καιρο.
Ο Κυριακος σ’ αυτά τα αγωγια, δεν ειχε μονο το κρυο να σκεφτει, αλλα και τα πεινασμενα αγριμια που αλωνιζαν στην ερημια. Ετσι, όπως θυμαται και διηγηθηκε, μια νυχτα οντας στο αγωγι, αφουγκραστηκε το θροισμα και τριξιμο κλαδιων, σε κατι θαμνους κοντα στο μονοπατι που διαβαινε, διεκρινε ένα λυκο αναμεσα. Χωρις να χαση την ψυχραιμια του, προσποιηθηκε το ξυλο που κρατουσε για ντουφεκι, και με βροντερες κραυγες, εν ειδη πυροβολισμων και ταυτοχρονα πετωντας πετρες, κατορθωσε να τρομαξει τον λυκο που τραπηκε σε φυγη.
}
{
21-07-2006
Μνήμες Σταυρουλα Αμαραντιδου
Αφήγηση Ευθυμια Κυριακιδου
Ο παππους της Σταυρουλας Αμαραντιδου ητανε παππας. Ο πατερας της Αμαραντιδης, εκανε δυο κοριτσια την Σταυρουλα και την Αθηνα. Η Σταυρουλα Αμαραντιδου γεννηθηκε στο Πελιταντων, χωριο της Σαμψουντας. Η Αθηνα, οντας παντρεμενη, με την ανταλαγη, πηγε στην Ρωσσια. Ουτε η Σταυρουλα, ουτε η κορη της Ευθυμια εμαθαν ποτε τι απεγινε, ποια ηταν η τυχη της.
Εάν θεωρησουμε μια διαφορα εικοσι χρονια, από γενια σε γενια, τοτε ο παππους της Σταυρουλας, ο παππας, θα γεννηθηκε γυρω στα 1860, ο γιος του πατερας της Σταυρουλας γυρω στα 1880, ενώ η Σταυρουλα Αμαραντιδου γεννηθηκε το 1905.
Ο παππους της Σταυρουλας θα πρεπει να ητανε παππας από το 1880 περιπου και μετα, ενώ η εκκλησια που λειτουργουσε ανηκε στην εκκλησιαστικη περιφερεια της Σαμψουντας.
}
