10/07/2006 Μνημες: Σεβαστη Τουλουμτσιδου Αφηγηση: Ευθυμια Κυριακιδου, Κυριακος Κυριακιδης

Ο Στελιος και η Μαρικα Τουλουμτζιδη ειναι απογονοι της Σεβαστης Τουλουμτζιδη και μεναν στο Μαργαρη η Μαργαριτι της Ξανθης. Στην πατριδα ητανε μαζι με τον Παρασκευα εφτα χρονια στα βουνα και τρωγαν κρεατα. Ηταν μαζι αγαπημενοι σαν αδελφια. Δεν ειχαν οπλα, ηταν οι οπλαρχηγοι που κανανε μπασκιν, αποκλεισμο ενος χωριου, ηταν μεγαλο ασκερι, εκαναν πλιατσικο στους Τουρκους χωριατες, επαιρναν τα τροφιμα και πηγαιναν πισω στα βουνα. Σκοτωναν αδεσποτα ζωα, και τα τεμαχιζαν μαζι με το δερμα. Το δερμα το χρησιμοποιουσαν για να φτιαχνουν τσαρουχια και το κρεας το βαζαν πανω στη θρακα μεχρι που μονο να μαραινονταν, με το αιμα ακομη να σταζη, το 'τρωγαν και ηταν και πολυ πιο νοστιμο. Το βαζαν απο την μια πλευρα στη θρακα με τα καρβουνα μεχρι να μαραθη λιγο, το γυριζαν απο την αλλη, μαραινονταν και αυτη η πλευρα και το 'τρωγαν. Ηταν πολυ ζουμερο απο το αιμα, ακομα σχεδον νωπο. Το δερμα απο τα ζωα που σκοτωναν, το χρησιμοποιουσαν επισης, μετα απο επεξεργασια, για να φτιαχνουν τις στεγες στα τσαντηρια, καθως ηταν αδιαβροχο.

Ενα μερος που κατελυαν, ηταν σε ρεματιες αναμεσα σε βουνα, υψωματα η λοφους. Καμουφλαριζαν την εισοδο της ρεματιας με αυτοσχεδια πορτα απο κλαδια δεντρων και εκει μεσα εφτιαχναν τα καταλυμματα τους. Απο την αλλη μερια της ρεματιας, ετσι οπως ηταν καλυμμενη, δυσκολα καποιος θα επαιρνε χαμπαρι τον καταυλισμο τους.
Ενας απο τους οπλαρχηγους των Ποντιων που ζουσαν στα βουνα, ηταν και ο Αντων Τσαους, που η φημη του τον ειχε αναγαγει σε θρυλο. Ιστοριες οπως, τα βολια δεν τον πιανανε, λοξευαν πορεια για να μην τον χτυπησουν, και οτι ηταν αξεπεραστος στο σημαδι, το οτι εβαζε στο σημαδι, με μια μπαμ και κατω. Τον εφαγαν μπαμπεσικα, καθως τον προδωσαν οι δικοι του.

Υπηρχε και Αντων Τσαους ανταρτης στα βουνα Δραμας - Καβαλας κατα την κατοχη, στον Β' Παγκοσμιο πολεμο. Ητανε βαφτισιμιος του Αντων Τσαους της Παφρας. Ακομα κατα την διαρκεια της κατοχης απο τους Βουλγαρους, σκοτωσε την γυναικα του και για να αποφυγη τις επιπτωσεις, βγηκε στα βουνα και αρχισε μια ανταρτικη ομαδα που αποτελουνταν απο Παφραιους. Ειχε ξεκινησει απο το Δοξατο της Δραμας. Πανω στα βουνα ομως, δεν ηταν μονο εναντια στους Βουλγαρους αλλα και εναντια στους Ελασιτες, αριστερους ανταρτες, σε μια μαχη, οπου ο Κυριακος Κυριακιδης θυμαται, στον Διποταμο Καβαλας. Ο Αντων Τσαους της Δραμας χρηματοδοτουνταν απο εναν Εγγλεζο, που οπως ελεγαν ειχε μαζι του ενα βαρελακι χρυσες λιρες. Ο Αντων Τσαους, Αντωνης Φωστηριδης, εγινε αργοτερα μετα τον πολεμο, και βουλευτης με τον Κωστα Καραμανλη. Ο ιδιος ηταν αγραμματος, οπως ελεγαν σε μια ομιλια του ανεφερε χαρακτηριστικα οτι "Τωρα θα σας μιληση και ο πισινος μου."

Οι Παφραιοι, οπως λεει ο Κυριακος Κυριακιδης, ητανε καλοι πολεμιστες, δεν κανανε πισω με τιποτα. Στη μαχη, μπορει και να θυσιαστουνε. Το ιδιο ειναι και οι Καβζαληδες, απο την Καβζα της Μικρας Ασιας. Αν πηγαινες σε ενα Παφραιϊκο σπιτι, η πρωτη τους φροντιδα ειναι να σου κανουν τραπεζι, να σε φιλεψουν. Ειναι φιλοξενοι και ευαισθητοι αλλα και μπορει να γινουν και τσιγγουνηδες, φιλοχρηματοι η οικονομοι, οπως το παρει κανεις. Η Πασα-Γουζου, Σοφια Μητσικογλου, το σκατο της το εκανε παξιμαδι, για να κανη λιρες. Αυτη την μαρτυρια χρησιμοποιει ο Κυριακος Κυριακιδης για να εξηγηση την σταση της Σοφιας προς τον πατερα της, Σαββα Μητσικογλου, οταν ηταν στην Παφρα και ο λογος ηταν να παρη τα λεφτα του. Εδω, ο Κυριακος Κυριακιδης ανεφερε και μια πολυ παλια ιστορια απο την Μικρα Ασια για τον Τσακιτζη, ανταρτη Τουρκο που επαιρνε λεφτα απο τους πλουσιους και τα εδινε στους φτωχους.

Οι Παφραιοι ειναι και χοντροκεφαλοι, μην τους πατησεις τον καλο. Ο Μπαφραλης κουβαλαει περιστροφο στην κωλοτσεπη. Οπως χαρακτηριστικα ειπε ο Κυριακος Κυριακιδης, ενδεικτικο αυτης της οψης της νοοτροπιας των Παφραιων, ειναι και ενα περιστατικο που αναφερει πανω στο Μαργαρη που αποτελουνταν απο Παφραιους. Ηταν ενας Παφραιος, ο οποιος ειχε κοπαδια ζωων και ηταν αγροφυλακας, αλλα εκανε και βρωμοδουλειες κι ας ηταν αγροφυλακας. Επειδη, οταν οι Παφραιοι βρισκονταν σε παρεα μαλωνανε, τσακωνονταν και ακομη μπορει και να σκοτωνονταν. Ειχανε ενα τραπεζι οι Παφραιοι και ηταν και ο Κυριακος εκει, και παρατηρουσε οταν ηρθε αυτος ο Παφραιος και καθισε στο τραπεζι και ηταν ετοιμος για καβγα. Τα ματια του εβγαζαν σπιθες, εσκιζε τα ρουχα του. Φορουσε και μια χοντρη φανελα και την τραβουσε δυνατα για να την σκιση. Εψαχνε με τα ματια του αφορμη, κοιταζοντας γυρω του σιωπηλα για να βρη λογο για να ξεσπαση. Επεσε η ματια του στον Κυριακο, και τον κοιταξε επιμονα ετοιμος για καβγα αλλα και ο Κυριακος τον κοιταξε με την ιδια επιμονη. Του ειπε: "Τι κοιτας", η αποφασιστικοτητα στην φωνη του απεσοβησε εναν ενδεχομενο καβγα. Οι Μπαφραληδες ειναι και ρουφιανοι, εχουν και πανω τους την ρουφιανια.

Ο Ομηρος Μητσικογλου, ανηψιος των Σαββα και Τρυφωνα Μητσικογλου και ξαδερφος του Παρασκευα Κυριακιδη, ειχε εγκατασταθει στο Παριακλι η Στενωπο της Καβαλας, μετα την ανταλλαγη. Εκει εγκατασταθηκαν και η Σοφια Μητσικογλου και αργοτερα ο Παρασκευας Κυριακιδης. Ο Ομηρος ειχε παιδια του, τον Σταυρο Μητσικογλου και την Αθηνα Μητσικογλου. Η Αθηνα Μητσικογλου θα πρεπει να ηταν που εγραψε την επιστολη, που βρηκα στο εγκαταλειμενο σπιτι τους στα 1970 πεταμενη στο πατωμα. Η επιστολη αυτη, που δεν εσταλη, ηταν γραμμενη σε απταιστα αγγλικα, και απευθυνοταν στον Διεθνη Ερυθρο Σταυρο, κανοντας εκκληση για βοηθεια, με αποστολεα την Αθηνα, αλλα χωρις επωνυμο, μπορει να μαρτυρα την παρουσια του Εγγλεζου, συνδεσμου του Αντωνη Φωστηριδη, πιθανως γνωριμου της οικογενειας του Ομηρου Μητσικογλου και προφανως πραγματικου συγγραφεα της επιστολης καθ' υπαγορευση της Αθηνας Μητσικογλου.
Ο Εφραιμ ηταν ενας αλλος ξαδελφος του Παρασκευα Κυριακιδη, που εμενε στην Λυκοβρυση της Ξανθης. Εζησε μεχρι τα εκατο του χρονια.